TÜRK-KIRGIZ İLİŞKİLERİ HAKKINDA TÜRKİYE’DE YAPILAN ÇALIŞMALARA DAİR GENEL BİR DEĞERLENDİRME

Türkiye-Kırgızistan diplomatik ilişkilerinin kurulup geliştirilmesi, ikili ilişkilerinçeşitli alanlarında pek çok çalışmanın yapılmasına vesile olmuştur. Türkiye'de Kırgızistan, Kırgızlar, Türk-Kırgız ilişkileri ile ilgili çok sayıda çalışma yapılmasına karşılık, Türk-Kırgız ilişkileri ile ilgili ne tür çalışmaların yapıldığı şimdiye kadar araştırma konusu olmamıştır. Türk-Kırgız veya Türkiye-Kırgızistan ilişkileri ile ilgili 1998 yılından günümüze kadar 4 kitap, 36 tez, 6 rapor, 93 makale, 22 bildiri ve 4 röportaj yapılmıştır. Yapılan bu çalışmaların alanlara göre dağılımı ise eşit değildir. Fen alanlarında kıyaslama yapılarak yapılan araştırmalar yok denilecek kadar azdır. Türk-Kırgız ilişkileri ile ilgili daha çok sosyal bilimler alanlarında çalışmalar yapılmıştır. Dil ilişkileri alanında çok fazla çalışma yapılmasına karşılık, ikili ilişkilerin önde gelen alanları olan eğitim, turizm ve din alanlarındaki ilişkiler gibi konularda yapılan çalışmalar ortalamanın altında gözüküyor. Hukuk, sanat gibi pek çok alanda ikili ilişkileri ele alan çalışmalar ise hiç yoktur. Türk-Kırgız ilişkileri ile ilgili araştırma yapanların çoğunluğu erkeklerden oluşmaktadır

A General Evaluation of Turkish – Kyrgyz Relations Studies Conducted in Turkey

Establishment and development of diplomatic relations between Turkey and Kyrgyzstan has contributed to the accomplishment of variety of studies in numerous fields of bilateral relations. In spite of a large number of studies related to Kyrgyzstan, Kyrgyz and Turkish-Kyrgyz relations conducted in Turkey, the types of these studies have not been the subject of research until now. Since 1998 until today 4 books, 36 theses, 6 reports, 93 articles, 22 bulletins and 4 interviews were written on the subject of Turk-Kyrgyz and Turkey-Kyrgyzstan relations. Yet distribution of these studies by area is not equal. There are few if any comparative studies made in science fields. The studies on Turkish-Kyrgyz relations have been made mostly in social sciences. Despite the fact that excessive research work has been done in the field of language relations, studies in the fields of education, tourism and religion, which are essential in bilateral relations, seem to be below average. There are no studies that deal with bilateral relations in many other areas such as law and art. The majority of researchers of TurkishKyrgyz relations constitute of men

___

Abdullaeva, F. (2007). Öğrencilerin girişimcilik özellikleri ve iş değerleri: Kırgızistan, Özbekistan, Azerbaycan ve Türkiye karşılaştırması, Tez Danışmanı: Yrd. Doç. Dr. Recai Coşkun, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme ABD, YÖK No. 209542, Sakarya (Yayımlanmamış Yüksel Lisans Tezi).

Demir, A. (2003). Manas bibliyografyası denemesi: Türkiye’de Manas çalışmaları, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 6, Bişkek.

Devlet, N. (1997). Türkiye’de tarih, dil ve edebiyat araştırmalarında Kırgızistan ve Manas destanı, Manas 1000 Bişkek Bildirileri (26- 31 Ağustos 1995), Ankara.

Gezer, Ş. (2015). Türkiye’de Kırgız destanları üzerine yapılan çalışmalar, ZFWT (Zeitschrift für die Welt der Türken) Dergisi, Vol. 7, No. 1 İsakov, A. (2015). Alıkul Osmonov hakkında Türkiye’de yapılan yayınlar, Ala Too Edebiyatı Dergisi, Sayı: 3, İstanbul.

İsakov, A. (2010). Kırgızlar ve Kırgızistan tarihi ile ilgili Türkiye’de yayımlanmış bilimsel çalışmalar, (1910-2009), Orta Asya ve Kafkasya Araştırmaları, Yıl: 5, Sayı: 9, Ankara.

İsakov, A. (2015). Kırgızlar ve Kırgızistan tarihi ile ilgili Türkiye’de yayımlanmış bilimsel çalışmalar (2010-2014), Orta Asya ve Kafkasya Araştırmaları, Yıl: 9, Sayı: 19, Ankara: USAK Yayınevi.

İsakov, A. (2015). Türkiyada “Manas” eposu boyunça basılgan emgekterdin bibliyografyası (1934-2014), Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, Sayı: 4/4, Erzurum.

İvgin, H. (1987). Manas destanı üzerine Türkiye’de ve Çin Halk cumhuriyeti’nde yapılan çalışmalar, Türk Kültürü Dergisi, Yıl 25, Sayı 295, Ankara.

