Tonsillektomi Sonrası Kanaması Olan Hastaların Değerlendirilmesi

Amaç: Tonsillektomi kulak burun boğaz hekimlerinin en sık uyguladığı ameliyatlardan biridir. Tonsillektomi sonrası kanama günümüzde hala sık rastlanan ciddi bir komplikasyondur. Bu çalışmada tonsillektomi sonrası kanama ile kliniğimize başvuran hastaların özelliklerinin değerlendirilmesi amaçlandı. Materyal ve Metot: Ocak 2012 ve Eylül 2016 tarihleri arasında Kilis Devlet Hastanesi’nde tonsillektomi operasyonu uygulanan 367 hastanın 19 (%5,2)’unda tonsillektomi sonrası kanama izlendi. Hastalar yaş, cinsiyet, tonsillektomi yöntemi, kanama etiyolojisi, kanama günü, mevsim ilişkisi, uygulanan tedavi yöntemleri açısından değerlendirildi. Bulgular: Hiçbir hastada erken dönem kanama izlenmezken, 19 hastanın tamamında geç dönem kanama tespit edildi. Kanaması olan hastaların 10 (%52,6)’u erkek, 9 (%47,4)’u kadın olup yaş ortalaması 11,15 (4–33 yaş arası) yıl idi. Tonsillektomi yapılan 50 erişkin hastanın 4 (%8)’ünde, 317 çocuk hastanın 15 (%4,7)’inde kanama izlendi. Hastaların hepsi aynı cerrah tarafından soğuk bıçak yöntemiyle ameliyat edildi. Tonsillektomi sonrası kanama en sık 7. günde toplam 6 (%31,6) hastada izlendi. Mevsim ilişkisine bakıldığında en sık kanamanın sonbahar (%42,1) ve ilkbahar (%26,3) mevsimlerinde meydana geldiği görüldü. Kanama nedeni yalnızca 6 çocuk hastada (bir hastada tonsil yatağı enfeksiyonu, dört hastada sert ve keskin yiyecek tüketimi, bir hastada asitli içecek tüketimi) belirlenebildi. 15 (%78,9) hastanın kanaması konservatif yöntemlerle, 4 (%21,1) hastanın kanaması genel anestezi altında ameliyathane şartlarında durduruldu. Sonuç: Tonsillektomi sonrası kanamalar hayatı tehdit edici boyutlara ulaşabilir, bu sebeple kanamayla gelen tüm hastalar yakın takip edilmelidirler. Tonsillektomi sonrası kanama oranlarının sonbahar mevsiminde yüksek olabileceği bilinmelidir. Hekimlerin özellikle çocuk hastaları tonsillektomi sonrası diyet konusunda bilgilendirmeleri kanama oranlarını azaltabilir.

Anahtar Kelimeler:

