DUYGU NEVAL SAYIN İPEK, CEM ECMEL ŞAKİ, EDİP ÖZER

Diyarbakır ve çevresinde eksternal myiasis etkenleri ve mevsimsel dağılımları

Ocak 2008 - Aralık 2009 ayları arasında Diyarbakır ve çevresinde kokulu yapışkan tuzaklar kullanılarak Calliphoridae, Sarcophagidae ailelerine ait toplam 6581 adet sinek yakalanmıştır. Sineklerin 5424 (%82.43)’ünün Lucilia sericata, 833 (%12.65)’ünün Calliphora vicina, 222 (%3.38)’sinin Chrysomyia albiceps, 93 (%1.42)’ünün Calliphora vomitoria, 3 (%0.04)’ünün Sarcophaga haemorrhoidalis, 3 (%0.04)’ünün Sarcophaga argyrostoma ve 3 (%0.04)’ünün de Sarcophaga carnaria olduğu görülmüştür. Sineklerin 5186 (%78.80)’sının dişi, 1395 (%21.20)’inin erkek olduğu belirlenmiştir. S. argyrostoma ve S. carnaria’nın sadece erkeklerine rastlanırken, diğer türlerin erkek ve dişilerine rastlanmıştır. Her iki yılın Ocak, Aralık ve Ağustos aylarında görülmeyen sineklerin 2008 yılı Nisan ayında (%48.43) ve 2009 yılı Nisan ayında (%45.64) en yüksek oranda bulundukları görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

mevsimsel bolluk, mevsimsel değişimler, mevsime bağlılık, Türkiye, Calliphora vicina, Calliphora vomitoria, Chrysomya albiceps, Sarcophaga, Sarcophaga argyrostoma, Diyarbakır, Sarcophaga carnaria, evcil hayvanlar, çiftlik hayvanları, miyaz

Seasonal distributions of external myiasis flies determined in Diyabakır province

This study was carried out in Diyarbakır city center, and Silvan, Ergani, Çınar, Lice town between in January 2008 - December 2009. In order to gather the fl ies, then to capture and then to kill them, the odour bait traps were used. 6581 fl ies were caught from traps in total. The fl ies were identified in the laboratory according to their morphological characteristics and it was seen that 5424 (82.43%) of the fl ies were Lucilia sericata, 833 (12.65%) were Calliphora vicina, 222 (3.38%) Chrysomyia albiceps, 93 (1.42%) were Calliphora vomitoria, 3 (0.04%) were Sarcophaga haemorrhoidalis, 3 (0.04%) were Sarcophaga argyrostoma and 3 (0.04%) were S. sarcophaga carnaria. It was determined that 5186 (78.80%) of the total number of fl ies were female and 1395 (21.20%) were male. Females and males of all the species, except males of Sarcophaga argyrostoma and Sarcophaga carnaria, were detected. Flies did not appear in January, December and August in both years. The fl ies appeared at highest rate in April 2008 (48.43%) and in April 2009 (45.64%) respectively.

Keywords:

seasonal abundance, seasonal variation, seasonality, Turkey, Calliphora vicina, Calliphora vomitoria, Chrysomya albiceps, Sarcophaga, Sarcophaga argyrostoma, Diyarbakir, Sarcophaga carnaria, domestic animals, livestock, myiasis,

