Râvi Tasarruflarının Rivâyetlere Etkisi “Hz. Peygamber’e Otuz Erkek Gücünün Verildiği” Örneği

Hz. Peygamber’den (sav) gelen hadislerin, râvilerin tasarruflarıile bazı değişikliklere uğrayabileceği malumdur. Budeğişiklikler bazen önemsiz olabileceği gibi, bazen de hadisi ilkhalinden çok farklı bir şekle sokabilmektedir. Bunun örneklerindenbirisi de Hz. Peygamber’in (sav) cinsel gücünü konu edinenrivâyettir. Çalışmamızda, söz konusu bu rivâyetin nasıl birdeğişim geçirdiğini ve sebeplerini ortaya koymaya çalıştık.

___

  • Abdürrezzâk b. Hemmâm, el-Musannef, thk. Habiburrahman el-A’zamî, I-XI, Beyrut, 1983.
  • Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, thk. Şuayb el-Arnaût vd., I-XLV, Beyrut, 2001.
  • Aliyyü’l-kârî, Ali b. Sultan Muhammed, Mirkâtü’l-mefâtîh şerhi Mişkâti’l-mesâbîh, I-IX, Beyrut 2002.
  • Ateş, Ali Osman, Oryantalistlerin Hz. Peygamber İle İlgili İddialarına Cevaplar, İstanbul 1996.
  • Aynî, Bedreddin Mahmûd b. Ahmed, Umdetü’l-kârî şerhi Sahîhi’l-Buhârî, I-XXV, Beyrut ts.
  • Bezzâz, Muhammed b. Muzaffer el-Bağdâdî, Hadîsu Şu’be b. el-Haccâc, thk. Salih Osman el-Lahhâm, Amman 2003.
  • Buhârî, Muhammed b. İsmail, el-Câmiu’s-Sahîh, thk. Muhammed Züheyr b. Nâsır en-Nâsır, I-IX, Dâru Tavki’n-Necât 1422.
  • Chokr, Melhem, İslâm’ın Hicrî İkinci Asrında Zındıklık ve Zındıklar, çev. Ayşe Meral, İstanbul 2002.
  • Ebû Dâvûd, Süleyman b. Eş’as es-Sicistânî, Sünenü Ebû Dâvûd, thk. Şuayb el-Arnaût, I-VII, Dimaşk 2009.
  • Elbânî, Muhammed Nâsiruddin, Silsiletü’l-ehâdîsi’ddaîfeti ve’l-mevdûati ve eserihâ’s-seyyii fi’l-ümmeti, I-XIV, Riyad 1992.
  • Erul, Bünyamin, “Telfîk”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul 2011, XL, 400-401.
  • J. Robson, “Ibn Ishaq’s Use of the Isnad”, Bulletin of the John Rylands Library, c. 38 s. 2, Manchester, 1956.
  • İbn Abdilber, Yusuf b. Abdullah en-Nemerî, el-İstizkâr, thk. Salim b. Muhammed Atâ, I-IX, Beyrut 2000.
  • İbnü’l-Cevzî, Cemâluddîn Abdurrahman b. Ali, el- Mevdûât, thk. Abdurrahman Muhammed Osman, I-III, Medine 1966-68.
  • ………., el-İlelül Mütenâhiye fi’l-ehâdîsi’l-vâhiye, thk. İrşâdü’l-Hak el-Eserî, I-II, Faysalâbâd, 1981.
  • ………., Keşfü’l-müşkili min hadîsi’s-Sahîhayn, thk. Ali Hüseyin el-Bevvâb, I-IV, Riyad ts.
  • İbnu’s-Salâh, Ulûmu’l-hadîs, haz. Nureddin Itr, Beyrut 1986.
  • İbn Ebî Şeybe, Ebû Bekir Abdullah b. Muhammed, elMusannef, thk. Kemal Yusuf el-Hût, I-VII, Riyad 1409.
  • İbn Hacer, Ebû’l-Fadl Ahmed b. Ali el-Askalânî, Fethü’lbârî bi-şerhi Sahîhi’l-Buhârî, thk. Muhibiddîn elHatîb, I-XIII, Beyrut 1379.
  • ………., Hedyü’s-sârî mukaddimetu Fethi’l-bârî bi-şerhi Sahihi’l-Buhârî, Beyrut, 1379.
