Türkiye'de Yerel Yönetimler ve Spor Politikaları

Günümüzde spor hizmetleri, devletlerin ekonomik, kültürel, siyasal ve eğitsel açılardan dikkatini çekmiş, kamu yararı niteliği ile kamu politikasının bir alt dalı olarak gelişme göstermiştir. Spor politikası, sporun kitlelere ulaştırılması, niteliğinin geliştirilmesi ve uygulanması ile geleceğe yönelik ilkeler bütünüdür. Ülkemizde, spor politikalarının daha çok merkeziyetçi yönetim anlayışı kapsamında yerine getirilmesi ile 1982 Anayasasının 59. maddesi ve yerel yönetimlerle ilgili kanunlar, yerel yönetimleri spor politikalarının uygulanması hususunda yetkili ve sorumlu kılmıştır. Yerel yönetimler, yerel halkın talep ve ihtiyaçlarına hızlı şekilde yanıt verebilmektedir. Bu bağlamda, spor hizmetlerini kitlelere ulaştırması, herkes için spor ilkesini hayata geçirmesi, sağlıklı ve huzurlu bireylerin yetiştirilmesinde en uygun kurumların başında gelmektedir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de spor politikalarının yerel yönetim boyutuyla ilişkisini ve yerel yönetimlerin sunduğu spor hizmetlerinin içeriğini incelemektedir. Çalışmanın yöntemi, literatür taramasına dayalıdır. Çalışma, yerel yönetim ve spor hizmetlerini ele alan çalışmaların incelenmesi ile alandaki çalışmaların sınırlılığı, yerel yönetim ile spor politikalarının uygulanmasındaki sorunları belirleyerek çözüm önerileri sunması bakımından önemlidir. Yerel yönetimlerin, spor hizmetlerini yerel halkın talepleri doğrultusunda nitelikli şekilde ulaştırmak amacıyla yeniden yapılanmaya ihtiyacı olduğu görülebilir. Bu nedenle spor uzmanı personellerin yerel yönetimlerde istihdamını genişleterek halkın spor hizmetlerinden daha iyi yararlanabilmesi için merkezi ve yerel yönetim ile diğer kamu kurum ve kuruluşları arasında işbirliğine ihtiyacı bulunmaktadır.

___

  • Acar, H. (2021). Spor Politikalarına Yönelik Hizmetlerin İncelenmesi: Aydın Büyükşehir Belediyesi Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Aydın.
  • Atalay, A. (2013). Kars Ardahan Ağrı Merkez-Yerel Yöneticilerinin Spor Hizmetlerine Yönelik Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Atalay, A., Yücel, S., Korkmaz, H. (2016). Türkiye’de Spor Hizmetlerinin Yerelleşmesine İlişkin Belediye Başkanlarının Görüşlerinin İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Dergisi, 14(1), 63-74.
  • Atalı, L. (2015). Büyükşehir Belediyeleri Stratejik Planlarında Spor İle İlgili Amaç ve Hedeflerin Analizi. Spor Yönetimi ve Bilgi Teknolojileri Dergisi, 10(1), 48-56.
  • Aykın, G. (2013). Meşrutiyetten Günümüze Türkiye’de Spor Politikaları Ve 1980 Sonrası Parti Ve Hükümet Programları İle Kalkınma Planlarında Sporun Yeri. Akademik Bakış Dergisi, 38, 1-16.
  • Babacan, E. (2019). Belediyelerde Spor Faaliyetlerinin İşlevselliği: Güngören Belediyesi Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
  • Barsbuğa, Y. (2013). Yerel Yönetim Birimlerinden Belediyelerin Sportif Hizmet Kalitesinin Ölçülmesi (Konya Örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Konya.
  • Bingölbalı, A. (2021). Köy Muhtarlarının Spor Hizmetleri İle İlgili Yerel Yönetimlerden Beklentilerinin Tematik Analizi. Yayınlanmış Doktora Tezi. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Malatya.
