48-72 Aylık Çocuklara Yönelik Sosyal Problem Çözme Becerileri Ölçeği’nin Geliştirilmesi ve Geçerlik-Güvenirlik Analizi

Araştırmanın amacı 48-72 aylık çocukların sosyal problem çözme becerilerinin belirlenebilmesi için geçerli ve güvenilir bir ölçme aracının geliştirilmesidir. Karma araştırma modelinde tasarlanan araştırmanın iki çalışma grubu (Çalışma Grubu-I, 48-72 aylık 168 çocuğun anne-babası ve Çalışma Grubu-II, 48-72 aylık toplam 257 çocuk) mevcuttur. Araştırma kapsamında “Kişisel Bilgi Formu”, “Sosyal Problem Çözme Becerileri Aile Görüşme Formu”, “Sosyal Problem Çözme Becerileri Ölçeği”, “Wally Sosyal Problem Çözme Testi” ve “Sosyal Yetkinlik ve Davranış Değerlendirme-30 Ölçeği” olmak üzere beş veri toplama aracı kullanılmıştır. Araştırma sonucunda geliştirilen Sosyal Problem Çözme Becerileri Ölçeği’nin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Okul öncesi dönem, sosyal problem çözme, geçerlik-güvenirlik

The Development and Analysis of Reliability-Validity of Social Problem Solving Skills Scale for 48-72 Month Old Children

The aim of this study is to develop a reliable and valid scale in order to determine problem solving skills of 48-72 months old children. The study is designed as a mixed research methods with has two different study groups (Study Group-I includes the parents of 168 children 48-72 months of age, and Study Group-II includes 257 children 48-72 months of age). Five data collection tools were used in the study. These are; “Personal Information Form”, “Social Problem Solving Skills Parent Interview Form”, “Social Problem Solving Skills Scale”, “Wally Social Problem Solving Test” and ‘Social Competence and Behavior Evaluation-30 Scale (SCBE-30)”. As a result of the study, Social Problem Solving Skills Scale was determined as a valid and reliable instrument.

Keywords:

Preschool perios, social problem solving skill, validity-reliability,

PDF

___

Akkoyun, F. (2005). Projektif Teknikler. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
Alpar, R. (2014). Spor, Sağlık ve Eğitim Bilimlerinden Örneklerle Uygulamalı İstatistik ve Geçerlik-Güvenirlik (3. Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
Bayhan, P. ve Artan, İ. (2007). Çocuk Gelişimi ve Eğitimi. İstanbul: Morpa Yayınları.
Berk, L. E. (2013). Çocuk Gelişimi. (Çev: Bekir Onur ve Ali Dönmez). Ankara: İmge Kitabevi.
Bredekamp, S. (2015). Erken Çocukluk Eğitiminde Etkili Uygulamalar. (Çev: H. Z. İnan ve T. İnan), Ankara: Nobel Yayıncılık.
Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. 20. Baskı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Caprara, G. V., Barbaranelli, C., Pastorelli, C., Bandura, A., & Zimbardo, P. G. (2000). Prosocial foundations of children's academic achievement. Psychological Science, 11(4), 302-306.
Carpenter-Rich, E., Shepherd, E. J., & Nangle, D. W. (2008). Validation of the SSRS-T, preschool level as a measure of positive social behavior and conduct problems. Education and Treatment of Children, 31(2), 183-202.
Catron, T. F., & Masters, J. C. (1993). Mothers' and children's conceptualizations of corporal punishment. Child Development, 64, 1815-1828.
Chaloner, W. B. (2001). Counselors coaching teachers to use play therapy in classrooms: The Play and Language to Succeed (PALS) early, school-based intervention for behaviorally at-risk children. (Edt. A. A. Drewes, L. Carey ve C. E. Schaefer). School-Based Play Therapy, (s.368-390). New York: John Wiley &Son Ins.
Çalışır, M. (2008). Bağlanma Temsilleri İle Depresif Belirtiler Arasındaki İlişki: Güvenli Yer Senaryoları ve Erken Dönem İlişkisel Temalar. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Çorapçı, F., Aksan, N., Arslan-Yalçın, D., & Yağmurlu, B. (2010). Okul öncesi dönemde duygusal, davranışsal ve sosyal uyum taraması: Sosyal yetkinlik ve davranış değerlendirme-30 ölçeği. Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı Dergisi, 17, 3- 14.
Dede, Y., & Yaman, S. (2008). Fen öğrenmeye yönelik motivasyon ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 2(1), 19-37.
Dereli, E. (2008). Çocuklar için Sosyal Beceri Eğitim Programının 6 yaş çocukların sosyal problem çözme becerilerine etkisi. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
DeVellis, R. F. (2014). Ölçek Geliştirme Kuram ve Uygulamalar. (Çev. Edt. T. Totan). Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
Dinçer, F. Ç. (1995). Anaokuluna devam eden 5 yaş grubu çocuklarına kişilerarası problem çözme becerilerinin kazandırılmasında eğitimin etkisinin incelenmesi. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Drewes, A. A. (2006). Play-based interventions. Journal of Early Childhood and Infant Psychology, 2, 139-156.
Dubow, E. F., & Tisak, J. (1989). The relation between stressful life events and adjustment in elementary school children: The role of social support and social problem-solving skills. Child Development, 60(6), 1412-1423.
Dubow, E. F., Tisak, J., Causey, D., Hryshko, A., & Reid, G. (1991). A two-year longitudinal study of stressful life events, social support, and social problem-solving skills: Contributions to children's behavioral and academic adjustment. Child Development, 62(3), 583-599.
D'Zurilla, T. J., & Nezu, A. M. (1999). Problem-Solving Therapy: A Social Competence Approach To Clinical Intervention. New York: Springer Publishing Company.
Erkuş, A. (2014). Psikolojide Ölçme ve Ölçek Geliştirme-I Temel Kavramlar ve İşlemler. 2. Baskı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Furniss, T., Beyer, T., & Guggenmos, J. (2006). Prevalence of behavioural and emotional problems among sixyears- old preschool children. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol, 41, 394–399.
Garmezy, N. (1991). Resilience in children's adaptation to negative life events and stressed environments. Pediatric Annals, 20(9), 459-466.
Guilford, J. P. (1954). Psychometric Methods. Newyork: McGraw Hill.
Herrick, S. M., & Elliott, T. R. (2001). Social problem-solving abilities and personality disorder characteristics among dual-diagnosed persons in substance abuse treatment. Journal of Clinical Psychology, 57(1), 75-92.
Howes, C. (1987). Social competence with peers in young children: Developmental sequences. Developmental Review, 7(3), 252-272.
Kazdin, A. E., Siegel, T. C. ve Bass, D. (1992). Cognitive problem-solving skills training and parent management training in the treatment of antisocial behavior in children. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 60(5), 733-747.
Keltikangas-Järvinen, L. ve Pakaslahti, L. (1999). Development of social problem-solving strategies and changes in aggressive. Aggressive Behavior, 25, 269-279.
Kesicioğlu, O. S. (2015). Investigation of preschool children's interpersonal problem solving skills. Eğitim ve Bilim, 40(177), 327-342.
LaFreniere, P. J., & Dumas, J. E. (1996). Social competence and behavior evaluation in children ages 3 to 6 years: The short form (SCBE-30).Psychological Assessment, 8(4), 369-377.
McMillan, J. H., & Schumacher, S. (2001). Research in Education: A Conceptual Introduction. 5. Baskı. England: Longman Publishing.
McMurran, M., Duggan, C., Christopher, G., & Huband, N. (2007). The relationships between personality disorders and social problem solving in adults. Personality and Individual Differences, 42(1), 145-155.
McMurran, M., Egan, V., Blair, M., & Richardson, C. (2001). The relationship between social problem-solving and personality in mentally disordered offenders. Personality and Individual Differences, 30(3), 517-524.
Nezu, A. M., Nezu, C. M., & D'Zurilla, T. (2006). Solving Life's Problems: A 5-Step Guide To Enhanced Well-Being. New York: Springer Publishing Company.
Ocak-Anlıak, Ş. ve Dinçer, Ç. (2009). Çocukların kişiler arası bilişsel problem çözme becerileri zaman içerisinde nasıl bir değişim gösteriyor. Eurasian Journal of Educational Research (EJER), 37, 71-90.
Pettit, G. S., Dodge, K. A. ve Brown, M. M. (1988). Early family experience, social problem solving patterns, and children's social competence. Child Development, 59(1), 107-120.
Rubin, K. H., & Krasnor, L. R. (1986). Social-cognitive and social behavioral perspectives on problem-solving, (Edt. M. Perlmutter). Cognitive Perspectives On Children’s Social And Behavioral Development. The Minnesota Symposia on Child Psychology (Vol. 18, s. 1–68). Hillsdale: Erlbaum.
Schaefer, C. E. ve Drewes, A. A. (2013). Oyunun ve oyun terapisinin terapötik güçleri (Edt. C. E. Schaefer). Oyun Terapisinin Temelleri, (s. 15-25). Ankara: Nobel Akademi Yayınları.
Sevim, S. A. (2004). Çocuklarının bazı temel alışkanlıkları kazanmalarına ilişkin ana-baba görüşleri. Eğitim Bilim Toplum, 2(5), 58-69.
Sevinç, M. (2005). Erken Çocukluk Gelişimi ve Eğitiminde Oyun. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
Spivak, G., & Shure, M. B. (1985). ICPS and beyond: Centripetal and centrifugal forces. American Journal of Community Psychology, 13(3), 226-243.
Strauss, A., & Corbin, J. (1990). Basics of Qualitative Research: Grounded Theory Procedures and Techniques. New Delhi: SAGE Publications.
Şeker, H., & Gençdoğan, B. (2014). Psikolojide ve Eğitimde Ölçme Aracı Geliştirme. 2. Baskı. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
Tavşancıl, E. (2002). Tutumların Ölçülmesi ve Spss ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
Tunaboylu-İkiz, T. (2001). Rorschach Testinin Psikanalitik Yorumu-I. İstanbul: Balam Yayıncılık.
Uysal, H., Akbaba Altun, S., & Akgün, E. (2010). Okulöncesi öğretmenlerinin çocukların istenmeyen davranışları karşısında uyguladıkları stratejiler. İlköğretim Online, 9(3), 971-979.
Veneziano, L., & Hooper, J. (1997). A method for quantifying content validity of health related questionnaires. American Journal of Health Behavior, 21, 67-70.
Wang, H. T., Sandall, S. R., Davis, C. A., & Thomas, C. J. (2011). Social skills assessment in young children with autism: A comparison evaluation of the SSRS and PKBS. Journal of Autism and Developmental Disorders, 41(11), 1487-1495.
Yılmaz, E. (2012). 60-72 Aylık Çocukların Duyguları Anlama Becerilerinin Sosyal Problem Çözme Becerilerine Etkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Youngstrom, E., Wolpaw, J. M., Kogos, J. L., Schoff, K., Ackerman, B., & Izard, C. (2000). Interpersonal problem solving in preschool and first grade: Developmental change and ecological validity. Journal of Clinical Child Psychology, 29(4), 589-602.
Yurdugül, H. (2005). Ölçek geliştirme çalışmalarında kapsam geçerliği için kapsam geçerlik indekslerinin kullanılması. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Denizli.