Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimi ve Öz-yeterlik Algısının Öğretmen Adaylarında İş Umudunu Yordama Durumu

Bilgi ve teknoloji dünyasının getirdiği yenilikler toplumsal ve bireysel değişimi zorunlu hale getirdiği gibi eğitim sisteminde de değişikliklere neden olmaktadır. Bu nedenle öğretmen ve öğretmen adaylarının toplumsal değişime ayak uydurmaları ve kendilerini yenilemeleri gerekmektedir. Bu yenilenme ihtiyacı yaşam boyu öğrenme ve mesleki yeterlik gibi kavramları bireylerin meslek yaşamlarında ön plana çıkarmaktadır. Bu araştırmanın amacı yaşam boyu öğrenme eğilimi ve öğretmenlik öz-yeterliğinin öğretmen adaylarında iş umudunun anlamlı yordayıcıları olup olmadığının incelenmesidir. Araştırmanın modelini nicel araştırma yöntemlerinden biri olan ilişkisel araştırma yöntemi oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini eğitim fakültesi 4. sınıfta öğrenim gören 347 öğrenci oluşturmaktadır. Yaşam boyu öğrenme eğiliminin ve öğretmenlik öz-yeterliğinin öğretmen adaylarında iş umudunu yordama durumunu incelemek amacıyla sırasıyla Pearson Momentler Çarpımı korelasyon analizi ve çoklu doğrusal regresyon analizi yapılmıştır. Regresyon analizi sonucunda Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimlerini Belirleme Ölçeğinin alt boyutlarından sebat boyutunun ve Öğretmen Özyeterlik Ölçeği'nin alt boyutlarından sınıf yönetimi boyutunun öğretmen adaylarında iş umudunun anlamlı ve güçlü yordayıcıları olduğu değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Yaşam boyu öğrenme eğilimi, Öğretmen öz-yeterliği, İş umudu

Lifelong Learning Tendency and Self-Efficacy Perception as a Predictor of Employment Hope of Preservice Teachers

The innovations brought by the world of information and technology make social and individual change obligatory and cause changes in the education system. For this reason, teachers and preservice teachers need to adapt to social change and refresh themselves. This need for renaissance emphasizes concepts such as lifelong learning and professional competence in the professional life of individuals. The purpose of this study is to examine whether lifelong learning tendency and teacher self-efficacy are significant predictors of employment hopes of preservice teachers. The study was conducted as a relational research method, one of the quantitative research methods. The sample of the study consists of 347 4th grade students studying in the faculty of education. Pearson Moments Product Correlation analysis and multiple linear regression analysis were conducted in order to examine whether lifelong learning tendency and teacher self-efficacy predict employment hopes in preservice teachers. As a result of the regression analysis, the sub-dimension of perseverance of Lifelong Learning Tendency Scale and the sub-dimension of classroom management of the Teachers’ Sense of Efficacy Scale were evaluated as significant and strong predictors of employment hope in preservice teachers.

Keywords:

Lİfelong learning tendeny, Teacher self-efficacy, Employment hope,

PDF

___

Akın, U. & Koçak, R. (2007). Öğretmenlerin sınıf yönetimi becerileri ile iş doyumları arasındaki ilişki. Kuramda ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 51, 353-370. http://kuey.net/index.php/kuey/article/view/333 adresinden edinilmiştir.
Akın, A., Hamedoğlu, M. A., Kaya, Ç. & Sarıçam, H. (2013). Turkish version of employment hope scale: the validity and reliability study. IIB International Refereed Academic Social Sciences Journal, 4(11), 56-68. http://www.iibdergisi.com/eng/dergiayrinti/is-umudu-olcegi-iuo-turkce-formu-gecerlik-ve-guvenirlik-calismasi_302 adresinden edinilmiştir.
Ayra, M., & Kösterelioğlu, İ. (2015). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin mesleki öz yeterlik algıları ile ilişkisi. E-Journal of New World Sciences Academy, 10 (1), 17-28. http://dergipark.gov.tr/nwsaedu/issue/19839/212535 adresinden edinilmiştir.
Bağcı, E. (2011). Avrupa Birliği'ne üyelik sürecinde Türkiye'de yaşam boyu eğitim politikaları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 139,173. http://dergipark.gov.tr/omuefd/issue/20249/214848 adresinden edinilmiştir.
Berberoğlu, B. (2010). Yaşam boyu öğrenme ile bilgi ve iletişim teknolojileri açısından Türkiye'nin Avrupa Birliği'ndeki konumu. Bilgi Ekonomisi ve Yönetim Dergisi, 5(2), 113-126. http://dergipark.gov.tr/beyder/issue/3477/47311 adresinden edinilmiştir.
Beycioğlu, K. & Konan, N. (2008). Yaşam boyu öğrenme ve Avrupa eğitim politikaları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(24), 369-382. http://dergipark.gov.tr/esosder/issue/6138/82359 adresinden edinilmiştir.
Çapa, Y., Çakıroğlu, J. & Sarıkaya, H. (2005). Öğretmen özyeterlik ölçeği Türkçe uyarlamasının geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim, 30(137), 74-81. http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/5074/1155 adresinden edinilmiştir.
Demirtaş, H., Cömert, M. & Özer, N. (2011). Öğretmen adaylarının özyeterlik inançları ve öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Eğitim ve Bilim, 36(159), 96-111. http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/278/241 adresinden edinilmiştir.
Diker-Coşkun, Y. & Demirel, M. (2012). Üniversite öğrencilerinin yaşam boyu öğrenme eğilimleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 108-120. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/497729 adresinden edinilmiştir.
Evin-Gencel, İ. (2013).Öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme yeterliklerine yönelik algıları. Eğitim ve Bilim, 38(170), 237-252. http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/1847 adresinden edinilmiştir.
Fraenkel, J.R., Wallen, N.E. & Hyun, H. H. (2012). How to design & evaluate research in education (8th Edt.). London: McGraw Hill.
Gay, L.R., Mills, G.E., & Airasian, P.W. (2012). Educational research: Competencies for analysis and applications (10th Edt.). London: Pearson.
Gözübüyük-Tamer, M. (2013). Yaşam boyu öğrenme için ulusal yeterlilikler çerçevesi: Avrupa ve Türkiye örneği. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 3(5), 43-54. http://ijocis.com/index.php/ijocis/article/view/98/84 adresinden edinilmiştir.
Gündoğan, N. (2003). Avrupa Birliği'ne üye ülkelerde bir istihdam politikası aracı olarak yaşam boyu öğrenme ve bazı örnek program ve uygulamalar. Kamu-İş İş Hukuku Ve İktisat Dergisi, 7(2), 2-15. http://www.kamu-is.org.tr/pdf/7223.pdf adresinden edinilmiştir.
Günüç, S., Odabaşı, H. F. & Kuzu, A. (2012). Yaşam boyu öğrenmeyi etkileyen faktörler. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 309-325. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/223340 adresinden edinilmiştir.
Hong, P. Y. P., Polanin, J. R., & Pigott, T. D. (2012). Validation of the employment hope scale: measuring psychological self-sufficiency among low-ıncome jobseekers. Research on Social Work Practice, 22(3), 323-332. https://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.1177/1049731511435952 adresinden edinilmiştir.
İzci, E. & Koç, S. (2012). Öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenmeye ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(9), 101-114. http://dergipark.gov.tr/adyusbd/issue/1394/16461 adresinden edinilmiştir.
Karakuş, C. (2013). Meslek yüksek okulu öğrencilerinin yaşam boyu öğrenme yeterlikleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(3), 26-35. http://jret.org/FileUpload/ks281142/File/04.karakus.pdf adresinden edinilmiştir.
Kaya, E. (2014). Yaşam boyu öğrenme ve Türkiye. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences, 47(1), 81-102. http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/40/1917/20113.pdf adresinden edinilmiştir.
Kazu, İ. Y. & Erten, P. (2016). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme yeterlikleri. İlköğretim Online, 15(3), 838-854. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/ilkonline/article/view/5000120826/0 adresinden edinilmiştir.
Küpana, M. N. (2017). Mesleki müzik eğitimi alan öğrencilerin iş umudu düzeylerinin incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 7(2), 350-362. http://dergipark.gov.tr/suje/issue/28948/281759 adresinden edinilmiştir.
McMillan, J.H. & Schumacher, S. (2010). Research in education: Evidence-based inquiry (7th Edition). London: Pearson. Mesleki Eğitimi ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi (MEGEP). (2006). Türkiye'nin başarısı için itici güç: hayat boyu öğrenme politika belgesi. Ankara. http://www.megep.meb.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
Samancı, O. & Ocakcı, E. (2017). Hayat boyu öğrenme. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(24), 711-722. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/395446 adresinden edinilmiştir.
Schwarzer, R. & Hallum, S. (2008). Perceived Teacher Self-Efficacy as a Predictor of Job Stress and Burnout: Mediation Analyses. Applied Psychology: An İnternational Review, 57, 152-171. doi: 10.1111/j.1464-0597.2008.00359.x
Skaalvik, E. M. & Skaalvik, S. (2010). Teacher self-efficacy and teacher burnout: A study of relations. Teaching and Teacher Education, 26, 1059-1069. https://doi.org/10.1016/j.tate.2009.11.001
Tschannen-Moran, M. & Woolfolk-Hoy, A. (2011). Teacher efficacy: Capturing an elusive construct. Teaching and Teacher Education. 17(1), 783-805. https://doi.org/10.1016/S0742-051X(01)00036-1
Telef, B.B. (2011). Öğretmenlerin öz-yeterlikleri, iş doyumları, yaşam doyumları ve tükenmişliklerinin incelenmesi. Elementary Education Online, 10(1), 91-108. http://dergipark.gov.tr/ilkonline/issue/8593/106849 adresinden edinilmiştir.
Şahin, Ç. & Arcagök, S. (2014). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme yeterlikleri düzeyinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(16), 394-417. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/15071 adresinden edinilmiştir.
Yaman, F. & Yazar, T. (2015). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin incelenmesi. K. Ü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(4), 1553-1566. http://kefdergi.kastamonu.edu.tr/ojs/index.php/Kefdergi/article/view/266 adresinden edinilmiştir.
Yılmaz, E. & Izgar, H. (2009). İlköğretimde çalışan öğretmenlerin iş doyumlarının okullardaki örgütsel yaratıcılık açısından incelenmesi. Elementary Education Online, 8(3), 943-951. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/ilkonline/article/view/5000038142 adresinden edinilmiştir.