  • Ceyhun, S. (2008). Spor Tesislerinin Rekreatif Açıdan Kullanımı. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(1), 325-332.
  • Dinç, F. (2019). Yönetsel Açıdan Yerel Yönetimler ve Spor İlişkisi: Mersin Büyükşehir Belediyesi Örneğ. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Doğu, G., Kardaş, N., Atalı, L. (2013). Büyükşehir Belediyesi Spor Politikalarına Yönelik Hizmetlerin İncelenmesi (Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Örneği). Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25, 97-111.
  • Doğu, G., Kesim, Ü., Sivrikaya., Ö. (2002). Belediyelerin Sporla İlgili İşlevleri: Düzce Belediyesi Örneği. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 11(2), 89-106.
  • Esen, Ş., Akça, Y., Özer, G. (2018). 24 Haziran 2018 Genel Seçimlerinde Siyasi Parti Beyannamelerinde Spora Yaklaşım. 3. Uluslararası Avrasya Spor Eğitim ve Toplum Kongresi, Mardin, 15-18 Kasım 2018, 714-719.
  • Fişek, K. (1980). Spor Yönetimi. Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınevi.
  • Gök, Y., ve Sunay, H. (2010). Türkiye ve Fransa’da Uygulanan Spor Yönetiminin Kamu Yönetimi Açısından Karşılaştırılması. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7(1), 7-16.
  • İnce, M. (2019). Yerel Yönetimlerin Spor Hizmetlerine İlişkin Halkın Görüşleri (Afyonkarahisar Belediyesi Örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Afyonkarahisar.
  • İslam, A. (2022). Ordu Büyükşehir Belediyesinin Spor Hizmetlerin ve Uygulamaları. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 12(2), 1178-1195.
  • Kurt, A ve Onağ, Z. (2019).Yerel Yönetimlerin Spor Politikalarının İncelenmesi (Manisa Büyükşehir Belediyesi Örneği). Ulusal Spor Bilimleri Dergisi, 3(2), 59-78.
  • Kurtipek, S. (2017). Metropoliten Alan İçerisindeki Belediyelerin Gençlik ve Spor Politikalarının Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
  • Leber, R. (2012). Municipalities as Sports Multipliers, Department for Sport Science, University of Vienna, Journal of Social Sciences, 8(1), 29-32.
  • Mumcu, E., Aligül, B., Karakullukçu, Ö., Paktaş, Y. (2021). Büyükşehir Belediyelerinin Sportif ve Rekreatif Hizmetlerinin Niteliklerinin İncelenmesi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 17(36), 2841-2858.
  • Önder, H., ve Batal, S. (2018). Yerel Yönetimlerin Uluslararası Spor Organizasyonlarındaki Rolü (EYOF 2017-Erzurum Büyükşehir Belediyesi Örneği). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(2), 1053-1074.
  • Özen, G., Koçak, F., Boran, F., Sunay, H., Gedikli, N. (2012). Türk Spor Yönetimindeki Mevcut Sorunlara İlişkin Akademisyenlerin Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 10(4), 107-116.
  • Pepe, M. (2013). Büyükşehir Belediyelerinin Spor Hizmetleri: Antalya Büyükşehir Belediyesi Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Afyonkarahisar.
  • Rüzgar, H. (1992). Spor ve Yerel Yönetimlerimiz. İller ve Belediyeler Dergisi, Kasım, 462-463.
  • Sinopluoğlu, M. (2011). Yerel Yönetimlerin Spor Kitlelere Yayılmasına Etkisi (Eskişehir İli Örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü., İstanbul.
  • Sivrikaya, Ö. (2009). Düzce Belediyesinin Spor Hizmetleri İçin Örnek Bir Yönetim Modeli. Yayınlanmış Doktora Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Bolu.
  • Sunay, H. (2016). Spor Yönetimi. Ankara: Gazi Kitapevi. 2. Baskı.
