___

• Abdulkadir Sudi, Yeni Türkiye Memleket Coğrafyası, İstanbul, 1928.
• Anderson, Matthew Smith, Doğu Sorunu (1774 - 1923) (Çev.: İdil Eser), İstanbul, 2001.Ayın Tarihi, Sayı: 152, 1-31 Temmuz 1946.
• Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, Cumhuriyet Halk Partisi Katalogu.
• Baykal, Bekir Sıtkı, Heyet-i Temsiliye Kararları, Ankara, 1974.
• Bayur, Yusuf Hikmet, Türk İnkılâbı Tarihi I/I, Ankara, 1991.
• Blau, Otto, Commercielle Zustande Persiens, Berlin, 1858.
• Brant, James, “Journey Through a Part of Armenia and Asia Minor, in the Year 1835”, Journal of the Royal Geographical Society of London, Vol. 6, (1836), p.190.
• Cumhuriyet’in On Yılında İktisat Meyamnda Trabzon, Trabzon, 1933.
• Demirağ, Yavuz Selim, “Trabzon Limaı NATO’ya mı Hazırlanıyor”, Yeniçağ Gazetesi, 05.03.2009.
• Diplomatic and Consular Reports on Trade and Finance, Turkey, Report for the Year 1893 on the Trade of the Consular District of Trebizond, London, 1894.
• Doğu Karadeniz’in Bölgesel Gelişme Planı (DOKAP), Nihai Rapor, Cilt: IV, Mekansal Gelişme ve Altyapı, Ağustos 2000.
• Ebû İshak İbrahim b. Muhammed, El-Mesâlik ve’l-Memâlik, (Nşr. M. Cabir), Kahire,1961.
• Fayiz Necîb İskender, El-Hayat el-İktisadiyye fi Ermîniyye İbâne'l-Fethi’l-İslâmî, İskenderiye, 1988.
• Forreign Office, Annual Series, No: 1346, Diplomatic and Consular Reports on Trade and Finance, Turkey, Report for the Year 1893 on the Trade of the Consular District of Trebizond, London, 1894.
• Genelkurmay Başkanlığı Askeri Tarih Araştırmaları ve Stratejik Etüt Başkanlığı Arşivi Goloğlu, Mahmut, “Yol Davası”, Yeniyol Gazetesi, 11 Ekim 1947.
• Goloğlu, Mahmut, Trabzon Tarihi, Fetihten Kurtuluşa Kadar, Ankara, 1975.
• Gökay, Bülent, Bolşevizm ve Emperyalizm Arasında Türkiye, İstanbul, 1997..
• Gültekin, Burcu, Les enjeux de l’ouverture de la frontiere turco-armeııienne, Les contacts transfrontaliers entre la Turquie et l’Armenie, Institut Français d’Etudes Anatoliennes (IFEA), serie : la Turquie aujourd’hui no: 11 İstanbul, 2002.
• Hürriyet Gazetesi, 28.01.2009.
• Issawi, Charles, “The Tabriz-Trabzon Trade, 1830-1900: Rise and Decline of a Route”, International Journal of Middle East Studies, Vol. 1, No. 1. (Jan., 1970), p.22-23.
• Ibn-i Havkal, Ebû'l-Kasım en-Nusaybî, Kitabu Sureti’l-Arz, Beyrut (t.y).
• İngiliz Devlet Arşivi (Public Record Office): FO (Foreign Office).
• İran, Erkân-ı Harbiye-i Umumiye İstihbarat Dairesi, (Lord Kfirzon’un 1892 Senesinde Londra’da Basılan İran Adlı Eserinin Mühim Akşamının Tercümesidir), İstanbul, 1927.
• Karagül, İbrahim, “Mayınlı Petrol, Yeni Hazar ve Karadeniz”, Yenişafak Gazetesi, 11.06.2009.
• Karagül, İbrahim, “Trabzon’u ABD’ye verelim mi?”, Yenişafak Gazetesi, 20.02.2009.
• Kenan, Mehmet, Tarih-i Ticaret, İstanbul, 1336. “Kırgızistan ve Özbekistan’daki Üsleri Kapatılan Amerika’nın Orta Asya Planlan, Ankara’ya Endeksli” Yeniçağ Gazetesi, 08.03.2009.
• Kurat, Akdes Nimet, Türkiye ve Rusya, Ankara, 1990.
