Kahramanmaraş İlinde Belediye Teşkilatı Bulunan Yerleşmelerin Fonksiyonel Analizi

Devletin, vatandaşlarına sunduğu kamu hizmetlerinin ulusal düzeyde olanları merkezi yönetim aracılığıyla, yerel düzeyde olanları ise yerel yönetimler aracılığıyla yerine getirilir. Bu hizmetleri yerelde sunan yerel yönetimler; kanunlarla belirlenmiş yetkilere, özel gelirlere, bütçeye, personele, idari örgüte, yerel halk tarafından seçilen karar ve yürütme organlarına, yönetsel özerkliğe sahip kamu tüzel kişileridir. 2012 yılında yerel yönetimler alanında yapılan son değişikliklerle -6360 sayılı kanun ile- büyükşehir belediyesi olan Kahramanmaraş ilindeki mevcut 62 belediye teşkilatı, 12 belediyeye düşmüş, köylerinin tamamı ile 52 belde belediyesi mahalle statüsüne dönüştürülmüştür. Aynı zamanda il belediyesi, büyükşehir belediyesi statüsüne kavuşmuş ve büyükşehir belediye sınırları il mülki idare sınırları olarak belirlenmiştir. Yeni büyükşehir kanunu kabul edilmeden önce belediyeler sadece şehir ve kasabalarda mücavir alan sınırında hizmet verirken, bu kanun ile beraber kırsal yerleşmelere de hizmet vermeye başlamıştır. Buradan da anlaşılacağı gibi bu düzenleme ile büyükşehir belediye sınırları il mülki sınırlarına genişletilirken, düzenlemenin fonksiyonel ve mekânsal bir değerlendirme olmayıp, tamamıyla siyasi bir kararla gerçekleştirildiği anlaşılmaktadır. Bu çalışmanın amacı; Kahramanmaraş ili yerleşmelerini fonksiyonel açıdan değerlendirmek ve yerleşmeleri belediye teşkilatı kurma kriterlerine göre analiz etmektir. Çalışmanın kapsamı; Kahramanmaraş ili sınırları içerisindeki yerleşme ve bu yerleşmelere ait sosyo-ekonomik ve mekansal verilerden oluşmaktadır. Araştırmanın kavramsal çerçevesinin oluşturulmasında, konuya ilişkin yerli ve yabancı kaynak taraması yapılmış, ilgili kanunlar incelenerek belediye taşkilatı Bu çalışma,Uluslararası XI. Kamu Yönetimi Forumu‟nda sunulan“ K.Maraş İlinde Belediye Teşkilatı Bulunan Yerleşmelerin Fonksiyonel Analizi” adlı bildiri metninin genişletilmiş, gözden geçirilmiş halidir. kurulma kriterleri belirlenmiş, TÜİK ve DPT‟den elde edilen sosyo-ekonomik veriler ve yerelde hesaplanan mekansal verilerle Kahramanmaraş ili yerleşmeleri fonksiyonel açıdan değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Kahramanmaraş, Belediye Teşkilatı Bulunan Yerleşmeler, Fonksiyonel Analiz, Büyükşehir Belediyesi

A Functional Analysis Upon The Settlements Belonging To The Municipality Organisation In Kahramanmaraş Province Of Turkey

The public services performed by the state in national level for the citizens are realized by the centralized government; on the other hand, the local ones were performed by the local governments. The local governments which perform those services in local level have the powers defined in laws, specific revenue, budget, workforce, an administrative organization, the decision organs which are elected by the local people and self-government being public entities. Along with the recent changes made in 2012, the available 62 municipalities in Kahramanmaraş province, which was turned into a metropolitan municipality via the law as 6360, declined into the number as 12, and the status of the all villages with the city type municipalities in number 52 were turned into the status of neighborhoods. Meanwhile, the municipality organization of the province gained the status of metropolitan municipality, and the borders of the metropolitan municipality were determined as the lines of civil administration. Before the development as the new metropolitan municipality law, the municipalities perform services only within the borders of city and small towns as adjacent areas, but then along with new law they began to perform services for rural areas as well. As is understood, along with this regulation, it is seen that the decision was taken on expanding the borders of the metropolitan municipalities without making a functional of spatial evaluation, behaving mostly in political motives. The aim of this study is to evaluate the settlements of Kahramanmaraş province in functional aspects, and analyze the settlements as to the aspects of founding municipality organization via criteria. The scope of this study was composed of the data coming from the settlements within the borders of Kahramanmaraş province and the socio-economical and spatial dimensions of *T his study was the expanded and reviewed form of the paper which was presented in the XIth. Public Administartion Forum, having been named as “The Functional Analysis of the settlements inKahramanmaraş province which have municipality organisations.” them. Setting the conceptual framework of this study, the national and international literature review was done, via studying the related laws the attempt on determining the criteria of founding a municipality organization was performed, and owing to the data coming from TÜİK (Turkish Statistical Institute) and DPT (State Planning Organization of Turkey) in socio-economical sense, and also with the spatial data which was calculated in local, the settlements of Kahramanmaraş province were evaluated in functional aspects.

