Fen Eğitiminde Laboratuvar Yönteminin Etkililiği ile ilgili Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Farkındalıklarının Artırılması: Nitel Bir Çalışma

Bu çalışmada fen bilgisi öğretmen adaylarının, fen eğitiminde kullanılan laboratuvar yönteminin etkililiği ile ilgili farkındalıklarının artırılması amaçlanmıştır. Araştırma nitel bir çalışma olup, nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması olarak desenlenmiştir. Çalışma grubunu, 2012-2013 öğretim yılında Bülent Ecevit Üniversitesi Ereğli Eğitim Fakültesi 2.sınıfında öğrenim gören 28 fen bilgisi öğretmen adayı oluşturmuştur. Verilerin toplanması amacıyla yarı yapılandırılmış görüşme formları ve etkinlik kâğıtları hazırlanmıştır. Öğretmen adaylarının laboratuvar yöntemi ile ilgili farkındalıklarını artırmak için öğretmen adaylarına etkinlikler uygulanmıştır. Süreç içerisinde 6 öğretmen adayı ile yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Öğretmen adaylarının açık uçlu soruya verdikleri yazılı açıklamaların, etkinlik kâğıtlarının ve görüşmelerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Çalışma sonuçları, öğretmen adaylarının fen öğretiminde laboratuvar yöntemi ile ilgili farkındalıklarının arttığını göstermektedir. Aynı zamanda çalışma sonunda, öğretmen adaylarının deney çeşitleri ile ilgili bilgilerinin de arttığı görülmektedir. Çalışmadan elde edilen sonuçlar doğrultusunda hizmet öncesi öğretmen eğitiminde yararlı olacağı düşünülen bazı önerilerde bulunulmuştur

Anahtar Kelimeler:

Fen Eğitimi, Laboratuvar Yöntemi, Öğretmen Adayları, Nitel Araştırma

Improvement of Pre-Service Science Teachers’ Awareness on the Effectiveness of Laboratory Method in Science Education: A Qualitative Study

The purpose of the study was to improve pre-service science teachers’ awareness on the effectiveness of laboratory method in science education. A study was designed as a case study of qualitative research methods. The study group was made up of 28 pre-service science teachers attending at Bulent Ecevit University academic year of 2012-2013. Semi-structured interviews and activities forms were prepared for data collection. To improve pre-service science teachers’ awareness about the laboratory method, activities were applied to pre-service science teachers. In the process, semi-structured interviews were conducted with the six pre-service science teachers. All qualitative data were evaluated using content analysis. The research results demonstrated that pre-service science teachers’ awareness about laboratory method in science education were improved. At the same time the end of study, pre-service science teachers’ competencies related to types of experiments were also improved. According to the results obtained, various suggestions thought to be useful in pre-service teacher education were put forward

Keywords:

Science Education, Laboratory Method, Pre-service Teachers, Qualitative Study,

PDF

___

AAAS. (1990). American Association for the Advancement of Science, Science for All Americans, New York: Oxford University Press.
Akgün, Ö. (2010). Öğretmen Adaylarının Fen ve Teknoloji Laboratuvarına İlişkin Görüşleri ve Bilim Okur-Yazarlığı. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
Aktepe, V. & Aktepe, L. (2009). Fen ve teknoloji öğretiminde kullanılan öğretim yöntemlerine ilişkin öğrenci görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi KırşehirEğit Fakültesi Dergisi, 10 (1), 69-80.
Aydoğdu, C. (1999). Kimya laboratuar uygulamalarında karşılaşılan güçlüklerin saptanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 30-35.
Aydoğdu, B. ve Ergin, Ö. (2008). Fen ve teknoloji dersinde kullanılan farklı deney tekniklerinin öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine etkileri. Ege Eğitim Dergisi, 9 (2), 15-36.
Baykara, H. (2011). Araştırmaya dayalı fen laboratuvarlarının etkinliğinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi Fen Bilimleri Üniversitesi, Denizli.
Blosser, P. E. (1983). What research says the role of the laboratory in science teaching. School Science and Mathematics, 83 (2), 165-169.
Böyük, U., Demir, S. & Erol, M. (2010). Fen ve teknoloji dersi öğretmenlerinin laboratuar çalışmalarına yönelik yeterlik görüşlerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi. Türk Bilim Araştırma Vakfı Bilim Dergisi, 3 (4), 342- 349.
Çakmak, M. (2008). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Laboratuvar Tutumları ile Fen Bilgisine Yönelik Tutumları Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kafkas Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kars.
Çepni, S., Ayas, A., Johnson, D., & Turgut. F. (1997). Fizik öğretimi. YÖK/Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi, Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi, Ankara.
Gunstone, R. F., & Champagne, A. B. (1990). Promoting conceptual change in the laboratory. In E.Hegarty-Hazel (Ed.), The student laboratory and the science curriculum (pp. 159–182). London: Routledge.
Hamurcu, H. (1998). Fen derslerinde güvenlik. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 29-32.
Hart, C., Mulhall, P., Berry, A., Loughran, J., & Gunstone, R. (2000). What is the purpose of this experiment?: Or can students learn something from doing experiments? Journal of Research in Science Teaching, 37 (7), 655-675.
Hofstein, A. (2008). The laboratory in science education: From theory to practice. Fifth International Conference on Science, Mathematics and Technology Education, 16-19 January, Udon Thani, Thailand.
Hofstein, A., & Lunetta, V.N. (2004). The laboratory in science education: Foundations for the twenty-first century. Science Education, 88 (1), 28-54.
Kim, M., & Tan, A. L. (2010). Rethinking difficulties of teaching inquiry-based practical work: Stories form elementary pre-service teachers. International Journal of Science Education, 33, 1-22.
Koray, Ö., Yaman, S. ve Altunçekiç, A. (2004). Yaratıcı ve eleştirel düşünmeye dayalı laboratuar yönteminin öğretmen adaylarının akademik başarı, problem çözme ve laboratuar tutum düzeylerine etkisi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayında sunulan bildiri, İnönü Üniversitesi, Malatya.
Lowe, D., Newcombe, P. & Stumpers, B. (2012). Evaluation of the use of remote laboratories for secondary school science education. Research Science Education.
McComas, W.F., & Colburn, A.I. (1995). Laboratory learning: Addressing a neglected dimension of science teacher education. Journal of Science Teacher Education, 6 (2), 120-124.
Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). An Expanded Sourcebook: Qualitative Data Analysis, Sage Publications Ltd. London: United Kingdom.
Morgil, İ. Güngör, S. & Seçken, N. (2009). Proje destekli kimya laboratuarı uygulamalarının bazı bilişsel ve duyuşsal alan bileşenlerine etkisi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 6 (1), 89-107.
NRC. (1996). National Research Council, National Science Education Standards, Washington, DC: National Academic Press.
Olympiou, G. & Zacharias, Z.C. (2011). Blending physical and virtual manipulatives: an effort to improve students’ conceptual understanding through science laboratory experimentation. Science Education, 96 (1), 21-47.
Sarı, M. (2011). İlköğretim Fen ve Teknoloji Derslerinin Öğretiminde Laboratuvarın Yeri ve Basit Araç Gereçlerle Yapılan Fen Deneyleri Konusunda Öğretmen Adaylarının Görüşlerinin Değerlendirilmesi. 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications (www.iconte.org), Antalya.
Tamir, P. (1998). Assessment and evaluation in science education: Opportunities to learn and outcomes. In Fraser, B.J. ve Tobin K.G. (Eds.), International handbook of science education (pp. 761-789). Dordrecht, The Netherlands: Kluwer Academic.
Uluçınar, Ş., Doğan, A. & Kaya, O. N. (2008). Sınıf öğretmenlerinin fen öğretimi ve laboratuar uygulamalarına ilişkin görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16 (2), 485-494.
Yaşar, Ş., Ayaz, A., Kaptan, F. & Gücüm, B. (1998). Fen Bilgisi Öğretimi. T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları No: 1061, Açık Öğretim Fakültesi Yayınları No: 585.
Yeşilyurt, S. (2005). Biyoloji eğitimi öğrencilerinin biyoloji laboratuvarında karşılaştıkları güçlüklerin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Çukurova Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 88-96.
Yıldırım, A., & Kete, R. (2002). Biyoloji derslerinde verimlilik ve teknoloji kullanımı. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Kongresi Bildiriler Kitabı. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Yin, R. (1994). Case study research: Design and methods (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Publishing.