GELENEKSEL ALTIN GÜNLERİNE HALKBİLİMSEL BİR YAKLAŞIM: “MUĞLA ÖRNEĞİ”

Kadınlar, çalışma hayatının dışında kalan boş zamanı değerlendirmek, birbirleriyle dertleşip rahatlamak, eğlenmek, aralarındaki sosyal dayanışmayı canlı tutmak, yakın çevrelerinde olup bitenlerden haberdar olmak amacıyla eskiden beri bir araya gelmektedir. Değişen toplumsal ve ekonomik yapı karşısında, söz konusu toplanmalara, bir miktar yatırım yapmak veya maddi bir ihtiyacı karşılamak amaçları da eklenmiştir. Bu noktada, “geleneksel altın günleri”, yaşanılan zamanın gerçekliği, birey ve toplumun ihtiyaçları doğrultusunda geleneksel olanın güncellenmesi ve sürekliliğinin sağlanması işlevleriyle dikkat çekmektedir. Bu makalede, geleneksel altın günleri, içerikleri, düzenlenme şekilleri, yerleri ve zamanları, katılımcıları ve düzenleyicileri açılarından ele alınarak, bireysel ve toplumsal işlevleri üzerinde tespit ve yorumlar yapılmıştır. Bu bağlamda yapısal ve işlevsel bir incelemeye tabi tutulan geleneksel altın günleri üzerinde inceleme ve değerlendirmeler yapılırken Muğla yöresinden derlenen malzeme esas alınmıştır. Yapılan inceleme ve değerlendirmeler sonrasında; nesiller değiştikçe, ihtiyaçlar farklılaştıkça halk bilgisi yaratmalarının şekil ve içeriğinin de değişmekte olduğu, ancak işlevinde ciddi bir değişimin olmadığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Geleneksel altın günü, gelenek, değişim, yapı, işlev

A FOLKLORICAPPROACH TO TRADITIONAL GOLDEN DAYS: "EXAMPLE OF MUĞLA"

Women has come together to utilize their free time, to relax by pouring out their grievances, enjoy themselves, keep social solidarity and be aware of the happennings since old days. Against changing social and economic structure, the purposes of making an amount of investment or covering a materialistic necessity has been added to these meetings. At this point, "traditional golden days" draw attention with the functions of providing for the traditional one with continuity and updating it in the direction of reality of the time lived in, the needs of individual and societyIn this article, determination and comments on individual and social functions of traditional golden days have been made by dealing with them from point of their contents, styles of arrangements, place and time, participants and the ones who arrange them. In relation, material collected from Muğla region has been the base while research and evaluation have been made on the traditional golden days which has been subjected to structural and functional study. After the above examination and assessments, it has been observed that the form and content of creating popular science changed while generations changed and the necessities differentiated but a serious change on its function.

Keywords:

Traditional golden day, radition, changing, structure, function,

PDF

___

Sözlü Ka naklar: . Büyükokutan, Durdu, 1956, Dalaman / Muğla, Emekli hemşire.
Duran, Ayşe, 1957, Dalaman / Muğla, Emekli memur.
İnce, Semra, 1971, Dalaman / Muğla, Esnaf.
İşli, Yüksel, 1954, Dalaman / Muğla, Ev hanımı.
Kayacık, Dudu, 1970, Dalaman / Muğla, Ev hanımı.
Kesemen, Lale, 1950, Oltu / Erzurum, Emekli hemşire.
Kocaadam, Semra, 1958, Köyceğiz / Muğla, Temizlik şirketinde çalışıyor.
Kurt, Gönül, 1966, Dalaman / Muğla, Ev hanımı.
Okur, Türkan, 1968, Şerefler / Dalaman / Muğla, Ev hanımı.
Orhan, Remziye, 1964, Gürköy / Dalaman / Muğla, Ziraat mühendisi.
Yılmaz, Teslime, 1950, Dalaman / Muğla, Ev hanımı. Yazılı Kaynaklar:
ASAN Veli: (1995). ”Tahtacı Türkmenler-|X: Tahtacılarda Musahiplik”, Cem, V (49), s. 44-45.
BALAMAN Ali Rıza: (2002). Evlilik ve Akrabalık Türleri (Sosyal Antropolojik Yaklaşım/a). Ankara, Kültür Bakanlığı Yay.
DEVELLİOĞLU Ferit: (1998). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat. Ankara, Aydın Kitabevi Yay.
EKİCİ Metin: (2008). ”Geleneksel Kültürü Güncellemek Üzerine Bir Değerlendirme”, Milli Folklor, Kış, 10 (80), s. 33-38.
EMİROĞLU Kudret Suavi Aydın: (2009). Antropoloji Sözlüğü. Ankara, Bilim ve Sanat Yay.
ER Piri: (1998). Geleneksel Anadolu Aleviliği. An ka ra, Ervak Yay.
ERÖZ Mehmet: (1977). Türkiye’de Alevilik Bektaşilik. İstanbul, Otağ Matbaacılık.
GLASSIE Henry: (2002). ”Tradition-Gelenek" (Çev. Ruhi Ersoy), Folklor/Edebiyat, Vlll (XXXII), s. 17-32.
HAVILAND A. William: (2002). Kültüre/Antropoloji (Çev. Hüsamettin İnaç ve Seda Çiftçi). İstanbul, Kaknüs Yayınları.
HEISE Ulla: (2001). Kahve Ve Kahvehane (Çev. Mustafa Tüzel). Ankara, Dost Kitabevi.
KORKMAZ Esat: (2000). Anadolu Aleviliği. İstanbul, Berfin Yay.
ÖZDEMİR Nebi: (2005). Cumhuriyet Dönemi Türk Eğlence Kültürü. Ankara, Akçağ Yay.
TEZCAN Mahmut: (1977). Boş Zamanlar Sosyolojisi. Ankara: Doğan Matbaası.
TEZCAN Mahmut: (1982). ”Tasavvuri Akrabalık ve Ülkemizdeki Uygulama”, Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15 (1), s. 117-130.
TEZCAN Mahmut: (1985). ”Kabul Günleri”, Türk Halk Edebiyatı ve Folklorunda Yeni Görüşler I (26-28 Ekim 1984, Konya) Kongre Bildirimleri. Feyzi Halıcı. (Hazırlayan). Ankara: Konya Kültür ve Turizm Derneği Yayınları, 5. 361-367.
TEZCAN Mahmut: (2008). Kültürel Antropoloji Giriş. Ankara, Maya Akademi Yayın Dağıtım Eğitim Danışmanlık.
TÜRKMEN Nilgün: (11-13 Aralık 2009). ”Eğlence Kültürü Bağlamında Yapısal ve İşlevsel Özellikleriyle Kabul Günleri”, Halk Kültüründe Eğlence Uluslararası Sempozyumu’nda sunuldu, Kocaeli.
YETİŞEN Rıza: (1986). Tahtacı Aşiretleri (Adet, Gelenek ve Görenekleri). İzmir, Memleket Gazetecilik ve Matbaacılık.
YILMAZ Abdurrahman: (1948). Tahtacı/arda Gelenekler. Ankara, C.H.P. Halkevleri Yay. EKLER