“Ukrayna-Kırım Krizi” Ya da “İkinci Yalta Süreci”

Ukrayna'da Kasım 2013'te başlayan yerel nitelikli kriz, Rusya'nın Kı-rım'ı ilhak etmesiyle birlikte uluslararası bir krize dönüşmüş vaziyette. Karadeniz jeopolitiğinde Ukrayna-Kırım merkezli yaşanan son ge-lişmeler, beraberinde yeni bir değişim sürecini getireceğinin güçlü sinyallerini vermeye devam ediyor. Bölgede "Renkli Devrimler" süreci ile 2003 yılında önce Gürcistan ve akabinde 2004'te Ukrayna ile devam eden, devrim/ darbe ya da karşı devrim/ karşı darbe süreçleri gelinen aşama itibarıyla Batı-Rusya arasında ciddi bir kırılmaya yol açmış durumda. Bu kırılmanın beraberinde yeni bir soğuk savaşa yol açacağına yönelik beklentiler oldukça yüksek. Nitekim Rusya merkezli açıklamalarda Kırım referandumunun "tek kutuplu dünya"nın sonunun bir göstergesi olarak değerlendirilmesi, Mart 2014 sonrası itibarıyla farklı bir dünyayı konuşmaya başlayacağımızı gösteriyor. Dolayısıyla bu çalışmada, öncelikle Ukrayna-Kırım krizine giden süreç, tarafların süreçte oynadıkları rol ve bu bağlamda krizden beklentiler ele alınacak; akabinde ise, krizin bölge jeopolitiği ve inşa halindeki uluslararası sistem üzerindeki olası etkileri analiz edilmeye çalışılacaktır. Bu analizde, ayrıca, 1853-1856 tarihli Kırım Savaşı ile de bir mukayese yoluna gidilecek ve Türkiye'nin süreçteki yeri ile nasıl bir politika izleyebileceğine yönelik tavsiyeler de ortaya konulacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Ukrayna Krizi, Kırım Krizi, Kırım Savaşı Karadeniz, Batı, Rusya, Türkiye

The Ukraine-Crimea Crisis or the Second Yalta Process

The regional crisis began in 2013 in Ukraine has turned into an inter-national one with Russia's annexation of Crimea. Ukraine-Crimea based recent events happened in the context of Black Sea geopolitics continue to show strong signals of a coming period of change. In the sense of "Colorful Revolution" period, revolution/coup or counter revolution/counter coup processes, broke out firstly in Georgia in 2003, and then continued in Ukraine in 2004 have led a serious a state of failure between Russia and the West. Expectations that a new Cold War may start alongside the breakup are quite high. Russia based statements that claim referendum in Crimea as the "end of the unipolar world" displays we'll talk about a different world after March 2014. Therefore, in this work, firstly background of Ukraine- Crimea crisis, roles of the sides, and expectations from the crisis will be dealt, then possible effects of the crisis on regional politics and inter¬national system which is under construction will be analyzed. Moreover, a comparison with 1853-1856 Crimean War will take place and suggestions about Turkey's place and its possible policies to¬wards the crisis will be presented.

Keywords:

Ukraine Crisis Crimea Crisis, Crimean War, The Black Sea, the West, Russia, Turkey,

PDF

___

"150 Bin Askerin Katıldığı Tatbikat Bitti", http://www.rsfmradio.com/2014 _03_04/putinden-uslerinize-geri-donun-emri/ (04.03.2014)
"ABD Yine Tehdit Etti", http://yenisafak.com.tr/dunya-haber/abd-yinetehdit-etti-18.03.2014-627015, 18.03.2014) Başlamış, Cenk (2014), "İkiye Bölünmüş Bir Ülke", http://www.dw.de/ ikiye-b%C3%B6l%C3%BCnm%C3%BC%C5%9F-bir-%C3%BClke/a17441853 (19.02.2014)
"BM'de Kırım Düellosu", http://www.zaman.com.tr/dunya_bmde-kirimduellosu_2206206.html (22.05.2014)
"Bu yıl Rusya’da G8 Zirvesi olmayacak", http://www.aa.com.tr/tr/dunya/ 305238--bu-yil-rusya-da-g8-zirvesi-olmayacak (24.03.2014)
"Budapest Memorandums on Security Assurances, 1994": http://www. cfr.org/arms-control-disarmament-and-nonproliferation/budapestmemorandums-security-assurances-1994/p32484 (20.03.2014 "Halil İnalcık'tan 'Kırım" açıklaması': Kırım, Anadolu'yu, Boğazları, İstanbul'u tehdit etmek için bir atlama noktası": http://www.trthaber. com/haber/gundem/halil-inalciktan-kirim-aciklamasi-120342.html (002014)
"Kırım Referandumunda Rusya'ya 'Evet'", http://www.bbc.co.uk/turkce/ haberler/2014/03/140316_kirim_sonuc.shtml (16.03.2014)
"Kiev’de yaşanan son olaylar organize gelişmiştir", http://turkish.ruvr. ru/news/2014_02_19/263312057/ (19.02.2014). Moran, Rick (2014), "Does the 1994 'Budapest Memorandum' obligate the US to intervene in Ukraine?", http://www.americanthinker.com/ blog/2014/03/does_the_1994_budapest_memorandum_obligate_the_u s_to_intervene_in_ukraine.html (01.03.2014)