BAHTİYAR VAHAPZADE’NİN ‘‘GÜLÜSTAN’’ MANZUM HİKAYESİNDE MİLLİ BAĞIMSIZLIK TEMASI

Bu çalışma, Bahtiyar Vahapzadenin ikiye bölünmüş Azerbaycan’ın kaderinden bahs eden “Gülüstan” şiirinin mazmun ve şiirsel yapısının tahlilini ele almaktadır. Çalışmada, Bahtiyar Vahabzade’nin şiirsel dehası ve şiirlerinin yapısı muhteşem sanat ve yaratıcılık olayı gibi gösterilmektedir. Eserin “Gülüstan” adı, vaktiyle Ruslarla Farslar (Rusya ile îran) arasında Gülüstan mıntıkasında yapılmış anlaşmaya işaret eder. Burada Azerbaycan’ın tarihî kaderine balta vuranlar kendi adı ve adresi ile gösterilmiştir. Sovyetler döneminde, Kuzey Azerbaycan’ın 1813 yılında Rusya ile İran arasmda yapılmış anlaşma ile eski Rus İmparatorluğunun içinde kalması resmî kurumlar tarafından Azerbaycan halkının mutluluğu gibi gösterilmiştir. Ancak Bahtiyar Vahapzade bu yalan siyasete itiraz ederek şiirde bu siyasetin iç yüzünü açmış, onu açıkça ifşa etmiş, “gözlüklü” Rus’la “topsakal” Fars arasmda bölünen Azerbaycanm feci durumunu olduğu gibi göstermiştir. Çalışmanın bir sonucu olarak, Sovyet İmparatorluğunun halklar hapishanesi olması, Stalinizmin milyonlarca insanı sorgusuz, sebepsiz olarak duvarlara dayayarak kurşunlaması eserin alt yapısı olarak yansıtılmaktadır. 

THE SUBJECT OF NATIONAL LIBERATION IN THE POEMNAMED “GÜLÜSTAN” OF BAKHTIYAR VAHABZADE

The article is dedicated to the analysis of the poem “Gulustan” in which Bakhtiyar Vahabzade deals about fate of Azerbaijan divided into two parts. The investigation shows that the poetic genius and poetry of Bakhtiyar Vahabzade was a great art and literary activity. The name of poem indicates an agreement which was made between Russians and Persians (Russia with Iran) in the settlement of Gulustan in 1813. Those who strike with an axe to the historic destiny of Azerbaijan have been indicated with their own names and addresses. In the Soviet period the agreement, which was made between Russian and Iran in 1813, was tried to be shown mainly by the government as if the remaining of the North of Azerbaijan within the territory of former Russian empire was a situation providing happiness to Azerbaijan people . But Bakhtiyar Vahabzade by opening the inner face of this politics in his poetry objected to these lies in politics, disclosed them obviously and demonstrated the disastrous situation of divided Azerbaijan between the “glasses” Russian and “thichbeard” Persian. As a result of the investigation, Soviet Empire’s being a prison for people, executing so many millions of people without any cause in the Stalinism was reflected in the under layer of the poem.

___

  • Gülüstan poeması/ http zade, azeriblog.com / 2007/11/ 29.
  • Vahapzade, B. Seçilmiş eserleri. Önder Neşriyatı, Bakü: 2004, s.76-81, C.2.
  • Vahapzade, B. Seçilmiş eserleri. Azemeşr. Bakü: 1974,C.l.
  • Vahapzade,B. Payız düşünceleri. Yazıçı Neşriyatı. Bakü: 1981.