Dilek Aksu ELMALI, PINAR DEMİR, İSMAİL KAYA

Tuj kuzularında farklı konsantre yemlerle yapılan besinin maliyet-fayda analizi

Bu çalışmada, farklı protein kaynağı içeren konsantre yemlerin 30, 60 ve 90 günlük besi sürelerinde tuj kuzularının canlı ağırlık artışı, yem tüketimi ve yemden yararlanma oranı üzerine etkisi incelenerek, maliyet-fayda analizi yapıldı. Denemede materyal olarak 33.5 aylık yaşta sütten kesilmiş 24 baş Tuj ırkı erkek kuzu kullanıldı. Rasgele seçilen, 6 baş kuzu içeren 4 ayrı deneme grubu oluşturuldu ve gruplara aynı enerji-protein düzeyinde farklı protein kaynakları içeren konsantre yem karmaları hazırlandı. Kaba yem olarak çayır kuru otu kullanıldı. Alıştırma döneminin ardından, 30, 60 ve 90 günlük dönemler sonunda kuzuların yem tüketimi, canlı ağırlık artışları ve yemden yararlanma oranları belirlendi. 0-30 günlük dönemde toplam yem tüketimi (kg), canlı ağırlık artışı (kg) ve yemden yararlanma oranı (kg/kg) sırasıyla 32.29±1.74, 6.13±0.39 ve 5.43±0.18, 0-60 günlük dönemde sırasıyla 69.55±3.96, 11.66 ±0.78 ve 6.16±0.22, 0-90 günlük dönemde ise 110.22±5.63, 16.40±1.03 ve 6.92±0.22 olarak belirlendi. Dönemler arasında farkın önemli olduğu tespit edildi (P

Anahtar Kelimeler:

Tuşin (koyun ırkı), koyun, protein kaynakları, canlı ağırlık artışı, kuzu, kuzu beslenmesi, yem alımı, yemden yararlanma, besinle alınan protein, maliyet fayda analizleri, ayçiçeği küspesi

Cost-benefit analyses of feeding with different concentrate feeds in Tuj (Tushin) lambs

In this study, live body weight increase, feed consumption and feed conversion rates as well as cost-benefit analysis were investigated in Tuj lambs fed with concentrate feed containing different protein sources for the feeding period of 30, 60 and 90 days. 24 weaning Tuj breed male lambs at 3-3.5 months of age were used as the animal material. The animals were randomly divided into 4 groups each consisting of 6 lambs, and each group was fed with concentrate feeds containing the same level of energy-protein from different protein sources. Meadow grass was used as roughage. After the acclimatization period, feed consumption, live body weight increase and feed conversion rates in the groups were determined at the end of 30-, 60- and 90-day periods. Total feed consumption, live body weight increase and feed conversion rates at 30-day period were 32.29±1.74, 6.13±0.39 and 5.43±0.18, at 60-day period were 69.55±3.96, 11.66±0.78 and 6.16±0.22, at 90-day period were 110.22±5.63, 16.40±1.03 and 6.92±0.22, respectively. Differences among periods were statistically significant (P<0.001). Among the groups fed with different concentrate feeds containing 4 different vegetative protein sources, results of cost analysis indicated that 90-day feeding and sunflower meal as the protein source should be utilized for the operational benefit.

Keywords:

Tushin (sheep breed), sheep, protein sources, liveweight gain, lambs, lamb feeding, feed intake, feed conversion efficiency, dietary protein, cost benefit analysis, sunflower oilmeal,

