SÜMELA MANASTIRI’NIN İNANÇ TURİZMİ POTANSİYELİ ÜZERİNE KAVRAMSAL BİR DEĞERLENDİRME

Turizm hareketleri gün geçtikçe kitle turizminden alternatif turizm türlerine doğru yönelmekte, bu yönelim ise destinasyonların alternatif turizm türlerini karşılayacak potansiyellerine odaklanmalarına neden olmaktadır. İnanç turizmi, alternatif turizmin önemli ve her geçen gün daha fazla talep gören türleri arasındadır. Trabzon ilinin Maçka ilçesi sınırları içerisinde, Altındere Vadisi Milli Parkı’nda yer alan Sümela Manastırı; Hıristiyanlığın, özellikle Ortodoks mezhebinin Anadolu’daki en eski ve en önemli manastırlarından olma özelliği taşımakta, tarihi, kültürel ve dini önemi sebebiyle oldukça büyük bir turizm potansiyeli oluşturmaktadır. Çalışmanın amacı Sümela Manastırı’nın inanç turizmi bakımından potansiyelini ve Trabzon destinasyonunun gelişimine olan katkısını ortaya koymaktır. Daha önceki araştırmalar ışığında mevcut durum ortaya konmuş, potansiyelin daha etkili kullanılabilmesi için önerilerde bulunulmuştur.