tonsillektomi, kanama, komplikasyon, diyet, mevsim

PDF

___

1. Lee MSW, Montague ML, Hussain SSM. The influence of weather on the frequency of secondary posttonsillectomy haemorrhage. J Laryngol Otol 2005;119(11):894-8.
2. Lescanne E, Chiron B, Constant I, Couloigner V, Fauroux B, Hassani Y et al. Pediatric tonsillectomy:clinical practice guidelines. Eur Ann Otorhinolaryngol Head Neck Dis 2012;129(5):264-71.
3. Cohen JE, Gomori JM, Itshayek E. Endovascular treatment of tonsillar artery pseudoaneurysm causing recurrent hemorrhages after tonsillectomy. IMAJ 2015;17(7):453-4.
4. Sarny S, Ossimitz G, Habermannn W, Stammberger H. Hemorrhage following tonsil surgery: a multicenter prospective study. Laryngoscope 2011;121(12):2553-60.
5. Mendel R, Sade MY, Nash M, Joshua BZ. Assessment of association between post-tonsillectomy hemorrhage and weather conditions. Isr Med Assoc J 2018;20(6):349-53.
6. Windfuhr JP, Chen YS, Remmert S. Hemorrhage following tonsillectomy and adenoidectomy in 15,218 patients. Otolaryngol Head Neck Surg 2005;132(2):281-6.
7. Verma R, Verma RR, Verma RR. Tonsillectomy-comperative study of various technigues and changing trend. Indian J Otolaryngol Head Neck Surg 2017;69(4):549-58.
8. Kontorinis G, Schwab B. Significance of advanced haemostasis investigation in recurrent, severe post-tonsillectomy bleeding. J Laryngol Otol 2011;125(9):952-7.
9. Johnson LB, Elluru RG, Myer CM. Complications of adenotonsillectomy. Laryngoscope 2002;112(8):35-6.
10. Leong SC, Karkos PD, Papouliakos SM et al. Unusual complications of tonsillectomy: a systemic review. Am J Otolaryngol 2007;28(6):419-22.
11. Windfuhr JP, Verspohl BC, Chen YS, Dahm JD, Werner JA. Post-tonsillectomy hemorrhage-some facts will never cahange. Eur Arc Otorhinolaryngol 2015;272(5):1211-8.
12. Randall DA, Hoffer ME. Complications of tonsillectomy and adenoidectomy Otolaryngol Head Neck Surg 1998;118(1):61-8.
13. Krishna P, Lee D. Post-Tonsillectomy Bleeding: A MetaAnalysis. Laryngoscope 2001;111(8):1358-61. 14. Handler SD, Miller L, Richmond KH, Baranak CC. Posttonsillectomy hemorrhage: incidance, prevention and management. Laryngoscope 1986;96(11):1243-7.
15. Mc Clelland L, Jones N S. Tonsillectomy: haemorrhaging ideas. The Journal of Laryngology & Otology 2005;119(10):753-8.
16. Elbistanlı MS, Elbistanlı Ş, Kumral TL, Açıkalın RM. İkinci basamak bir devlet hastanesinin KBB kliniğinde tonsillektomi sonrası kanama olan hastalarının özellikleri ve bu hastalara yaklaşımlarımız. Haseki Tıp Bülteni 2014;52:1-4.
17. Sayın İ, Bozkurt E, Yazıcı ZM, Kayhan FT. Tonsillektomi sonrası oluşan ikincil kanamalar. Okmeydanı Tıp Dergisi 2011;27(1):44-8.
18. Taşlı H, Polat B, Arslan F, Birkent AK. Erişkin hastalarda tonsillektomi sonrası ikincil kanamaların retrospektif analizi. KBB ve BBC Dergisi 2018:26(1):6-11.
19. Süren M, Kaya Z, Gürbüzler L, Koç S, Okyay M. Tonsillektomi sonrası hayatı tehdit eden geç kanama: olgu sunumu ve literatürün gözden geçirilmesi. Gülhane Tıp Derg 2011;53:60-2.
20. Faulconbridge RV, Fowler S, Horrocks J, Topham J. Comparative audit of tonsillectomy. Clin Otolaryngol Allied Sci 2000;25(2):110-7.
21. Howells RC, Wax MK, Ramadan HH. Value of preoperative prothrombin time/partial thromboplastin time as predictor of postoperative hemorrhage in pediatric patients undergoing tonsillectomy. Otolaryngol Head Neck Surg 1997;117(6):628-32.
22. Wei JL, Beaty CW, Gustafson RO. Evaluation of posttonsillectomy hemorrhage and risk factors. Otolaryngol Head Neck Surg 2000;123(3):229-35.
23. Kim DW, Koo JW, Ahn SH, Lee CH,Kim JW. Difference of delayed post-tonsillectomy bleeding between children and adults. Auris Nasus Larynx 2010;37(4): 456-60.
24. Macassey E A, Baguley C, Dawes P, Gray A. 15- year audit of post-tonsillectomy haemorrhage at Dunedın hospital. ANZ. J.Surg. 2007;77(7):579-82.
25. Kaya Z, Mutlu V. Tonsillektomi sonrası kanama; olası risk faktörleri. Van Tıp Derg 2019;26(1): 61-6.
26. Yorgancılar E, Yıldırım M, Meriç F. Tonsillektomi sonrası kanama. Dicle Tıp Dergisi 2008;35(3):177-80.
27. Çakır A, Boran C, Olgun Y, Erdağ TK. Tonsillektomi sonrası kanama: 10 yıllık deneyimimiz. Kulak Burun Boğaz İhtis Derg 2017;27(1):1-9.
28. Tuchtan L, Torrents J, Lebreton CC, Niort F, Christina LMA, Delmarre E, et al. Liability under post-tonsillectomy lethal bleeding of the tonsillar artery: a report of two cases. Int Pediatr Otorhinolaryngol 2015;79(1):83-7.
29. Tomkinson A, Harrison W, Owens D, Harris S, McClure V, Temple M. Risk factors for postoperative hemorrhage following tonsillectomy. Laryngoscope 2011;121(2):279-88.
30. Ikoma R, Sakane S, Niwa K, Kaneta S,Kawano T, Oridate N. Risk factors for post-tonsillectomy hemorrhage. Auris Nasus Larynx 2014;41(4):376-9.
31. Schmidt H, Schmız A, Stasche N, Hormann K. Surgically managed postoperative hemorrhage after tonsillectomy. Laryngorhinootologie 1996;75(8):447-54.
32. Perkins JN, Liang C, Gao D, Shults L, Friedman NR. Risk of posttonsillectomy hemorrhage by clinical diagnosis. Laryngoscope 2012;122(10):2311-5.
33. Collison PJ, Mettler B. Factors associated with post-tonsillectomy hemorrhage. Ear Nose Throat J 2000;79(8):640-6.
34. Moreau MC, Morelle LE, Bonhomme F. Actiopathogenic study of per and postoperative haemorrhage in adenotonsillectomy inthe child. Ann Otolaryngol Chir Cervicofac 1982;99(3):129-39.
35. Bannister M, Thompson C. Post-tonsillectomy dietary advice and haemorrhage risk: Systematic review. İnternational Journal Of Pediatric Otorhinolaryngology 2017; 103:29-31.
36. Millington AJF, Gaunt AC, Phillips JS. Post-tonsillectomy dietary advice systematic review. J Laryngol Otol 2016;130(10):889-92.