Bu makaleyi Mehmet Emin Erişirgil Darülfünunda felsefe tarihi müderrisi iken kaleme almıştır. Makale Darülfünun ilahiyat Fakültesi Mecmuasında 1925 yılında yayınlanmıştır. Bu çalışmada Erişirgil, Emile Boutroux’un “Science and Religion in Contemporary Philosoph” isimli eserinden faydalanarak din ve bilim/felsefe arasındaki ilişki incelemiştir. Antik Yunan döneminde halkın inandığı efsanelerle felsefe uzlaştırılırken Hristiyanlık döneminde dini yaymak için felsefe kullanılmış ve dinin emrine verilmiştir. Dercartes’le başlayan rasyonalizme göre din ve felsefe birbirinden bağımsız hakikatlerdir. Onun rasyonalizmini Spinoza ve Leipniz nesnel bir şekilde ilerletirken, Pascal ve Locke öznel bir şekilde ilerletmiştir. Bütün bunlara karşılık Aydınlanma filozofları dini tamamen dışlamıştır. Bu düşünceye tepki olarak insan hareketlerini akıl dışında iç güdü ve sezgilerin yönlendirdiğini savunan akım ise farklı şeyler söylemektedir.

This article is written by Mehmet Emin Erişirgil who was a history of philosophy teacher in Darülfünun. The article was published in Dār al-Funūn Faculty of Theology Magazine in 1925. In this study, Erişirgil investigated the relationship between religion and science / philosophy by making use of Emile Boutroux's "Science and Religion in Contemporary Philosophy". While philosophy was reconciled with the legends believed by the people in the ancient Greek period, philosophy was used to spread the religion in the Christian period and was given to the order of religion. According to the rationalism that started with Descartes, religion and philosophy are truths that are independent from each other. B. Spinoza and G. W. Leibniz objectively advanced her rationalism, while B. Pascal and J. Locke did it subjectively. In contrast to all this, Enlightenment philosophers completely excluded religion. In response to this thought, human movements are directed by instincts and intuitions outside of the mind, and this movement says different things.