Tayfun KORUCU, Ali AYBEK, Fatih SİVRİKAYA

Türkiye’nin Tarım Bölgeleri Bazında Mekanizasyon Düzeyinin Yersel Değişim Haritalarının Oluşturulması ve Değerlendirilmesi

Tarımsal üretimde, mekanizasyon girdisi üretim verimliliği üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Bu nedenleişletmelerin makine parkı ve işletilmesi bilimsel esaslara dayalı olarak yapılmalıdır. Ulusal ölçekli planlamalar içintarımsal mekanizasyon düzeyi göstergelerinin mevcut verilerle değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu çalışmada;TUIK verileri kullanılarak, 2008-2013 yıllarında Türkiye’nin Tarım Bölgeleri bazında ve genelinde tarımsalmekanizasyon düzeyi gösterge değerleri (kW ha-1, traktör 1000 ha-1, ha traktör-1, alet/makine traktör-1, kW)belirlenmiş, yersel değişim haritaları oluşturulmuş ve değerlendirilmiştir. Türkiye’nin tarımsal mekanizasyondüzeyi, hem genel hem de bölgelere göre, ele alınan yıllar itibariyle genel olarak artmıştır. kW ha-1 gösterge değeri;en yüksek Marmara (6.91) en düşük Doğu Karadeniz Bölgesinde (0.35) belirlenmiştir. Türkiye’nin genel ortalamasıise 1.98-2.37 kW ha-1olarak saptanmıştır. Traktör 1000 ha-1gösterge değeri; en yüksek Marmara Bölgesinde(91.69), en düşük Doğu Karadeniz Bölgesinde (11.12) belirlenmiştir. Türkiye genel ortalaması ise 44.02-52.23traktör 1000 ha-1olarak saptanmıştır. ha traktör-1gösterge değeri; Marmara bölgesinde 10.9, Doğu KaradenizBölgesinde 54, Türkiye genelinde ise ortalama 19.15 olarak belirlenmiştir. Alet/makina traktör-1gösterge değerleri,en yüksek Doğu Karadeniz Bölgesinde (28.66), en düşük Batı Karadeniz Bölgesinde (5.55) olarak saptanmıştır.Türkiye genelinde ise 7.22-7.68 alet/makina traktör-1değerleri belirlenmiştir. kW gösterge değeri; en yüksekMarmara Bölgesinde (74-75 kW), en düşük Doğu Karadeniz Bölgesinde (23-32 kW) belirlenmiştir. Türkiyegenelinde ise 44-45 kW olarak saptanmıştır. 2008-2013 yılı verilerine göre, Türkiye’nin mekanizasyon düzeyininistenilen ölçüde olmadığı görülmektedir. Tarımsal mekanizasyon seviyesinin iyileştirilebilmesi için bölgelerimizeuygun tarımsal mekanizasyon planlamalarının yapılması, ortak makine parklarının oluşturulması ve ayrıcaişletmelerin küçük işletmeler halinde oluşmasını önleyecek gerekli kanuni düzenlemelerin yapılması gereklidir.

Anahtar Kelimeler:

Tarımsal mekanizasyon düzeyi, yersel haritalama, Türkiye tarım bölgeleri

Development of Spatial Maps and Evaluation of the Agricultural Mechanization Level of the Turkish Agricultural Regions