Keywords:

Kahramanmaraş, The Settlements which have Municipality Organizations, Functional Analysis, Metropolitan Municipality,

PDF

___

ARIKBOĞA, E., 2007 “Türk Yerel Yönetim Sisteminde Reform ve Yeni Kamu Yönetimi”, Kamu Yönetimi Yazıları, B. Eryılmaz, M. Eken, M. L. ġen (Der.), Nobel Yayınları, ss. 42–70.
AYDIN, Y., 2011. “Türkiye‟de Yerel Yönetimlerin Gelişim Süreci”, Dış Denetim Dergisi, http://www.sayder.org.tr/e-dergi-turkiyede-yerelyonetimlerin-gelisim-sureci-12-2.pdf , (25.04.2014).
BAKIRCI, M., 2007. Türkiye‟de Kırsal Kalkınma (Kavramlar-Politikalar Uygulamalar), Nobel Basımevi, Ankara, 416 s.
CUMHURBAġKANLIĞI, 1996. Yerel Yönetimler Sorunları-Çözüm Önerileri, Devlet Denetleme Kurulu Yayını, Ankara.
DİNCER, B., ÖZASLAN, M. ve KAVASOĞLU, T., 2003. İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması (2003), Devlet Planlama Teşkilatı, Ankara, 250 s.
ERAYDIN, K., GÜL, E., ÇEVİK, B., DEMİR, E. 2012, Türkiye‟de illerin gelişmişlik Düzeyi Araştırması, İş Bankası İktisadi Araştırmalar Bölümü.
ERKUL, H., 2010. Türkiye‟de Yerel Yönetimler, Detay Yayıncılık, Ankara, 210s.
ERYILMAZ, B., 2011. Kamu Yönetimi, Okutman Yayıncılık, Ankara .
GÖNEY, S., 1984. ġehir Coğrafyası I, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayın No:2274, İstanbul, 260 s.
GÜRBÜZ, M., SANDAL, E.K. ve KARABULUT, M. 2004. “Kahraman Maraş‟ın Kuruluşu, Gelişimi ve Mekansal Analizi”, Kentsel Ekonomik Araştırmalar Sempozyumu, DPT ve Pamukkale Üniversitesi, 1, ss.2762
KARA, H. ve BAYKAL,T., 2012. “Arnavutluk, Yunanistan ve Türkiye Yerel Yönetimleri Üzerine Bir İnceleme”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:9, Sayı:20, ss.135-168.
KAYA E., ġENTÜRK, H., DANIġ, O. ve ġİMġEK, S., 2007. Modern Kent Yönetimi –I, Milsan Basım A.ġ., İstanbul, 448 s.
KELEġ, R., 2013. Kentleşme Politikası, İmge Kitabevi Yayınları, Ankara. KELEġ, R., 2012. Yerinden Yönetim ve Siyaset, Cem Yayınevi, İstanbul.
KURT, H., 2003. Türkiye‟de Kent–Köy Çelişkisi, Siyasal Kitabevi, Ankara. MARX, K. ve ENGELS, F., 2004. German Ideology (PartI:Feuerbach), www.marxists.org/archiveimarxiworksl1845/germanwideoiogy/chOlc.ht m , (07.2004)
NİRAY, N., 2002, Tarihsel Süreç İçinde Kentleşme Olgusu ve Muğla Örneği, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9, ss. 1-27.
ÖZÇAĞLAR, A., 1997. Türkiye‟de Belediye Örgütlü Yerleşmeler (Kasabalar – ġehirler), Erol Yayınevi, Ankara, 319 s.
SEZER, Y., ve TORLAK, S.E., 2005. “Belediye ve Büyükşehir Belediyesi Kuruluş Kriterleri”, AÜEHFD, IX (3-4), ss.515-531.
TANERİ, E., 1978. ġehircilik Konuları, İDMMA Mimarlık Bolümü Yayınları, İstanbul.
WEBER, M., ġehir, Barış Yayınları, İstanbul. YÜCEL, T., 1995. “Türkiye‟nin Kır Yerleşmeleri ve Tipleri Üzerine Yeni Görüşler”, Türk Kültürü Araştırmaları, XXXI (1-2), ss.1-23.
ULUSOY, A., ve AKDEMİR, T., (2004), Mahalli İdareler Maliyesi, Seçkin Yayınları, Ankara http://www.ekitapyayin.com/id/027/birincibolum1.htm#3a , (04.2014) http://kisi.deu.edu.tr/hakki.uyar/6.pdf , (04.2014)