• Küçükuğurlu, Murat, “Meşrutiyet Devrinde Trabzon-Erzurum Demiryolu Teşebbüsleri”, Osmanh Araştırmaları, XXXII, İstanbul, 2008, s.289.
• Küçükuğurlu, Murat-Saylan, Gürkan Fırat, “Şimendiferin Erzurum Yolculuğu”, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Yıl: 15, Sayı: 38, Erzurum, 2008, s. 313-342
• Lynch, Harry Finis Brosse, Armenia, Studies and Travels II, London, 1901.
• Manandian, H. A., The Trade and Cities of Armenia tn Relation To Ancient World Trade, (Ed. N.G. Garsoian), Lisbon, 1965.
• Okur, Mehmet, Milli Mücadelede Karadeniz Bölgesine Yönelik Ingiliz Faaliyetleri, Ankara, 2006.
• Okur, Mehmet, “Mondros Mütarekesi Döneminde İngiliz Askeri Temsilcilerinin Trabzon’daki Faaliyetleri”, Trabzon ve Çevresi Uluslararası Tarih-Dil-Edebiyat Sempozyumu, 3-5 Mayıs 2001, Trabzon, 2002, s. 579-591.
• Özel, Sebahattin, Milli Mücadelede Trabzon, Ankara, 1991, s. 209 Özergin, Kemal, Anadolu Selçukluları Çağında Anadolu Yolları, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul, 1958, s.66-67.
• Paton, Andrew A., Researches on the Danube and the Adriatic I, Leipzig, 1861.
• Peker, Kemal, İşte İktisadi Trabzon ve Fındık, Giresim, 1945.
• Roux, J. Paul, Orta Asya Tarih ve Uygarlık (çev. Lale Arslan), İstanbul, 2001.
• Sonyel, Salahi R., “1919 Yılı İngiliz Belgeleri Işığında Mustafa Kemal ve Milli Mukavemet”, Türk Kültürü, Sayı.85, Aralık (1969), s. 45.
• Süer, Aydın, “Gelibolu’da Ruslar”, Bell, LI/199, (Nisan 1987) s. 316; Tarakçıoğlu, M. Raşit, Trabzon’un Yakın Tarihi, Trabzon, 1987, s. 46.
• TBMM Zabıt Ceridesi, 11/31,14.4.1927, TBMM Matbaası, Ankara.
• Tezel, Yahya Sezai, Cumhuriyet Döneminin İktisadi Tarihi, İstanbul, 2002.
• The Potsdam Accord, 1910”, http://www.mtholyoke.edu/acad/intrel/boshtml/bosl38.htm; “Persia in the Light of the Russo German Agrreement”, The New York Times, January 22, 1911.
• The Prospects of Peace”, The Brisbane Courier, 19 March 1898, p.4.
• Tozlu, Selahattin, Trabzon-Erzurum-Bayezit Yolu (1850-1900), Yayınlanmamış Doktora Tezi, Erzurum, 1997.
• Trabzon’un Hayat-ı Ticariyesi”, İstikbal Gazetesi, 19 Temmuz 1924. “Trabzon-Tebriz yolunun Ehemmiyeti İktisadiyesi”, Cumhuriyet Gazetesi, 27 Mayıs 1341;
• Turgay, A. Üner, “Trabzon”, Doğu Akdeniz’de Liman Kentleri 1800-1914, (Çev.
• Gül Çağalı Güven), İstanbul, 1994.
• Türk Ticaret Salnamesi, Birinci Sene, 1340-1341, İstanbul, 1341.
• Uzunçarşılı, İ. Hakkı, Anadolu Beylikleri ve Akkoyunlu, Karakoyunlu Devletleri, Ankara 1988.
• Vasıliev, A., Bizans İmparatorluğu Tarihi (Çev. A. Müfid Mansel), Ankara 1943.
• Yerasimos, Stefanos, “XIX. Yüzyılda Trabzon Rum Cemaati” (Çev: İsmet Akça-Didem Danış), Bir Tutkudur Trabzon, Haz: İ.Gündağ Kayaoğlu-Öner Ciravoğlu-Cüneyt Akalın, İstanbul, 1997, s. 284-285.
• Yerasimos, Stefanos, Kurtuluş Savaşında Türk - Sovyet İlişkileri, İstanbul, 2000