Kırsaldan Kente Göç ve Değişen Siyaset: Muş Örneği

Göç ve toplumsal-kavimsel hareketlilik tarihte uygarlıkların oluşmasında önemli bir etkendir. Birçok büyük uygarlıklar göçle beraber mekânda meydana gelen değişmenin, sanata, kültüre, hayata ve mimariye yansıması ile birlikte oluşmuştur. Örneğin Helen uygarlığı batı ile doğunun bir sentezini ifade ederken, sentez kendini yer değiştiren halklara, askerlere, sanatkârlara borçludur. Göçle beraber bugünkü Avrupa ulusları oluşmuştur. Tarihteki büyük göçler aynı zamanda farklı kültür ve geleneklerin yeni bir mekânda sentezini ifade eder. Göç mekânı yeniden biçimlendirir. Mimaride mekânın kullanımı ve yapının biçimi ve duruşu değişirken, şehirde ise yatay bir ilerleme meydana gelir. Böylece arazi daha çok şehrin içine kayar. Göç daha önceden inşa edilmiş kent kimliğini değiştirir, onun statik yapısını bozarak, yeni eklemelerde bulunur. Böylece değişim ve dönüşüm içinde kent, kendine yeni gelenlerin, eski kimliğine yeni kattıkları ile bir senteze ulaşır. Göç kentin zaman içindeki akan kimliğine müdahale ederek, ona bazen yeni yataklar ve debiler sunar. Kentle birlikte eski ve yeni milletler kaynaşarak, başka bir milletin oluşumuna kaynaklık ederler. Geçmiş dönemlerde göçle bilinen ve ünlenmiş Keltler gibi kavimler vardır. Karadeniz insanın çaldığı tulum ile İrlanda halkının çalgı aletlerindeki benzerlik kendisini göçe borçludur. Aynı zamanda göç siyasi sonuçlar doğuran hareketlerdir. Örneğin Frigya’lılar Ege’nin batı yakasından Anadolu’nun içlerine göç ederek Hitit’leri ortadan kaldırmışlardır. Dolayısıyla göç tarihte, şimdiki gibi, toplumsal, siyasal sonuçlar doğuran bir olgu olmuştur. Sanayi devrimi öncesi kentlerin göçle ilgili hikâyeleri genelde birbirine benzer. Hikâye sanayi devrimi sonrası, mekanikleşmeye bağlı olarak şehre yönelik iş bulmak amacıyla değişir. Köy artık eski üretkenliğini kaybetmiştir. Şehir sanayi öncesi dönemde temel özelliği olan tüketim yeri olmak yerine, sanayi devrimi sonrası üretim alanına dönüşmüştür. Üretimin temel amacı olan kar yani para sadece bütün mal ve hizmetleri satın alan değer değil, aynı zamanda bütün ekonomik ilişkileri belirleyen güç haline dönüşmüştür. 19.yy. da ülkeler, güçlü ordularından daha çok güçlü paralarına dayanmışlarıdır. Değişim aracı olan para, diğer bütün değişim araçlarının yerini aldıkça, paranın yoğunlaştığı şehir ise göç almaya başlamıştır. Şehirler göç aldıkça, mekân yatay olarak gelişmiş, sınıfsal ayrım ise kendiliğinden ortaya çıkmıştır. Kırdan kente göç oranı artış göstermeye başladığında ise, kır ve kent kavramları da eski anlamalarını yitirmeye başlarlar. Şehrin kendisi değişip dönüşürken, kente bağlı olan kırsal kesimde (köy) dönüşüme uğramaya başlar. 19.yy. boyunca kırsal kesimde yaşayan insanlar kentteki iş gücü talebinin karşılamak için kendi köylerinden kente yüksek oranlarda göç etmeye devam eder. Ülkemizde ki iş bulmak için göç ise 1950’lerden sonra görülmeye başlar. Bu araştırmada genel olarak bu göç olgusu incelendikten sonra 1990’dan sonra kırdan Muş’a olan göçler değerlendirilecektir

Anahtar Kelimeler:

Göç, Kır, Kent, Muş

Kırsaldan Kente Göç ve Değişen Siyaset: Muş Örneği

Migration and mobility in social and tribal history is an important factor in the formation of civilizations. Many great civilizations, immigration and the change occurring in space, the arts, culture, life and architecture together with the reflection has occurred. For example, when referring to a synthesis of Hellenic civilization of the East with the West, the synthesis itself displaced peoples, soldiers, artisans owes. Immigration and today consists of the nations of Europe. History of the great migrations of different cultures and traditions, but also refers to the synthesis of a new space. Immigration and reformats the space. Changing shape and position of the building architecture and the use of space in the city, consists of a horizontal progress. Thus, a lot of land sliding into the city. Migration changes the identity of a pre-built city, disrupting its static structure, located in the new additions. Thus, in the city of change and transformation, self-newcomers, they bring the old identity with a new synthesis. Migration flows over time, the identity of the city to intervene, it sometimes offers new beds and flow rates. Merging old and new nations, along with the city, are another source of the formation of the nation. In the past, tribes such as the Celts migrated there are known and reputed. Black suit man playing musical instruments used by the Irish people to migrate similarity owes itself. At the same time the political consequences of migration movements. For example, to migrate to the interior of Anatolia Hittites Frigya intended to remove the west coast of the Aegean. Therefore, the date of migration, such as the current social, political consequences have been a case. Stories about urban migration generally similar to each other before the industrial revolution. The story after the Industrial Revolution, to the city to find a job varies depending on mechanization. Lost productivity is no longer the old village. The main feature of the pre-industrial period, the city of the place of consumption, rather than being turned into a production area after the industrial revolution. The main purpose of the production, so the profit is not worth the money just to buy all the goods and services, but also has become arbiters of all economic relations. 19th Century the countries, strong currencies, more powerful armies. Money that is an agent of change, as it displaced all other means of exchange, money is concentrated in the city began to migrate. Cities of migration as it goes, space horizontally developed, the class distinctions emerged spontaneously. Starts to increase the proportion of rural to urban migration, the rural and urban concepts begin to lose the old understanding. Changed into the city itself, which is connected to the city in the rural areas (villages) begins to undergo transformation. 19th Century People living in rural areas in the city for their villages to the city to meet the demand for labor continues to migrate to higher rates. If you migrate to find work in our country began to appear after 1950. In this study, after examining the phenomenon of migration in general, after 1990, the migration of rural Muş evaluated

Keywords:

Migration, Rural, Urban, Muş,

PDF

___

Adaman Fikret, Keyder Çağlar, (2005), “Poverty And Social Exclusion İn The Slum Area Of Large Cities İn The Turkey”, Brüksel, European Commission.
Akış, A. Ve Akkuş, A. (2003), “Güneydoğu Anadolu Projesi’nin (Gap) Şanlıurfa’daki Göçe Etkisi”. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi: 10
Akşit, Bahattin, (1997), “İç Göçlerin Nesnel Ve Öznel Toplumsal Tarihi Üzerine Gözlemler: Köy Tarafından Bir Bakış”, Ahmey İçduygu Ve Diğerleri (Der.), (1998),Türkiye’de İçgöç, İstanbul: Türkiye Ekonomik Ve Toplumsal Tarih Vakfı Yay.
Akşit, Bahattin, (1999), “Cumhuriyet Döneminde Türkiye Köylerindeki Dönüşümler”, Oya Baydar (Der.), (1999), 75 Yılda Köylerden Şehirlere, İstanbul: Tarih Vakfı Yay.
Avcı, S. (2003), “Gelişimi Ve Sorunları Açısından Türkiye’de Şehirleşme”. Sırrı Erinç Sempozyumu 2003 Coğrafya Genişletilmiş Bildiri Özetleri: 218-225. İstanbul.
Başıbüyük, A. (2005a), “Doğu Anadolu Bölgesinde Nüfusun Cinsiyet Ve Yaş Yapısı”. Doğu Coğrafya Dergisi 14.
Başıbüyük, A. (2005b), “Doğu Anadolu Bölgesinde Ortalama Hanehalkı Büyüklüklerinin Dağılışı”. Doğu Coğrafya Dergisi 13. Dinç, Adem, (2007), Http://Www.Paylasimcenneti.Com/Yurdumuzda-İc-Goc- T4242.0.Html;Wap2, (08.09.2013). “Yurdumuzda İç Göç”,
Güler, Birgül A., (2005), Yeni Sağ Ve Devletin Değişimi Yapısal Uyarlama Politikaları 1980-1995, İstanbul: İmge Kitabevi.
Gürbüz, M. Ve Karabulut, M. (2008), Kırsal Göçler İle Sosyo- Ekonomik Özellikler Arasındaki İlişkilerin Analizi, Türk Coğrafya Dergisi 50: 37-60.
Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, (2006), “Türkiye’de Göç Ve Yerinden Olmuş Nüfus Araştırması, Ankara.
İçduygu, Ahmet, Turgay Ünalan, (1997), “Türkiye’de İç Göç Sorunsal Alanları Ve Araştırma Yöntemleri”, Ahmey İçduygu Ve Diğerleri (Der.), (1998), Türkiye’de İçgöç, İstanbul: Türkiye Ekonomik Ve Toplumsal Tarih Vakfı Yay.
İçduygu, Ahmet, İbrahim Sirkeci, (1999a), “Bir Ülke, Bir Aile Ve Birçok Göç: Cumhuriyet Döneminde Bir Toplumsal Dönüşüm Örneği”, Oya Baydar (Der.), (1999), 75 Yılda Köylerden Şehirlere, İstanbul: Tarih Vakfı Yay.
İçduygu, Ahmet, İbrahim Sirkeci, (1999b), “Cumhuriyet Dönemi Türkiye’sinde Göç Hareketleri”, Oya Baydar (Der.), (1999), 75 Yılda Köylerden Şehirlere, İstanbul: Tarih Vakfı Yay.
İçduygu Ahmet Ve Turgay Ünalan, (1998), “Türkiye’de İç Göç: Sorunsal Alanları Ve Araştırma Yöntemleri”, Türkiye’ De İç Göç Konferansı Bolu-Gerede 1997, Türkiye Ekonomik Ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul.
İlkkaracan, İpek, Pınar İlkkaracan, (1999), “1990’lar Türkiye’sinde Kadın Ve Göç”, Oya Baydar (Der.), (1999), 75 Yılda Köylerden Şehirlere, İstanbul: Tarih Vakfı Yay.
Karpat, Kemal H.,(2003), Osmanlı Nüfusu (1830-1914) Demografik Ve Sosyal Özellikleri, Çev. Bahar Tırnakçı, İstanbul, Türkiye Ekonomik Ve Tarih Vakfı Yayınları.
Kartal, S. Kemal, (1992), Ekonomik Ve Sosyal Yönleriyle Türkiye’de Kentlileşme, Ankara: Adım Yay.
Kazgan, Gülten, (1999), “1980’lerde Türk Tarımında Yapısal Değişme”, Oya Baydar (Der.), (1999), 75 Yılda Köylerden Şehirlere, İstanbul: Tarih Vakfı Yay. Kentsel Yoksulluk, Göç Ve Sosyal Politikalar Komisyonu Raporu, 2009, Nisan (Bayındırlık İ.Bakanlığı)
Kızılçelik Sezgin, (1997),“Mersin’e Göç Etmiş İnsanların Sağlık Koşulları Üzerine Bir Çalışma”, Iı. Ulusal Sosyoloji Kongresi Toplum Ve Göç (Mersin Kasım 1996), Devlet İstatistik Enstitüsü Yayınları, Ankara.
Özcan, Yusuf Ziya (1998), “İçgöçün Tanımı Ve Veriler İle İlgili Bazı Sorunlar,”Konferans: Türkiye’de İçgöç; 6-8 Haziran 1997, İstanbul, Tarih Vakfı Yayınları, Ocak.
Özdemir, Hakan, (2012), “Türkiye’de İç Göçler Üzerine Genel Bir Değerlendirme”, Akademik Bakış Dergisi, Sayı: 30, Kırgızistan.
Peker, Mümtaz, (1999), “Türkiye’de İçgöçün Değişen Yapısı”, Oya Baydar (Der.), 75 Yılda Köylerden Şehirlere, İstanbul: Tarih Vakfı Yay.
Sönmez, Mehmet Emin, (2010), “ Muş İlinde Nüfus Hareketlerinin Nedenleri Ve Sonuçları”, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı: 55, İstanbul.
Tekeli, İlhan, (1998), “Türkiye’de İçgöç Sorunsalı Yeniden Tanımlanma Aşamasına Geldi,” Konferans: Türkiye’de İçgöç; 6-8 Haziran 1997, İstanbul, Tarih Vakfı Yayınları, Ocak, S. 7-21.
Tekeli, İlhan Ve Leila Erder (1978), Yerleşme Yapısının Uyum Süreci Olarak İç Göçler, Ankara, Hacettepe Üniversitesi Yayınları,
Tuzcu, Pınar (2008), “Zorunlu Göç Ve Küresel Dönemde Değişen Nitelikleri: Türkiye Üzerine Bir İnceleme”, Y. Lisans Tezi, Kocaeli.
Tüfekçi, Suat, (2002), “Göç Olgusu, Kentleşme Ve Türkiye’de Göç Hareketleri”, Http://Www.Forumex.Net/Tarih/54325-Goc- Olgusu-Kentlesme-Ve-Turkiyede Gochareketleri. Html, İndirilme Tarihi: 06.09.2013.
Tümertekin, E. (1994), Beşeri Coğrafya Giriş. İstanbul: İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Basımevi Ve Film Merkezi.
Tümertekin, E. Ve Özgüç, N. (1997), Beşeri Coğrafya İnsan – Kültür-Mekân. İstanbul: Çantay Kitabevi.
Tümertekin, Erol, (1977), “Türkiye’de İç Göçler Üzerine”, İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Dergisi, No: 68.
Vergin, Nur, (1986), “Hızlı Şehirleşmenin Sosyolojik Ve Siyasal Sonuçları”, Sisav (Der.), (1986), Hızlı Şehirleşmenin Yarattığı Ekonomik Ve Sosyal Sorunlar, İstanbul: Sisav Yay.