PDF

___

1. Dinçer Ş: İnsan ve hayvanlarda myiasis. In, Özcel MA, Daldal N (Eds): Artropod Hastalıkları ve Vektörler. s. 169-264, Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir, 1997.
2. Kurtpınar H: Spesifik bir myiasis amili olan Wohlfahrtia magnifica (Sciner 1862)‘nın Türkiye ehli hayvanlarındaki rolü. Türk Vet Hek Dern Derg, 49 (50): 1-7, 1982.
3. Merdivenci A: Türkiyede bulunmuş olan parazitlerin sistematiği, konakları ve yerleşmesi. İstanbul Üniv Fen Fak Mecmuası, B, 34, 3-4, 1969.
4. Merdivenci A: İstanbul ve yöresinde sinantrop sineklerin varlığı üzerine araştırmalar. Türk Parazitol Derg, 3 (1-2): 76-90, 1980.
5. Özdal N: Van ve yöresinde sığır, koyun ve keçilerde travmatik myiasis etkenlerinin yayılış, gelişme ve identifikasyonları. Doktora tezi. Yüzüncü Yıl Üniv Sağlık Bil Enst, Van, 2004.
6. Sevgili M, Şaki CE, Özkutlu Z: Şanlıurfa yöresinde tespit edilen external myiasis sineklerinin yayılışı. Türk Parazitol Derg, 28 (3): 150-153, 2004.
7. Şaki CE, Özer E: Elazığ ve yöresinde tespit edilen eksternal myiasis sineklerinin morfolojileri ve mevsimsel dağılımları. Turk J Vet Anim Sci, 23, 733-746, 1999.
8. Eren H, Aypak S, Ural K, Seven F: Lucilia sericata (Diptera: Calliphoridae) larvalarına bağlı kedide ocular ve köpekte travmatik myiasis olguları. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 16 (5): 883-886, 2010.
9. Kettle DS: Medical and Veterinary Entomology. s. 241-261, CAB International, Wallingford, 1990.
10. Mimioğlu M: Veteriner ve Tıbbi Artropodoloji. s. 125-132, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, 1973.
11. Soulsby EJL: Helminths, Arthropods and Protozoa of Domesticated Animals. s. 429-441, 6th ed., Bailliere Tindall, London, 1986.
12. Zumpt F: Myiasis in Man and Animals in the Old World. Butterwoths & Co. Ltd, London, 1965.
13. Hall MJR: Screwworm fl ies as agents of wound myiasis. In, Branckaert RDS (Ed): New world screwworm: Response to an emergency. World Animal Review, pp. 8-17, 1991.
14. Broughan JM, Wall R: Fly abundance and climate as determinants of sheep blowfl y strike incidence in southwest. Med Vet Entomol, 21, 231-238, 2007.
15. Amin AR, Shoukry A, Morsy TA, Maztad SA: Studies of wound myiasis among sheep and goats in north Sinai governorate, Egypt. J Egypt Soc Parasitol, 27 (3): 719-730, 1997.
16. Anonim: Battling the Blowfl y. www.wool.com, Accessed: 24.12.2007.
17. Bei-Bienko GY: Keys to the insects European part of the USSR. Part 2. Smithsonian Institution Libraries and the National Science Foundation. Washington, DC, 1988.
18. Rognes K: Blowfl ies (Diptera, Calliphoridae) of Fennoscandia and Denmark. In, Brill EJ (Ed): Scandinabian Science Press Ltd, Leiden The Nethernalds, 1991.
19. Wallmana JF: Key to the adults of species of blowfl ies in southern Australia known or suspected to breed in carrion. Med Vet Entomol, 15, 433-437, 2001.
20. Tachıbana SI, Numata H: Seasonal prevalence of blowfl ies and fl esh fl ies in Osaka City. Entomol Sci, 9, 341-345, 2006.
21. Dear JP, Holloway AB, Heath ACG, Singh P: Fly-strike in New Zealand. Fauna NZ, 8,15-18, 1985.
22. Fiescher OA: Blowfl y of the genera Caliphora, Lucilia and Protophormia (Diptera, Calliphoridae) in South- Moravian urban and rural areas with respectto Lucilia bufonivora Moniez, 1876. Acta Vet Brno, 69, 225-231, 2000.
23. Gõrska D: Communities of synanothropic fl ies (Diptera) in the region of Warshaw and Kalisz. Memorabilia Zool, 30, 3-26, 1979.
24. Watts JE, Muller MJ, Dyce AL, Norris KR: The species of fl ies reared from struck sheep in South-Eastern Australia. Aust Vet J, 52, 488-489, 1976.