Amerikan ve İngiliz Basınında İlinden İsyanı (1903)

Osmanlı Devleti’nde 19. yüzyıldan itibaren ayrılıkçı isyanlar başlamıştır. Osmanlı idaresi altında yaşamış olan Bulgarlar, özellikle Rusya’nın etkisiyle Osmanlı Devleti’ne karşı isyan etmişlerdir. Bunun doğal sonucu olarak Makedonya Rum-Bulgar ve Sırp cemaati arasında bir mücadele alanı haline geldi. Rusya’nın da müdahil olması sonucu Makedonya meselesi uluslararası bir hal almıştır. Bu RumBulgar ve Sırp cemaatleri Amaçlarına ulaşmak için çeşitli terör örgütleri oluşturup, Makedonya’da terör eylemleri gerçekleştirmişlerdir. Bu araştırmanın konusu, Amerikan ve İngiliz gazetelerinde Makedon İsyanı hakkında Ağustos-Ekim1903 tarihleri arasında yayınlanan haberleri içine almaktadır. Bu haberler, Makedon olaylarının başlamasından ve Rusya ve Avusturya-Macaristan’ın müdahalesinden bahsetmektedir

Anahtar Kelimeler:

İlinden, Makedonya, Bulgaristan, Balkanlar

Ilinden Rebellion in the USA and Englısh Press (1903)

The separationist rebellions in the Ottoman Empire did start from the beginning of the 19th C. The Bulgarians who lived under the adminıstration of the Ottomans rebelled against them under the influence of the Russians. As a result, a conflict rose among the Macedonian Greek, Bulgarian and Serbs. The entrance of the Russia into this conflict changed it into an international subject. To obtain their goals, the Bulgarians and Serbs constructed different terror organizations and some terrorist attacks took place in the Macedonia. This paper examines the coverage of Macedonian Rebellion in the content of the British and American new papers published in 1903, between August and October. The newspapers reveal some information about both the reasons for the beginning of the Macedonian Rebellion and the role of Russia and Austria in that.

Keywords:

Ilinden, Macedonia, Bulgaria, Balkans,

PDF

___

Başbakanlık Osmanlı Arşivi Bab-ı Ali Evrak Odası
Başbakanlık Osmanlı Arşivi Bab-ı Ali Evrak Odası İrâde-Dâhiliye
Başbakanlık Osmanlı Arşivi Rumeli Müfettişliği Müteferrik Evrak
Başbakanlık Osmanlı Arşivi Rumeli Müfettişliği Sadaret ve Bakitabet Evrakı
Başbakanlık Osmanlı Arşivi Yıldız Mütevenni Maruzat
Başbakanlık Osmanlı Arşivi Yıldız Perakende Dâhili Maruzat
Başbakanlık Osmanlı Arşivi Yıldız Perakende Evrakı Hariciye Nezareti Maruzat
Başbakanlık Osmanlı Arşivi Yıldız Perakende Evrakı Umum Vilâyetler Tahrirâtı
Başbakanlık Osmanlı Arşivi Yıldız Resmî Maruzât
İSAM, Hüseyin Hilmi Paşa Evrakı
Aberdeen Journal
Bisbee Daily Review
Dundee Courier
Edinburg Evening News
Exeter and Plymouth Gazette
Gloucister Citizen
Glouscestershire Echo
Hull Daily Mail
Lancashire Evening Post
Manchester Courier and Lancashire General Advertiser
New-York Tribune
Sheffield Daily Telegraph
Sunderland Daily Echo and Shipping Gazette
Tauton Courier and Western Advertiser
The Dundee Evening Telegraph
The Graphic
The Intermountain Catholic
The Minneapolis Journal
The New York Times
The Ocala Banner
The Salt Lake Herald
The Sanfrancisco Call
The St. Louis Republic
The St. Paul Globe
The Wichita Daily Eagle Times
Western Daily Press
Western Gazette
______ (1989), “Arşiv Belgeleriyle Makedonya’da Bulgar Çete Faaliyetleri”, Osmanlı Araştırmaları, (IX), 209-234.
______ (1992), Şarki Rumeli Vilayeti, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları
______ (1997), “Elviye-i Selase”, DİA, XI, İstanbul, 68.
Ahbab, Yakup, (2015), Üsküp Sancağı’nın İdari ve Sosyo/Ekonomik Yapısı (1876-1911), Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Akkuş, Yakup, (2011)Osmanlı Taşra Maliyesinde Reform: Merkez-Taşra Arasındaki İdarî-Malî İlişkiler ve Vilayet Bütçeleri (1864-1913), Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Aydın, Mahir, (1998), “Hüseyin Hilmi Paşa”, DİA, XVIII, İstanbul, 550-221.
Bayur, Yusuf Hikmet, (1991), Türk İnkılâp Tarihi, I, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
______ (2003), “Makedonya”, DİA, XXVII, İstanbul, 437-444.
Beydilli, Kemal,(1989), “II. Abdülhamid Devrinde Makedonya Meselesine Dair”, Osmanlı Araştırmaları, (ayrı basım IX), İstanbul, 77-98.
Dikici, Ali, (2010). “Osmanlı Makedonya’sında Kurulan İlk Uluslararası Polis Barış Koruma Misyonu: Mürzsteg Reform Programı”, Karadeniz Araştırmaları, 6 (24), 75-108.
Hacısalihoğlu, Mehmet, (2003), Jön Türkler ve Makedonya Sorunu (1890-1918), İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
İrtem, Süleyman Kani, (1999), Osmanlı Devleti’nin Makedonya Meselesi: Balkanların Kördüğümü, (Haz. Osman Selim Kocahasanoğlu), İstanbul: Temel Yayınları.
Karal, Enver Ziya, (1996), Osmanlı Tarihi: (İkinci Meşrutiyet ve Birinci Dünya Savaşı), 9, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Kırımızı, Abdülhamit, (2013), “Balkanlar Üzerinde Diplomasi Savaşı: Rumeli Islahatı, 1902-1908,” (Ed. Z. İskifiyeli & M.B. Çelik, S. Yazıcı), Türk Tarihinde Balkanlar, içinde (973-1014), Sakarya: Sakarya Üniversitesi Balkan Araştırmaları UA Merkezi,.
Kutlu, Sacit, (2007), Milliyetçilik ve Emperyalizm Yüzyılında Balkanlar ve Osmanlı Devleti, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Özbek, Nadir, (2004), “Osmanlı İmparatorluğu'nda İç Güvenlik, Siyaset ve Devlet, 1876-1909”, Türklük Araştırmaları Dergisi, 16, 59-95.
Rossos, Andrew, (2008), Macedonıa and The Macedonians A History, California: Hoover Institution Press.
Saatçi, Meltem Begüm, (2004), Makedonya Sorunu (1903-1913), Yayımlanmamış Doktora Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Saygılı, Hasip, (2003), “1903 Makedonyası’nda Reformlara Tepkiler: Manastır Rus Konsolosu Aleksandır Rostkovski’nin Katli”, Karadeniz Araştırmaları, 39, 69-94.
Tevfik, Süleyman, (2011), “II. Meşrutiyetten Cumhuriyete Elli Yıllık Hatıralarım”, Dün Bugün Yarın, (Haz. Tahsin Yıldırım-Şaban Özdemir), içinde (379-393), İstanbul: Yayınları.
Tokay, Gül, (1996), Makedonya Sorunu: Jöntürk İhtilalinin Kökenleri, İstanbul: Afa Yayınları.
Troçki, Leon, (1995), Balkan Savaşları, (Çev. Tansel Güney), İstanbul: Arba Yayınları.
Uzer, Tahsin, (1987), Makedonya Eşkıyalık Tarihi ve Son Osmanlı Yönetimi, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Yarcı, Güler, (2013), “Osmanlı Diplomasisinde Makedonya Meselesi (1876-1913)”, Elektronik Siyaset Bilimi Araştırmaları Dergisi, 4 (1), 80-81.
Yeşilyurt, Yahya, (2013), “Hüseyin Hilmi Paşa’nın Yemen Valiliği ve Ona Yapılan Suikast”, OTAM, 34, 257-285.
Medyada Nefret Söylemi ve Ayrımcı Dil, AğustosEylül 2013 Raporu, Hrant Dink Vakfı, İstanbul 2013, http://nefretsoylemi.org/rapor/mayis-agustos-rapor-final.pdf