YETİŞKİN KADIN BİREYLERİN BESLENME ALIŞKANLIKLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Amaç: Bu çalışmada, kadın bireylerin beslenme alışkanlıklarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışma İstanbul Aydın Üniversitesi’ne bağlı olan fakültelerdeki akademik kadrolarda tam zamanlı olarak görev yapan 24-35 yaş aralığında gönüllü 75 sağlıklı kadın birey ile yürütülmüştür. Bireylere ait genel özellikler, beslenme alışkanlıkları, antropometrik ölçümleri ve son 1 aylık besin tüketim formu kullanılarak miktarlı besin tüketim sıklığı kayıtları alınmıştır. Enerji, makro ve mikro besin ögelerinin alım düzeylerinin belirlenmesi için ‘Beslenme Bilgi Sistemi (BEBİS 8.2)’ programı kullanılarak hesaplanmış ve Önerilen Günlük Alım miktarları ile karşılaştırılmıştır. Bulgular: Bireylerin beslenme alışkanlıklarında; %70.7’sinin günde 3 ana öğün, %40’ının günde 1 ara öğün tükettikleri saptanmıştır. Bireylerin %68’sinin hiç ana öğün atlamadığı, ana öğün atlayanların %54.2’sinin en çok sabah öğününü atladığı, öğün atlama nedenlerinde %45.8’inin canı istemediği için öğün atladığı saptanmıştır. Beden Kütle İndeksi (BKİ) ortalamaları 24.02±4.18, bel çevresi ortalamaları 80.04±11.34, kalça çevresi ortalamaları 102.63±8.05, bel/kalça çevresi ortalamaları 0.77±0.070 olarak saptanmıştır. Bireylerin %36’sının enerji alımının yetersiz olduğu, %53.3’ünün karbonhidrat alımlarının yeterli, %84.0’ının protein alımlarının yeterli, %97.3’ünün de yağ alımlarının fazla olduğu, posa alım miktarlarının ise %22.7’sinde yetersiz olduğu saptanmıştır. Kalsiyum alımında %65.3’ünün, demir alımında %50.7’sinin ve çinko alımında ise %58.7’sinin yeterli olduğu saptanmıştır. Sonuç: Yaşamın sağlıklı sürdürülmesi ve yaşam kalitesinin artırılması için; bireylere yeterli-dengeli ve sağlıklı beslenme konusunda eğitimler verilmesi sağlıklı beslenme alışkanlıklarının kazandırılması bakımından yararlı olacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Besin tüketimi, Beslenme alışkanlıkları, Beden kütle indeksi, Yetişkin kadın

EVALUATION OF NUTRITIONAL HABITS OF ADULT FEMALE INDIVIDUALS

Objective: The purpose of this study was to evaluate the nutritional habits of adult female individuals.Materials and Method: The study was conducted with 75 healthy female volunteers between the ages of 24-35 who were full-time academic faculty members at Istanbul Aydın University. General characteristics of the individuals, nutritional habits, anthropometric measurements as well as quantified food consumption and food consumption frequency were recorded by using previous month’s food consumption. The intake levels of energy, macro and micronutrients were calculated using the "Nutrition Information System software" (Ebispro for Windows - Turkish version 8.2) program and compared with the Daily Recommended Intake (DRI) amounts. Results: Regarding eating habits, it was determined that 70.7% of participants consumed 3 main meals a day, and 40% of them consumed 1 snack per day. It was determined that 68% of the individuals never skipped a main meal, 54.2% of those who skipped the main meal mostly skipped the morning meal, and 45.8% skipped meals because they did not wish to eat. The mean Body Mass Index (BMI) was 24.02±4.18 kg/m2, the mean waist circumference was 80.04±11.34 cm, the mean hip circumference was 102.63±8.05 cm, the mean waist/hip circumference ratio was 0.77±0.070. It was determined that 36% of the individuals had insufficient energy intake, 53.3% had sufficient carbohydrate intake, 84.0% had sufficient protein intake, 97.3% had high intake of fat, and 22.7% of them had insufficient fiber intake. It was determined that 65.3% was sufficient in calcium intake, 50.7% was sufficient in iron intake and 58.7% was sufficient in zinc intake. Conclusion: In order to maintain a healthy life and increase the quality of life it will be beneficial to train individuals on adequate-balanced and healthy nutrition and enable them to acquire healthy eating habits.