  • Uçar, A. (2014). Türkiye’de Spor ve Rekreasyon Politikalarının Oluşumu ve Bu Hizmetlerin Sunumu. Yerel Politikalar Dergisi, 6, 27-48.
  • Temel, C., ve Akyol, E. (2016). Spor Tesislerinden Spor Organizasyonlarına: Türkiye’de Büyükşehir Belediyelerinin Rolü. Journal of Human Sciences, 13(3), 3711-3719.
  • Uçar, A. (2015). Yerel Yönetimler ve Spor Hizmetleri. Yerel Yönetimlerde Güncel Gelişmeler. Ed. Mustafa Ökmen, Bursa: Ekin Yayınevi, 435-457.
  • Yetim, A. (2000). Sporun Sosyal Görünümü. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1, 63-72.
  • Yıldız, K. (2018). Yerel Yönetimler ve Kalkınma Planları Çerçevesinde Spor Hizmetleri. Spor Bilimleri Dergisi, 3(1), 64-80.
  • Zengin, E., ve Öztaş, C., (2008). Yerel Yönetimler ve Spor. İstanbul Üniversitesi Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 55, 49-78.
  • Zeray, A. (2019). Yerel Yönetimlerin Spora Katkısı ve Gençlik Politikalarını İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Konya.
  • 5302 Sayılı İl Özel İdaresi Kanunu, RG: 22.2.2005, S. 25745, https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5302.pdf, Erişim Tarihi: 02.02.2023.
  • 5393 Sayılı Belediye Kanunu, RG: 3.7.2005, S. 25874, https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5393.pdf, Erişim Tarihi: 10.02.2023.
  • 5216 Sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu, RG: 10.7.2004, S. 25531, https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=5216&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5, Erişim Tarihi: 02.10.2021.
  • 442 Sayılı Köy Kanunu, RG: 7.4.1924, S. 68, https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.3.442.pdf, Erişim Tarihi: 02.10.2021.
  • 6360 Sayılı On Dört ilde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılası Hakkında Kanun, RG: 12.11.2012, S. 28489, https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=6360&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5, Erişim Tarihi: 02.02.2023.
  • Cumhuriyet Halk Partisi 2019 Yerel Seçim Bildirgesi, https://cdn.chp.org.tr/iys/eposta/Attachment/chp-yerel-secim-bildirgesi-2019.pdf, Erişim Tarihi: 15.02.2023.
  • Adalet ve Kalkınma Parti Programı, https://www.akparti.org.tr/parti/parti-program%C4%B1/%C4%B1-giri%C5%9F, Erişim Tarihi: 15.02.2023.
  • Gençlik ve Spor Bakanlığı 2019-2023 Stratejik Planı, http://www.sp.gov.tr/upload/xSPStratejikPlan/files/aP4CG+Genclik_ve_Spor_Bakanligi_2019-
  • 2023_Stratejik_Plan.pdf, Erişim Tarihi: 15.02.2023. Sinop İl Özel İdaresi Stratejik Planı 2020-2024, http://www.sp.gov.tr/upload/xSPStratejikPlan/files/OlPs0+Sinop_Il_Ozel_Idaresi_2020-
  • 2024_stratejik_plan_PDF.pdf, Erişim Tarihi: 10.02.2023.
  • İzmir Büyükşehir Belediyesi Gençlik ve Spor Hizmetleri Daire Başkanlığı Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik, https://www.izmir.bel.tr/YuklenenDosyalar/Dokumanlar/3_26012022_040813_genclik-ve-spor-hizmetleri-dairesi-baskanligi-calisma-usul-ve-esaslari-hakkinda-yonetmelik.pdf.pdf, Erişim Tarihi: 05.02.2023.
  • Pamukkale Belediyesi Gençlik ve Spor Hizmetleri Müdürlüğü Görev Tanımı, https://www.pamukkale.bel.tr/s-122-genclik-ve-spor-hizmetleri-mudurlugu, Erişim Tarihi: 10.05.2023.