In agricultural production, mechanization has a significant effect on the efficiency of output. To this respect, the equipment pools of farms and their management need to be established in accordance with scientific principles. Agricultural mechanization level indicators on a national scale scheduling must be evaluated with the present data. In this study, using data from TUIK (Turkish Statistical Institute) for the years 2008-2013, indicators of agricultural mechanization level (kW ha-1 , tractors 1000 ha-1 , ha tractor-1, equipment-machine tractor-1 , kW) have been summarized for the Turkish Agricultural Regions and for the country as a whole. Spatial maps of change have been established and evaluated. In the considered years, the agricultural mechanization level of Turkey has risen by and large both throughout and in the regions of the country. The tractor power per unit of cultivated land was highest in Marmara Region (6.91 kW ha-1) and lowest in the Eastern Black Sea Region (0.35 kW ha-1). Across years,the average figure in Turkey was 1.98-2.37 kW ha-1 The highest and lowest values for number of tractors per unit of 1000 ha cultivated land were respectively in the Marmara Region with 91.69 tractors 1000 ha-1 and in the Eastern Black Sea Region with 11.12 tractors 1000 ha-1. The overall average figure in Turkey is also 44.02-52.23 tractors 1000 ha-1 . The amount of cultivated land per tractor was 10.9 ha tractor-1 in the Marmara Region, 54 ha tractor-1 in the Black Sea Region and 19.15 ha tractor-1 across Turkey. The quantity of equipment per each tractor (equipmentmachine tractor-1) ranked the highest in the Eastern Black Sea Region (28.66) and the lowest in the Western Black Sea Region (5.55). Across years, the overall average figure for Turkey was 7.22-7.68 equipment-machine tractor-1 . The highest value of mean tractor power was in the Marmara Region (74-75 kW) and the lowest in the Eastern Black Sea Region (23-32 kW). Across years, the overall average figure for Turkey was 44-45 kW. It can be clearly seen that the agricultural mechanization level of Turkey was not at a desired level according to the data from TUIK for the years 2008-2013. The planning of appropriate agricultural mechanization, the creation of multi-farm use of machinery and limiting decreases in farm size are required to increase the the agricultural mechanization level of Turkey.

Keywords:

Agricultural mechanization level, spatial map, Turkey agriculture regions,

PDF

___

Anonim (2000). Tarım alet ve makinaları sanayii ve rekabet edebilirlik özel ihtisas komisyonu raporu (Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı). TC Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı, Ankara
Anonim (2007). TARMAKBİR sektör raporu. Türk Tarım Alet ve Makineleri İmalatçıları Birliği Yayını
Anonim (2014). TARMAKBİR sektör raporu. Türk Tarım Alet ve Makineleri İmalatçıları Birliği Yayını (url: http://www.tarmakbir.org/haberler/tarmakbirsekrap.pdf)
Akıncı İ, Topakcı M & Çanakcı M (1997). Antalya bölgesi tarım işletmelerinin tarımsal yapı ve mekanizasyon özellikleri. Tarımsal Mekanizasyon 17. Ulusal Kongresi, 17-19 Eylül,Tokat, s. 45–58
Dartar İ (2007). türkiye’nin tarımsal mekanizasyon düzeyinin değerlendirilmesi ve coğrafi bilgi sistemleri ile haritalanması. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Ünivertsitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, (Basılmamış), Adana
Ergüneş G, Tarhan S, Yardım M H, Kasap A, Demir F, Önal İ, Uçar T, Tekelioğlu O, Çalışır S, Yumak H & Yağcıoğlu A (2009). Tarım Makinaları. Nobel Bilim ve Araştırma Merkezi, Yayın No:49, Ankara, s. 544
Evcim H Ü, Ulusoy E, Gülsoylu E & Tekin B (2010). Tarımsal mekanizasyon durumu sorunları ve çözüm önerileri. Türkiye Ziraat Mühendisleri 7. Teknik Kongresi Bildiriler Kitabı-2, Ankara s. 989-1007
Landers A (2000). Resource management: farm machinery/selection, investment and management. Farming Press, United Kingdom, pp. 151
Sabancı A & Akıncı İ (1994). Dünyada ve Türkiye’de tarımsal mekanizasyon düzeyi ve son gelişmeler. Tarımsal Mekanizasyon 15. Ulusal Kongresi, 20-22 Eylül, Antalya, pp:404-415
Say S M, Sabancı A, Başçetinçelik A, Özgüven F & Öztürk H H (2010). Tarım Makinaları 1, Nobel Kitabevi Yayın Dağıtım ve Pazarlama Ltd. Şti. Adana
Ruiyin H, Wenqingv Y, Yadong Z & Van Sonsbeek G (1999). Improving management system of agricultural machinery in jiangsu. Proceedings of 99 International Conference on Agri. Engine, Beijing, China, pp. I-42-45
TUIK (2014). Türkiye İstatistik Kurumu. Tarımsal İstatistik Verileri, Ankara Url adresi : http://www.tuik.gov.tr (Erişim tarihi: Mayıs 2014)
Zeren Y, Tezer E, Tuncer İ K, Evcim Ü, Güzel E & Sındır K O (1995). Tarım Alet-Makine ve Ekipman Kullanım ve Üretim Sorunları. Ziraat Mühendisliği Teknik Kongresi Tarım Haftası 95 Kongresi, 9-13 Ocak, Ankara