DİNE GİRİŞ RİTÜELİ OLARAK NUSAYRİLERDE AMCALIK GELENEĞİ

Nusayriler Lübnan, Suriye ve Türkiye’nin güneyinde Adana, Mersin ve özellikle de Hatay’da yaşamaktadır. Hatay’da yaşayan Nusayriler, Türkiye’de yaşayan diğer etnik gruplara göre, daha kapalı ve daha gizli bir cemaat örgütlenmesine sahiptirler. Nusayriliğin en belirgin özellikleri; Hz. Ali’nin tanrılaştırılması, Hızır inancı ve türbe inancının güçlülüğü, tenasüh, tevil ve takiyye, Hıristiyan bayram ve törenlerinden etkilenme ve amcalık geleneği Nusayriliğin en belirgin özellikleri olarak karşımıza çıkmaktadır. Amcalık geleneği, sadece bir enkültürasyon aracı değil, aynı zamanda, Nusayri erkek çocuklarına sosyal davranış biçimleri ve Nusayriliğin dini bilgilerini de öğretildiği, bir ergenliğe geçiş ve dine giriş ritüeli olarak da görülebilir. Dine/yola giriş ritüeli, aynı zamanda bilinçli bir kültürleme örneği olarak da değerlendirilebilir. Dine/yola giriş törenleri, bir topluluğu birbirine bağlayan toplumsal değer ve fonksiyonlarının yanı sıra, inancın sürekliliğinin sağlanması bakımından da oldukça önemlidir. Bir sanal akrabalık biçimi olan amcalık geleneği, aynı zamanda erkek çocuğa Nusayri kültürel kimliğinin kazandırıldığı bir eğitim sürecidir. Bu çalışmada amcalık geleneği din dışı bilimsel bir yaklaşımla alan araştırması “field work” tekniğiyle incelenmiştir.

THE UNCLEHOOD TRADITION IN THE NUSAYRİYE AS INTRODUCTORY RITUAL TO RELIGION

Nusayries live in Lebanon, Syria as well as in Southern provinces in Turkey including Adana, Mersin and particularly Hatay. Among several religious and ethnic groups living in Turkey are Nusayries who adhere to a particular religious sect based on the principle of secrecy. The most distinguishing features of Nusayriye are the deification of the Caliph Ali, the strength of Khezr and the shrine belief, reincarnation, the influence of Christianity and “the Unclehood tradition”. The Unclehood tradition emerges not only as a means of enculturation but also as an ritual of puberty, whereby teenage boys are given by “ the Uncles” the religious knowledge on Nusayriye and the forms of social behaviours. The Uncle is determined by “the boy’s”. The Unclehood tradition is not only a form of conjectural relationships but also an educational process in which the boy acquires the cultural identity of Nusayriye.