  • ………., Tabakâtü’l-müdellisîn, thk. Âsım b. Abdullah elKaryûtî, Zerka 1983.
  • ………., Takrîbü’t-Tehzîb, thk. Muhammed Avvâme, Dimaşk 1986.
  • ………., Tehzîbü’t-Tehzîb, I-XIV, Beyrut 1984.
  • İbn Hazm, Ali b. Ahmed el-Endelüsî, el-Fasl fi’l-mileli ve’l-ehvâi ve’n-nihal, I-V, Kahire ts.
  • İbn Receb, Zeynüddîn Abdurrahman b. Ahmed elHanbeli, Fethu’l-bâri şerhu Sahîhi’l-Buhârî, thk.
  • Mahmud b. Şaban b. Abdü’l-maksûd vd., I-IX, Medine, 1996.
  • İbn Sa’d, Muhammed b. Sa’d, et-Tabakâtü’l-kübrâ, thk. Muhammed Abdülkadir Atâ, I-VIII, Beyrut 1990.
  • Juynboll, G. H. A., Hadis Tarihinin Yeniden İnşası, çev. Salih Özer, Ankara 2002.
  • Kâfî, Ebû Bekir, Menhecü’l-İmâmi’l-Buhârî fî tashîhi’lehâdîs ve ta’lîlihâ, Beyrut 2000.
  • Kastallânî, Ahmed b. Muhammed, İrşâdü’s-sârî fî şerhi Sahîhi’l-Buhârî, I-X, Kahire 1905.
  • Motzki, Harald, İsnad ve Metin Bağlamında Hadis Tarihlendirme Metodları, çev. Bekir Kuzudişli, İstanbul 2011.
  • Mukatil b. Süleyman, Tefsîru Mukâtil b. Süleyman, thk. Abdullah Mahmud Şehhâte, I-V, Beyrut 2002.
  • Münâvî, Zeynuddîn Muhammed, Feyzü’l-kadîr şerhu’lCâmii’s-sağîr, I-VI, Kahire 1938.
  • Müslim, Müslim b. Haccâc el-Kuşeyrî, Sahîhu Müslim, thk. Muhammed Fuad Abdülbâkî, I-V, Beyrut 1991.
  • Nesâî, Ahmed b. Şuayb, el-Müctebâ, thk. Abdülfettâh Ebû Ğudde, I-IX, Haleb 1986
  • Nevevî, Muhyiddîn Yahyâ b. Şeref, el-Minhâc fî şerhi Sahîhi Müslim b. Haccâc, I, XVIII, Beyrut 1972.
  • Sa’lebî, Ahmed b. Muhammed b. İbrahim, el-Keşf ve’lbeyân an tefsîri’l-Ku’rân, thk. Ebû Muhammed b. Âşûr, I-X, Beyrut 2002.
  • Schacht, Joseph, The Origins of Muhammadan Jurisprudence, Oxford 1950.
  • Süyûtî, Celaluddîn Ahmed b. Ebû Bekir, el-Leâli’lmasnûa fî ehâdîsi’l-mevdûa, thk. Ebû Abdurrahmân Salâh b. Muhammed, I-II, Beyrut 1996.
  • ………., Misbâhu’z-zücâce (Şerhu Süneni İbn Mâce üç şerh bir mecmûa içerisinde), Karaçi ts.
  • Taberânî, Ebû’l-Kâsım Süleyman b. Ahmed, elMu’cemü’l-evsat, thk. Târık b. Avdullah, I-X, Kahire 1995.
  • Tartı, Nevzat, “Hadis Rivâyetinde Birleşik Yapılar: Bir Rivâyet Dört Hadis”, Dinbilimleri Akademik Araş- tırmalar Dergisi, cilt: 12, sayı: 2, 2012, s. 7-22.
  • Toksarı, Ali, “Sahîhu’l-Buhârî’nin Bab Başlıklarının Özellikleri ve Değeri”, Büyük Türk-İslâm Bilgini Buhârî Sempozyumu (18-20 Haziran 1987), Kayseri 1996, s. 109-131.
  • Vâhıdî, Ali b. Ahmed b. Muahmmed, el-Vasît fî tefsîri’lKur’âni’l-mecîd, thk. Ahmed Âdil Abdülmevcûd vd., I-IV, Beyrut 1994.
  • Zebîdî, Ebü'l-Feyz Murtaza, Tâcü’l-arûs min cevâhiri'lkâmûs, thk. Abdüssettâr Ahmed Ferrâc vd., I-XL, Kuveyt 1965-2001.
  • Zehebî, Ebû Abdullah Muhammed b. Ahmed, Siyeru a’lâmi’n-nübelâ’, I-XVIII, Kahire 2006.