2011

Madencilik Sektöründe Faaliyet Gösteren İşletmelerde İç Kontrol ve Hile Riski: Bir Mermer İşletmesi Üzerinde İnceleme

Küreselleşme, artan rekabet, teknolojideki hızlı değişim ve yaşanan ekonomik krizler tüm ülkelerde işletmelerde hile riskini arttıran en temel unsurlardır. Hilenin önlenmesi ve ortaya çıkartılmasına yardımcı olan hile riski değerlendirmesi, işletmenin hile risklerini tanımlayan, analiz eden ve bu risklere yönelik işletmede var olan kontrolleri değerlendiren bir süreçtir. Çalışmanın temel amacı maden işletmelerinde hile riski taşıyan unsurların değerlendirilerek, madencilik sektöründe karşılaşılabilecek hile risklerinin örnek bir mermer işletmesi üzerinde değerlendirilmesidir. Maden işletmelerinde hile riski taşıyan noktaların belirlenerek ileride doğabilecek kötü sonuçların önlenebilmesi amacı ile bir mermer işletmesinin yetkili personelleri ile mülakat uygulanarak maden işletmeleri hile riski açısından değerlendirilmiştir. Araştırma konusu mermer işletmesi yetkili personelleri ile gerçekleştirilen mülakatlar sonucunda işletmenin iç kontrol sistemine gereken önemin verilmediği, işletme çalışanlarının görev dağılımlarının yapılmadığı, işe alım ve terfilerde net kuralların uygulanmadığı, üretim departmanı, pazarlama ve satış departmanları ile üst yönetim arasında iletişim kopukluğu olduğu ve ayrıca muhasebe departmanında etkin bir raporlama sisteminin kurulmadığı, muhasebe bilgi sisteminin güvenilir olmadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Madencilik Sektörü, Mermer İşletmeleri, Hile Riski, İç Kontrol

Internal Control and Fraud Risks in Mining Companies: A Study on a Marble Enterprise

Globalization, increasing competition, rapid change in technology and economic crises are the main factors that increase the risk of fraud in businesses in all countries. Fraud risk assessment, which helps to prevent and reveal fraud, is a process that identifies, analyzes, and assesses existing controls within the entity for fraud risks. The main purpose of this study is to evaluate the fraud risks that may be encountered in the mining sector by evaluating the elements that are at risk of fraud in the mining sector on an example marble firm. In order to prevent the possible adverse consequences in the future by identifying the points that are at risk of fraud in mining operations, the interviews were conducted with the authorized personnel of a marble enterprise and the mining operations were evaluated in terms of the risk of fraud. As a result of the interviews conducted with the authorized personnel of the mining enterprise, the internal control system of the enterprise is not given the necessary importance, the distribution of duties of the employees is not made, the net rules are not applied in recruitment and promotion, there is a lack of communication between the production department, marketing and sales departments and the senior management. Furthermore, it has been determined that an effective reporting system has not been established in the accounting department and that the accounting information system is not reliable.

Keywords:

Mining Sector, Marble Enterprises, Fraud Risk, Internal Control,

PDF

___

ACFE, (2018). Report To The Nations 2018 Global Study On Occupational Fraud And Abuse, Association of Certified Fraud Examiners.
Adiloğlu, B. (2010). İç Denetim Süreci ve Temel İşletme Faaliyetlerinin Kontrol Prosedürleriyle Değerlendirilmesi: Bir Uygulama. (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Aksoy, T. (2005). Ulusal ve Uluslararası Düzenlemeler Bağlamında İç Kontrol ve İç Kontrol Gerekliliği: Analitik Bir İnceleme. Mali Çözüm Dergisi, 15(72).
Bayrak, T. (2017). Perakende Marketçilik Sektöründeki Hile ve Risklerin Ölçülmesi-Değerlendirilmesi ve Bir Uygulama. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Bayraktaroğlu, H. (2016). İşletmelerde Muhasebe Hata ve Hilelerinin Önlenmesinde Etkin İç Denetimin Rolü ve Önemi Üzerine Bir Alan Araştırması. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 18(1), 185-214.
Bozkurt, M. (2010). İyi Mali Yönetimin Gerçekleştirilmesinde İç Kontrol ve Denetim. SAYDER Dış Denetim Dergisi, 1, 129-136.
Bozkurt, N. (2016). İşletmelerin Kara Deliği Hile 'Çalışan Hileleri' (3 b.). İstanbul: Alfa Basım Yayım.
Brierley, J. A., El-Nafabi, H. M., ve Gwilliam, D. R. (2001). The Problems of Establishing Internal Audit in The Sudanese Public Sector. Intenational Journal of Auditing, 5(1), 73-87.
COSO, Issues Updated Internal Control-Integrated Framework and Related Illustrative Documents. Altamonte Springs, 14 May 2013, http://www.coso.org/documents/COSO%20Framework%20Release%20PR%20May%2014%202013%20Final%20PDF.pdf, (01.06.2019).
Dabbağoğlu, K. (2009). İç Kontrol Sistemi. Journal of Qafqaz University, (26), 109-115.
Dalğar, H. (2012). Kontrol Sisteminin Oluşturulması: Bir Vaka Çalışması. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 3, 129-155.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, (2019). Doğal Taşlar. https://www.enerji.gov.tr/tr-TR/Sayfalar/Dogal-Taslar, (15.11.2019).
Erzurum, M. (2014).Özel Hastane İşletmelerinde Muhasebe, İç Kontrol Sistemi ve SWOT Analizi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Göçgüner, S. (2013).Tekstil Sektöründe Hile Riskinin Ölçülmesi - Değerlendirilmesi ve Bir Uygulama. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Gökçen, G., ve Tipi, O. (2019). İşletmelerde Hilelerin Önlenmesine Yönelik İç Kontroller ve BİST İmalat Sektöründe Bir Araştırma. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 41(1), 145-169.
Güneş, Ş. (2014).İşletmelerde Hile Riskinin Önlenmesi ve Hastane İşletmelerinde Uygulama. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Güredin, E. (2010). Denetim ve Güvence Hizmetleri. (13. Baskı b.). İstanbul: Türkmen Kitabevi.
Hatunoğlu, Z., Koca, N., ve Kıllı, M. (2012). İç Kontrolün Muhasebe Sistemindeki Hata ve Hilelerin Önlenmesindeki Rolü Üzerine Bir Alan Çalışması, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(20), 169-189.
İstanbul Maden İhracatçıları Birliği, (2017). Doğaltaş İhracatı, http://www.imib.org.tr/tr/istatistikler-2, (15.11.2019).
Kepekçi, C., (2004). Bağımsız Denetim. İstanbul: Avcıol Basım Yayın.
Kılınçaslan, S. (2017).Muhasebe Hata ve Hilelerinin Önlenmesinde İç Kontrol Sisteminin Önemi: Zonguldak İlindeki Üretim İşletmeleri Üzerine Bir Uygulama. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karabük.
Koca, N. (2010).Muhasebe Denetiminde İç Kontrolün Hata ve Hileleri Önlemedeki Rolü ve Bir Alan Çalışması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
Koyutürk, Ö. (2015).İşletmelerde Hile Tespitinin Önemi ve ABC Hastanesinde Bir Uygulama, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Yıldız, E., ve Baskan, T. D. (2014). Muhasebe Hilelerinin Önlenmesinde Kullanılan Araçlar: BİST Şirketleri Üzerine Bir Araştırma.Muhasebe ve Finansman Dergisi, (62), 1-18.