ZONGULDAK’A BAĞLI ELVANPAZARCIK BELDESİNİN 19. YÜZYILIN ORTALARINDAKİ SOSYO EKONOMİK DURUMU

Elvanpazarcık Zonguldak merkez ilçesine çok yakın bir mesafede bulunan bir beldedir. 1991’e kadar köy olan belde 2 Kasım 1991’de belediye yapılmış; 2014’te ise belde belediyesine dönüştürülmüştür. Beldenin tarihi Zonguldak’ın tarihi açısından büyük önem taşımaktadır. Çünkü Zonguldak’ın kentleşmeye başlamasından önce şehrin üzerinde kurulacağı arazi Elvanpazarcık’ı oluşturan köylere bağlı deniz kenarında boş, sazlık ve bataklık bir araziydi. Bundan dolayı burayla alakalı yapılacak bir çalışma Zonguldak’ın tarihine de katkı sağlayacaktır. Temettuat defterleri sayesinde 19. yüzyılın ortalarında bir yerleşim yerinde yaşayan kişilerin sosyo-ekonomik durumlarını ortaya koymak mümkün olabilmektedir. Bu çalışmada da temettuat defterleri kullanılarak Elvanpazarcık’ın 19. yüzyılın ortalarındaki ekonomik ve sosyal yapısı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Defterlerden köylerde yaşayan kişilerin sahip oldukları malları mülkleri, yaptıkları ekonomik faaliyetleri, elde ettikleri gelirleri ve ödedikleri vergi miktarları tespit edilmiştir.

THE SOCIO-ECONOMIC STATUS OF ELVANPAZARCIK DISTRICT OF ZONGULDAK IN THE MIDDLE 19TH CENTURY

Elvanpazarcık is a town located very close to the central district of Zonguldak. The town, which was a village until 1991, was made a municipality on November 2, 1991; In 2014, it was transformed into a town municipality. The history of the town is of great importance for the history of Zonguldak. Because before the urbanization of Zonguldak, the land on which the city would be built was an empty, reed and swamp land by the sea connected to the villages that make up Elvanpazarcık. Therefore, a study to be made about this place will also contribute to the history of Zonguldak. Thanks to the Temettuat notebooks, it is possible to reveal the socio-economic status of the people living in a settlement in the middle of the 19th century. In this study, the economic and social structure of Elvanpazarcık in the middle of the 19th century was tried to be revealed by using temettuat notebooks. From the books, the properties of the people living in the villages, their economic activities, their income and the amount of taxes they paid were determined.

___

  • Arslan, Ramazan. 19. Asırda Bartın Kazasının Sosyal ve İktisadi Yapısı, Bartın: Bartın Üniversitesi Yayını, 2019. Genel Nüfusu Sayımı Kati ve Mufassal Neticeler Köyler Nüfusu 20 İlk Teşrin 1935, İstanbul: Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık İstatistik Genel Direktörlüğü, Hüsnü Tabiat Basımevi, 1937. Güran, Tevfik. 19. Yüzyılda Osmanlı Ekonomisi Üzerine Araştırmalar, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2014.