İvgin, H. (1990). Türkiye’de Manasla ilgili yapılan çalışmalar, İçel Kültürü Dergisi, Yıl 4, Sayı 12, Ankara.

Kabaklı, A. (1994). Folkloru kullanışta Cengiz Aytmatov ve Yaşar Kemal, Türk Edebiyatı Dergisi, Yıl:22, Sayı: 248, İstanbul.

Küçükmehmetoğlu, Ö. (2016). Kasım Tınıstanov hakkında Türkiye’de yapılan yayınlar, Ala Too Edebiyatı Dergisi, Sayı: 4, İstanbul.

Murzakulova, G. & İsakov A. (2016). Türkiye’de eğitim gören Kırgızistanlı yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin Kırgızistan-Türkiye ilişkilerini ele alan tez çalışmalarının niteliksel çözümlenmesi, Uluslararası Öğrenci Sempozyumu, İstanbul.

Murzakulova, G. & İsakov, A. (2014). Türkiye’de eğitim gören Kırgızistanlı öğrencilerin yüksek lisans ve doktora tez çalışmaları (1992-2012), Ankara: Kırgızistan Dostluk ve Kültür Derneği Yayınevi.

Musalı, V. (2016). Türkiye’de Kırgız dili ve edebiyatının araştırılması ve yayımlanması üzerine, Uluslararası Dünden Bugüne Türkiye-Kırgızistan İlişkileri Sempozyumu Bildiri Kitabı, 22-24 Mayıs 2015, Kastamonu.

Nurmakhamatuly, A. (2009). Kamu ve özel sektör işletmelerindeki yöneticilerin iş etiği ve bireyselciliğe ilişkin tutum ve davranışları üzerinde kültürlerarası bir araştırma: Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan,

Türkmenistan ve Türkiye örneği, Tez Danışmanı: Doç. Dr. Mahmut Arslan, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme ABD, YÖK No. 257032, Ankara (Yayımlanmamış Doktora Tezi).

Sataeva, N. (2012). Selvi boylum al yazmalım ve geçit: Karşılaştırmalı analiz, Tez Danışmanı: Prof. Dr. Asker Kartarı, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İletişim Bilimleri ABD, YÖK No. 315007, Ankara (Yayımlanmamış Yüksel Lisans Tezi).

Smadiyarov, S. (2016). Kırgız-Türk mamilelerinin önüktürüüdö ortok Türk tarıhı tüşünügünün ordu, Uluslararası Dünden Bugüne Türkiye-Kırgızistan İlişkileri Sempozyumu Bildiri Kitabı, 22-24 Mayıs 2015, Kastamonu.

Solak, F. (2004). Kırgızistan ile ilgili Türkçe bibliyografya (1928-2003) (TezlerKitaplar-Makaleler), Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 4, Bişkek.

T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Milli Kütüphane Başkanlığı: http:// kasif.mkutup.gov.tr/ ural, G. & Yıldız, N. (1997). Manas destanı bibliyografyası üzerine bir deneme: Türkiye’deki yayınlar, Manas 1000 Bişkek Bildirileri (Bişkek 26-31

Ağustos 1995), Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.

Turgunbayer, C. (2013). Kırgızistan ve Kırgızlar ile ilgili Türkçe akademik çalışmalar bibliyografyası (2009-2012), TÜRÜK Dil, Edebiyat ve Halkbilimi Araştırmaları Dergisi, Sayı: 1, Kastamonu.

Turgunbayer, C. (2017). Türkiye’deki Kırgızistan ve Kırgız kültürü ile ilgili akademik çalışmalara ve tanıtım faaliyetlerine genel bir bakış, I.

Uluslararası Geçmişten Günümüze Kırgız-Türk İlişkileri Sempozyumu, 3-5 Mayıs, Bursa 2013, Bursa: Uludağ Üniversitesi Yayınları. Cumakunova, G.

(Ed.), (2017). I. Uluslararası Geçmişten Günümüze Kırgız-Türk İlişkileri Sempozyumu, 3-5 Mayıs, Bursa 2013, Bursa: Uludağ Üniversitesi Yayınları; 1-Эл аралык байыртадан бүгүнкүгө чейинки кыргыз-түрк мамилелери симпозиуму докладдары (3-5 май 2013 Бурса). Ред. Гүлзура Жумакунова. Бурса: Улудаг университети жарыялары. 466 б.

Yeşilturt, Y. & Artıkbayev K. (Ed.), (2016). Uluslararası Dünden Bugüne TürkiyeKırgızistan İlişkileri Sempozyumu Bildiri Kitabı, 22-24 Mayıs 2015,

Kastamonu; I. Эл аралык өтмүштөн бүгүнгө чейинки Түркия- Кыргызстан мамилелери симпозиуму. Ред. Яхйа Йешилйурт, Кудрет Артыкбаев. Кастамону: Кастамону университети жарыялары. 168 б. YÖK Ulusal Tez Merkezi: https://tez.yok.gov.tr/