PDF

___

1.Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK): Veri tabanları. www. tuik.gov.tr, Erişim tarihi: 15.02. 2010.
2.Sakarya E: Türkiye’de koyunculuk ve önemi. Ekin Derg, 2 (3): 33-37, 1998.
3.Dellal İ, Keskin G, Dellal G: GAP Bölgesinde küçükbaş hayvan yetiştiren işletmelerin ekonomik analizi ve hayvansal ürünlerin pazara arzı. Proje Raporu 2002-2, Yayın No: 83, Ankara, 2002.
4.Şehu A: Bazı kaba yemlerin rumende parçalanma özelliklerinden yararlanarak kuzularda kuru madde tüketimi ve canlı ağırlık artışının belirlenmesi. Doktora Tezi. Ankara Üniv Sağ Bil Enst, Ankara, 1993.
5.Akmaz A: Koç katnın öncesi ve gebeliğin son döneminde farklı düzeyde beslemenin Konya merinos koyunlarında döl verimi, kuzularda büyüme ve yaşama gücüne etkileri. Doktora tezi. Ankara Üniv Sağlık Bil Enst, Ankara, 1989.
6.Güneş H, Kaygısız FH, Koçak Ö, Pekgöz M, Gör M: Siyahalaca ırkından erkek sığırların besi performansları üzerinde araştırmalar ve ekonomik analizler. İstanbul Univ Vet Fak Derg, 27 (1): 243-253, 2001.
7.Aksu Elmalı D: Farkln protein kaynakları içeren konsantre yemlerle beslemenin kuzularda büyüme performansı, sindirilebilirlik ve rumen metabolitleri üzerine etkisi. Doktora Tezi. Kafkas Üniv Sağ Bil Enst, Kars, 2008.
8.NRC: Nutrient Requirements of Sheep. Sixth Revised ed, Natl Acad Sci, Washington, D. C., 1985.
9.Çolpan İ: Koyun Besleme. In, Ergün A, Tuncer ŞD (Eds): Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları. Pozitif matbaa, 3. baskı, s. 313-345, Ankara, 2006.
10.Düzgüneş O, Kesici T, Gürbüz F: İstatistik Metotları. Ankara Üniv Zir Fak, Yaynn No: 861, 1983.
11.Aras A: Tarım Muhasebesi. Ege Üniv Zir Fak Yayın No: 486, 237-241, Ege Univ Basnmevi, 1988.
12.Çetin O: Alman et merinosu ve Karacabey merinosu kuzularının farklı kesim ağırlıklarında besi performansı ve karkas özelliklerinin karşılaştırılması. Doktora tezi, Ankara Üniv Sağ Bil Enst, Ankara, 1989.
13.Tekel N, Şireli HD, Vural ME: Besi süresinin ivesi erkek kuzuların besi performansı ve karkas özelliklerine etkisi. Ankara Univ Zir Fak Tar Bil Derg, 13 (4): 372-378, 2007.
14.Kul S, Akcan A: İvesi ve Ost-Friz x İvesi Melez (F1) kuzularda besi performansı, kesim ve karkas özellikleri. Uludağ Univ Vet Fak Derg, 21, 1-7, 2002.
15.Karabulut A, Filya İ, Ak İ, Değirmencioğlu T, Türkmen İ: Entansif kuzu besisinde nitrojen kaynağı olarak üre kullanılmasının kuzuların besi performansn ile bazı kan ve rumen sıvısı metabolitleri üzerine etkileri. Hayvansal Üretim Derg, 39-40, 30-38, 1999.
16.Karaoğlu M, Macit M, Aksoy A: Entansif besiye alınan tuj kuzularının besi performansı üzerine bir araştırma. Turk J Vet Anim Sci, 25, 255-260, 2001. 17.Kaymakçı M, Taşkın T, Kızılay E: Sönmez kuzularında besi özellikleri üzerine bir araştırma. Turk J Vet Anim Sci, 26, 933-938, 2002.
18.Filya İ, Hanoğlu H, Canbolat Ö, Sucu E: Kurutulmuş pirinannn yem değeri ve kuzu besisinde kullanılma olanakları üzerinde araştırmalar 2. Kuzuların besi performansı üzerine etkileri. Uludağ Univ Zir Fak Derg, 20 (1): 13-23, 2006.
19.Akgündüz V, Ak İ, Deligözoğlu F, Karabulut A, Filya İ: Entansif besiye alnnan merinos erkek kuzularda değişik protein kaynaklarının besi performansı ve karkas özelliklerine etkisi. Lalahan Hay Araşt Enst Derg, 33 (1-2): 28-48, 1993.
20. Cevger Y: Karaman ili kuzu besi işletmelerinde karlılık ve verimlilik analizleri. Ankara Univ Vet Fak Derg, 44, 277-290, 1997.