Halep Salnamelerine Göre Maraş Polis Teşkilatının Kuruluşu (1879-1892)
Osmanlı Devleti’nde salnameler, II. Abdülhamit’in iktidara çıkmasından sonra daha da düzeli bir biçimde yayınlanmaya başlamıştır. Bu salnamelerde; hangi vilayet adına tanzim edilmiş ise o vilayet ve vilayetlere bağlı sancaklarda yer alan kurumlar ve bu kurumların yöneticileri, sancakların eğitim ve sosyo-kültürel yapıları, adli ve ekonomik durumları ile ilgili bilgiler yer almaktadır. Günümüze kadar ulaşabilen vilayet salnameleri arasında Halep Vilayet Salnameleri de bulunmaktadır. Halep vilayetine ait ilk salname 1867 senesine aittir. 1867 yılından 1908 yılına kadar Halep Vilayeti ile ilgili 35 ayrı salname düzenlenmiştir.Bu çalışmada, 1882-1892 tarihleri arasında yayınlanmış olan Halep salnameleri ile Osmanlı arşivlerinde yer alan Halep ve Maraş ile ilgili belgeler incelenerek Maraş polis teşkilatının ne zaman kurulduğu ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır.
Establishment of the Marash Police Organization According to the Aleppo Anual (1879-1892)
The salnames in the Ottoman state was began to be publıshed more regularly after II. Abdulhamit had come to power. In these salnames, ınformation about that province and the institutions locatd in the sanjak depending on the provinces and the managers of these institutions, juridical and economic conditions, education and social cultural structures of the sanjaks was included. One of the provincial salnames that reach to date is also Aleppo provincial salname. The first salname of the Aleppo province belongs to the year 1867. Salname about the province of Aleppo was arranged 35 times from aforesaid 1867 to 1908. This study, the Aleppo salnames published between 1882-1892 and the documents related to Aleppo and Maraş in the Ottoman archives were examined to determine when the Maraş police force was established.
___
- BOA, DH. MKT., 2009-10, H 18.03.1310/M 10.10. 1892.
- BOA, I..MMS., 63-2988, H 29.08.1296/M 18.08.1879.
- BOA, Y..EE..d…, 100.
- BOA, Y..PRK.ZB..,2-41, H 30.12.1300/M 22.10.1883.
- BOA, ZB, 2-88, H 29.12.1285/M 12.04.1869.
- Salname-i Vilayet-i Halep, H 1300/M 1882, Def’a 13.
- Salname-i Vilayet-i Halep, H 1302/M 1884, Def’a 14.
- Salname-i Vilayet-i Halep, H 1303/M 1885, Def’a 15.
- Salname-i Vilayet-i Halep, H 1305/M 1887, Def’a 16.
- Salname-i Vilayet-i Halep, H 1306/M 1888, Def’a 17.
- Salname-i Vilayet-i Halep, H 1307/M 1889, Def’a 18.
- Salname-i Vilayet-i Halep, H 1308/M 1890, Def’a 19.
- Salname-i Vilayet-i Halep, H 1309/M 1891, Def’a 20.
- Salname-i Vilayet-i Halep, H 1310/M 1892, Def’a 21.
- Alyot, Halim (1947), Türkiye’de Zabıta, Kanaat Basımevi, Ankara.
- Alyot, Halim (2008), Türkiye’de Zabıta, Emniyet Genel Müdürlüğü, Polis Akademisi, Türk Polis Tarihi Araştırmaları Merkezi, Ankara.
- Birinci, Ali (1999), “Türk Emniyet Teşkilatında İlkler”, Polis Bilimleri Dergisi, C. 1, S. 3, ss. 9-16.
- Dağlı, Yücel; Cumhure Üçer (1997), Tarih Çevirme Kılavuzu, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
- Dikici, Ali (2006), İkinci Dünya Savaşı' nda Türkiye' nin İç Güvenliği, İstanbul Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul.
- Ergin, Osman (1977), Türkiye Maarif Tarihi, C. 1-2, Eser Matbaası, İstanbul.
- Eroğlu, Cengiz; Babuçoğlu, Murat ve Köçer Mehmet (2012), Osmanlı Vilayet Salnamelerinde Halep, ORSAM Kitapları, Ankara.
- Güran, Tevfik (tarihsiz), Osmanlı Mali İstatsitikleri Bütçeler 1841-1918, C. 7, T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, Ankara.
- Hüseyin Efendi, Polis Teşkilatının Başladığı 1255-1839 Tarihinden 1938 Tarihine Kadar Tekâmül, Teşkilat Ve Kadro Hareketleri, Emniyet Genel Müdürlüğü III. Şube Arşivi, Ankara, 1938.
- Jandarma Genel Komutanlığı (2002). Jandarma Genel Komutanlığı Tarihi- Asayiş ve Kolluk Tarihi İçerisinde Türk Jandarma Teşkilatı-1, Jandarma Genel Komutanlığı Yayınları, Ankara.
- Okçabol, Derviş (2016), Türk Zabıta Tarihi ve Teşkilat Tarihçesi (Tıpkı Basım). Polis Akademisi Yayınları, Ankara.
- Sönmez, Ali (2005), Zabtiye Teşkilatı’nın Kuruluşu ve Gelişimi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Ankara.
- Sönmez, Ali (2007), "Osmanlı Devleti’nde İç Güvenliğin Dönüşümü, Zaptiye Teşkilatından Jandarmaya", Ankara Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu İCANAS 38 , 10-15 Eylül 2007, Vol. 6, ss. 2855-2864.
- Şahin, Eyüp (2004), “Türk Zabıta Yapılanmasının Tarihi Gelişimi”, Polis Dergisi, S. 38, ss. 91-198.
- ISSN: 1304-8120
- Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
- Başlangıç: 2004
- Yayıncı: Kahramanmaraş Sütçü İmam Universitesi