___

  • Cizrelioğulları, M. N., Altun, Ö., & Altıntaş, T. (2020). Yerel Halkın Özel İlgi Turizmi Açısından İnanç Turizme Bakışı: KKTC Örneği. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(2), 1246-1263.
  • Collins-Kreiner, N. (2020). Religion and tourism: A diverse and fragmented field in need of a holistic agenda. Annals of Tourism Research, 82. https://doi.org/10.1016/j.annals.2020.102892
  • Dikici, E., & Sağır, A. (2012). Antalya’da İnanç Turizminin Sosyolojik Çözümlemesi: Demre-Myra Örneği. KMÜ Sosyal ve Ekonomi̇k Araştırmalar Dergi̇si, 14(22), s. 35-43.
  • Düzgüneş, E., & Demirel, Ö. (2013). Maçka Bölgesinin Alternatif Turizm Potansiyeli Açısından Değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 3(7), 1-11.
  • Eren, D., & Özsoy, A. (2019). Kültür Temelli Alternatif Turizm Türleri. Ş. Aydın, & D. Eren (Dü) içinde, Alternatif Turizm (s. 49-72). Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Güzel, F. Ö. (2010). Turistik Ürün Çeşitlendirmesi Kapsamında Yeni Bir Dinamik: İnanç Turizmi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 2(2), s. 87-100.
  • Henderson, J. C. (2003). Managing Tourism and Islam in Peninsular Malaysia. Tourism Management, 24, s. 447-456. https://doi.org/10.1016/S0261-5177(02)00106-1
  • Huang, K., & Pearce, P. (2019). Visitors' perceptions of religious tourism destinations. Journal of Destination Marketing & Management, 14, s. 100371. https://doi.org/10.1016/j.jdmm.2019.100371
  • Kaçar, F., & Türker, N. (2020). Ayasofya Bağlamında İnanç Turizmi Ziyaretçilerinin Seyahat Motivasyonları İle Dini Mekan Algıları Üzerine Bir Araştırma. Journal of Tourism and Management, 1(1), 40-63. https://doi.org/10.29329/jtm.2020.289.3
  • Kahraman, N., & Türkay, O. (2014). Turizm ve Çevre (6. b.). Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Kartal, B., Tepeci, M., & Atlı, H. (2015). Examining the religious tourism potential of Manisa, Turkey with a marketing perspective. Tourism Review, 70(3), s. 214-231. https://doi.org/10.1108/TR-09-2013-0048
  • Kervankıran, İ., & Eryılmaz, A. G. (2017). İnanç Turizmine Yönelik Ziyaretçi Algılarının Demografik Farklılıklar Açısından İncelenmesi; Konya Mevlana Müzesi Örneği. Akademik Bakış Dergisi(59), 276-296.
  • Okuyucu , A., & Somuncu, M. (2013). Türkiye’de İnanç Turizmi: Bugünkü Durum, Sorunlar ve Gelecek. M. Kar (Dü.), International Conference on Religious Tourism and Tolerance içinde (s. 627-643). Konya: International Conference on Religious Tourism and Tolerance.
  • Okuyucu, A. (2020). İnanç turizmi açısından Türkiye’de dini çekiciliklerin dağılışı. Turkish Studies-Social, 15(5), s. 2611-2628. https://doi.org/ 10.47356/TurkishStudies.44886
  • Özmen, N., & Eren, M. (2021). Safranbolu Destinasyonunun İnanç Turizmi Potansiyeline Yönelik SWOT Analizi Çalışması. Ekonomi, İşletme ve Yönetim Dergisi, 5(1), s. 62-82.
  • Sargın, S. (2006). Yalvaç’ta İnanç Turizmi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(2), 1-18.
  • Sarıkaya Levent, Y., & Uçar, M. (2018). Kültürel Rotalar Bağlamında Mersin İlinin İnanç Turizmi Potansiyelinin Değerlendirilmesi. I. Uluslararası Akdeniz Sempozyumu. 3, s. 321-340. Mersin: Mer-Ak Mersin Akademi Yayınları.
  • Soydan, E., & Şarman, N. (2013). Mardin ve Şırnak İllerindeki Süryanilere Ait Dini Yapıların Kültür (ve İnanç) Turizmi Potansiyeli. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(8), 589-607.
  • Taş, S. (2012). Trabzon ve Ekoturizm: Yerli Ziyaretçilerin Yöreyi Değerlendirmesine Yönelik Bir Araştırma. Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Temizel, G., & Sartayeva, Z. (2021). Kültürel Miras ve İnanç Turizmi Açısından Bir Değerlendirme: Tarihi İpek Yolu Şehri Taraz - Kazakistan. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 9(3), s. 2161-2185. https://doi.org/10.21325/jotags.2021.886
  • Terzi, S. (2020). İnanç Turizmi Kapsamında Destinasyon İmajı: Trabzon İli Örneği. Kastamonu: Kastamonu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.
  • TUİK. (2022). Türkiye, Çıkış Yapan Ziyaretçiler, Dini/Hac. Ekim 20, 2022 tarihinde Türkiye İstatistik Kurumu: https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=74&locale=tr adresinden alındı
  • Türker, N. (2016). Chapter 10: Religious Tourism in Turkey. I. Egresi (Dü.) içinde, Alternative Tourism in Turkey: Role, Potential Development and Sustainability (s. 151-172). Springer International Publishing AG. https://doi.org/10.1007/978-3-319-47537-0_10
  • Türker, N., Akça, E., & Uçar, M. (2019). Dini Mekanları Ziyaret Eden Turistlerin Seyahat Motivasyonları: Kastamonu İlinde Bir Uygulama. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(1), s. 111-132.
  • TÜRSAB. (2021). Geliş Nedenine Göre Çıkış Yapan Ziyaretçiler, 2003 - 2020. TÜİK. https://www.tursab.org.tr/istatistikler/yabanci-ziyaretcilerin-profili adresinden alındı
  • URL1. (2021). Kültür, Sanat ve Turizm. 08 14, 2021 tarihinde T.C. Turizm Valiliği: http://www.trabzon.gov.tr/kultur-sanat-ve-turizm adresinden alındı
  • URL2. (2021). Sümela Manastırı. 08 13, 2021 tarihinde Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü-T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı: https://muze.gov.tr/muze-detay?SectionId=SML01&DistId=MRK adresinden alındı
  • URL3. (2021). Sümela Manastırı. 28 8, 2021 tarihinde Sümela Adının Etimolojisi: https://www.sumela.gov.tr/tarihce/sumela-adinin-etimolojisi adresinden alındı
  • URL4. (2021, 28 08). Sümela Manastırı Fotoğraf Galerisi. Sümela Manastırı: https://www.sumela.gov.tr/fotograflar adresinden alındı
  • URL5. (2021). Sümela Manastırı'nı 3 haftada yaklaşık 30 bin kişi ziyaret etti. Eylül 7, 2021 tarihinde İhlas Haber Ajansı: https://www.iha.com.tr/haber-sumela-manastirini-3-haftada-yaklasik-30-bin-kisi-ziyaret-etti-956897/ adresinden alındı
  • URL6. (2021). Sümela’yı bir buçuk ayda 80 bin kişi ziyaret etti. Eylül 7, 2021 tarihinde NTV Haber: https://www.ntv.com.tr/amp/seyahat/sumelayi-bir-bucuk-ayda-80-bin-kisi-ziyaret-etti,8GzqTHRsjE-PIA4o0ni9-Q adresinden alındı
  • URL7. (2021). Home Of Trabzon. Trabzon İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü: https://trabzon.ktb.gov.tr/Eklenti/59518,home-of-trabzon-turkcepdf.pdf?0 adresinden alındı
  • URL8. (2022). Sümela Manastırı'nı 4 ayda 225 bin kişi ziyaret etti. Ekim 10, 2022 tarihinde Sabah Gazetesi: https://www.sabah.com.tr/yasam/sumela-manastirini-4-ayda-225-bin-kisi-ziyaret-etti-6135495 adresinden alındı
  • Usta, N. (2012). İnanç Turizminden Kültür Turizmine: Midilli Adası’nın Agiasos Dağ Köyü Örneği. KMÜ Sosyal ve Ekonomi̇k Araştırmalar Dergi̇si, 14(22), 163-168.
  • Yaraşlı, G. Y. (2007). Destinasyon İmajı ve Trabzon Yöresine Dönük Bir Çalışma. Ankara: Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.
  • Yılmaz, G., Erdinç, S. B., & Küçükali, S. (2013). İnanç Turizmi Çerçevesinde Antalya Destinasyonunun İncelenmesi: Dinler (Hoşgörü) Bahçesi Örneği. International Conference on Religious Tourism and Tolerance (s. 1041-1055). Konya: International Conference on Religious Tourism and Tolerance.
  • Zaman, M. (2005). Türkiye’nin Önemli İnanç Turizmi Merkezlerinden Biri: Sümela (Meryamana) Manastırı. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(2), 1-24.