Keywords:

Food consumption, Nutritional/Dietary habits, Body mass index, adult female,

PDF

___

1. World Health Organization (WHO): WHO remains firmly committed to the principles set out in the preamble to the constitution. Available at:https://www.who.int/about/who-we-are/constitution. Accessed: April 9, 2020.
2. Baysal A. Beslenme. 18 th Edition. Ankara: Hatipoğlu Yayınevi, 2018; 9-10.
3. Şeker EG. Fiziksel aktivite ve sağlıklı yaşam. In: Alphan E. Hastalıklarda beslenme tedavisi. 1 th Edition, Ankara: Hatiboğlu Yayınları, 2013; 3-5.
4. Salvy SJ, Jarrin D, Pakich R, et al. Effects of social influence on eating in couples, friends and strangers. Appetite. 2007; 49(1): 92-99.
5. Blades M. Factors affecting what we eat. Nut Food Sci. 2001; 31(2): 71-74.
6. European Food Safety Authority, general principles for the collection of national food consumption data in the view of a pan-European dietary survey. EFSA Journal. 2009; 7(12): 1435.
7. Pekcan G. Beslenme durumunun saptanması. In: Baysal A, Aksoy M, Besler T et al. Diyet El Kitabı. Hatiboğlu Basın ve Yayım San. Tic. Ltd. Şti, Ankara, 2011; 67-142.
8. Dağ A, Baş M, Kızıltan G, et al. Beslenmede temel ilkeler ve besin ögeleri. In: Kutluay MT. Genel Beslenme. 3 th Edition, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını, 2017; 2-22.
9. Yücecan S. Optimal beslenme. T.C. Sağlık bakanlığı. 2012; 77.
10. Sürücüoğlu MS. Beslenme ve sağlığımız. Standard Dergisi. 1999; 38(448): 40-52.
11. Pekcan G. Beslenme sorunlarının önlenmesi: Besin, beslenme plan ve politikalarının önemi. Ankara ili beslenme alışkanlıkları ve mutfak kültürü. Sempozyum bildirileri ve katalog. Ankara, VEKAM. 1999; 129-134.
12. Lallukka T, Sarlio-Lähteenkorva S, Roos E, et al. Working conditions and health behaviours among employed women and men: The Helsinki Health Study. Prev Med. 2004; 38(1): 48-56.
13. Sakar E. İlköğretim okullarında görevli öğretmenlerin beslenme alışkanlıkları ve beslenme bilgi düzeyleri, Yüksek lisans tezi, Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beslenme ve Diyetetik Bölümü, 2013, İstanbul.
14. Yücel B. Sağlık çalışanlarının beslenme alışkanları ve beslenme bilgi düzeylerinin incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beslenme ve Diyetetik Bölümü. Ankara: 2015.
15. Rakıcıoğlu N, Tek Acar N, Ayaz A, et al. Yemek ve besin fotoğraf kataloğu ölçü ve miktarlar, Ankara, 2009.
16. Dietary Guidelines Advisory Committee. Dietary guidelines for Americans, 2015-2020. Government Printing Office, 2015.
17. Oğuz GY. Toplumsal yaşamda kadın. T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını. 2009; 30-31.
18. Ilich JZ, Brownbill RA. Nutrition through the life span: needs and health concerns in critical periods. In Handbook of stressful transitions across the lifespan. New York, Springer; 2010; 625-641.
19. Küçükerdönmez Ö. Mevsimsel değişikliklerin Hacettepe Üniversitesi beslenme ve diyetetik bölümü ögrencilerinin besin tüketimi, beslenme alışkanlıkları, antropometrik ölçümleri ve bazı serum vitamin düzeyleri üzerine etkisi. Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi. Ankara: 2008.
20. Solomon TP, Chambers ES, Jeukendrup AE, et al. The effect of feeding frequency on insulin and ghrelin responses in human subjects. Br J Nutr 2008; 100(4): 810-819.
21. Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü. Türkiye’ye Özgü Beslenme Rehberi. T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara, 2004.
22. Stoke KS, Bear DJ, Spears K, et al. A controlled trial of reduced meal frequency without caloric restriction in healthy, normal-weight, middle-aged adults. Am J Clin Nutr. 2007; 85(4): 981-988.
23. Bayramoğlu A, Ceceloğlu D, Cirit H, et al. Artvin Çoruh Üniversitesindeki kadın akademisyenlerin beslenme alışkanlıkları. Osmangazi Tıp Dergisi. 2018; 41(3): 235-242.
24. Birsen EB. Yetişkinlerin yağ ve kolesterol hakkındaki bilgi düzeyleri, Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, 2004; Ankara.
25. Yücecan S, Pekcan G, Mercanlıgil S. et al. Ankara ili, ilçe ve köylerinde yaşayan ailelerin beslenme kültürleri ve etkileyen etmenler. Ankara ili beslenme alışkanlıkları ve mutfak kültürü. Vekam Yayın.1999; 1: 231-248.
26. Karaçil MŞ, Şanlıer N. Obezojenik çevre ve sağlık üzerine etkileri. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2014; 3(2): 786-803.
27. Pendergast FJ, Livingstone KM, Worsley A, et al. Correlates of meal skipping in young adults: a systematic review. Int J Behav Nutr Phys Act. 2016; 13: 125-140.
28. Yurttagül M. Hafif şişman ve şişman kadınların beslenme alışkanlıkları ve zayıflamaya ilişkin davranışları. Beslenme ve Diyet Dergisi. 1995; 24(1): 59-73.
29. Tai MM, Castillo P, Pi-Sunyer FX. Meal size and frequency: Effect on the thermic effect of food. Am J Clin Nutr. 1992; 54: 783-787.
30. McCrory MA. Meal skipping and variables related to energy balance in adults: a brief review, with emphasis on the breakfast meal. Physiol Behav. 2014; 134: 51-54.
31. Deshmukh-Taskar PR, Radcliffe JD, Liu Y, et al. Do breakfast skipping and breakfast type affect energy intake, nutrient intake, nutrient adequacy, and diet quality in young adults? NHANES 1999-2002. J Am Coll Nutr. 2010; 29(4): 407-418.
32. Karadağ MG, Elibol E, Yıldıran H, et al. Sağlıklı yetişkin bireylerde yeme tutum ve ortorektik davranışlar ile obezite arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Gazi Medical Journal. 2016; 27(3): 107-114.
33. Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması (TBSA): Beslenme durumu ve alışkanlıklarının değerlendirilmesi sonuç raporu. Sağlık Bakanlığı Yayın Ankara: 2010; 931.
34. Şanlıer N, Konaklıoğlu E, Güçer E. Gençlerin beslenme bilgi, alışkanlık ve davranışları ile beden kütle indeksleri arasındaki ilişki. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2009; 29: 333-352.
35. Wells JCK, Murphy AJ, Buntain HM, et al. Adjusting body cell mass for size in women of differing nutritional status. Am J Clin Nutr. 2004; 80: 333-336.
36. Savva CS, Lamnisos D, Kafatos AG. Predicting cardiometabolic risk: waist-to-height ratio or BMI. A meta-analysis. Diabetes Metab Syndr Obes. 2013; 6: 403-419.
37. Gezer C. Hemşirelik bölümü öğrencilerinde bel/boy oranı ve tip 2 diyabet riski ilişkisinin değerlendirilmesi. J Food Health Sci. 2017; 3(4): 141-149.
38. World Health Organization. Waist circumference and waist-hip ratio: report of a WHO expert consultation, Geneva: 2008.
39. Kelly T, Yang W, Chen CS, et al. Global burden of obesity in 2005 and projections to 2030. Int J Obes. 2008; 32(9): 1431.
40. Oğuz S, Çamcı G, Arpacıoğlu Y, et al. Bir aile sağlığı merkezine başvuran bireylerin obezite durumunun belirlenmesi. JAREN. 2019; 5(1): 10-16.
41. Yemişçi D, Pekcan G. İstanbul ilinde farklı iş yerlerinde çalışan yetişkin bireylerin beslenme örüntüsünün saptanması. Beslenme ve Diyet Dergisi. 2012; 40(2): 136-148.
42. Sofi F, Vecchio S, Giuliani G, et. al. Dietary habits, lifestyle and cardiovascular risk factors in a clinically healthy Italian population: the ‘Florence’ diet is not Mediterranean. Eur J Clin Nutr. 2005; 59: 584-591.
43. Kılıç E, Şanlıer N. Üç kuşak kadınının beslenme alışkanlıklarının karşılaştırılması. Kastamonu Eğitim Dergisi. 2007; 15(1): 31-44.
44. Nakade M, Lee J, Kawakubo K, et al. Correlation between food intake change patterns and body weight loss in middle-aged women in Japan. Obes Res Clin Pract. 2007; 1: 79-89.
45. Dağ A. Lefkoşa’da yaşayan yetişkin bireylerin beslenme alışkanlıkları ve beslenme durumlarının saptanması. Beslenme ve Diyet Dergisi. 2019; 47(2): 50-60.

Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
Başlangıç: 2020
Yayıncı: Kılıçhan BAYAR

Arşiv

Sayıdaki Diğer Makaleler

YOĞUN BAKIM ÜNITESINE KABUL EDILEN HEMATOLOJIK MALIGNITELI HASTALARIN SONUÇLARI VE PROGNOSTIK FAKTÖRLERI: TEK MERKEZLI ÇALIŞMA

Sevil SADRİ, Burcu HIZARCI

YETİŞKİN KADIN BİREYLERİN BESLENME ALIŞKANLIKLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Ceyda DURMAZ, İndrani KALKAN

ERGENLİKTE ÖZNEL İYİ OLUŞ İLE RİSKLİ DAVRANIŞLAR ARASINDAKİ İLİŞKİ

Bülent ÖNGÖREN

COVID-19 PANDEMİSİNDE FİZİKSEL AKTİVİTE VE EGZERSİZİN ÖNEMİ

Meltem KOÇ, Kılıçhan BAYAR

BARİATRİK VE METABOLİK CERRAHİ GEÇİREN METABOLİK SENDROMLU OLGUDA ALTI HAFTALIK FİZYOTERAPİ PROGRAMI SONUÇLARI

Özge İPEK DONGAZ, Bircan ÇELİK, Sinem AKSELİM, Banu BAYAR

SOUTHAMPTON DUPUYTREN SKORLAMA ŞEMASI ANKETİNİN TÜRKÇE UYARLAMASI: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Özge İPEK DONGAZ, Nazim KARALEZLİ, Oğuzhan ERCİYES, Kılıçhan BAYAR, Banu BAYAR