AKP’nin Kadına Yönelik Söylem ve Politikaları: Neo- Liberalizm, Ilımlı İslam ve Kadın

Bu çalışma AKP hükümeti dönemi içinde uygulanan kadın politikaları ve söylemleri çerçevesinde kadına biçilen rol ve statüleri ve bu rol ve statülerin biçimlenmesinde neo-liberalizmin ve ılımlı İslamın etkilerini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda AKP hükümetinin öne çıkardığı belirli ideolojik söylem ve politikaların kadının kamusallığına hangi yönde etki ettiği kadın erkek eşitliği, kadının siyasete katılımı, kadın emeğinin istihdamı, eğitim vb. alanlarda değerlendirilecektir. Kadınlar üzerine yürütülen politikalar ve söylemler hem neo-liberal politikaların, hem de İslama dayanan ideolojinin göstergeleri olarak AKP'nin hem ideolojisini gerçekleştirmede, hem de hedeflerinin sınırlarını belirlemede bir test alanı işlevi görmektedir. Bu nedenle AKP'nin ve çeşitli uzantılarının ortaya attığı söylemler çoğu durumda uygulamaya geçmeden önce toplumun tepkisini ölçmeye ve tartışılması akla dahi gelmeyen ve tartışılması her zaman gündem dışı tutulan insan ve kadın haklarına dair kazanımların tartışılabilir ve bir süre sonra değiştirilebilir hale gelmesine alan açmaktadır. Çalışmanın içinde buna dair söylemsel örnekler değerlendirilecek ve AKP'nin gelecek için çizdiği haritanın ipuçları yakalanmaya çalışılacaktır

AKP’s Discources and Policies againts Women: Neo- Liberalizm, Moderate İslam and Woman

Bu çalışma AKP hükümeti dönemi içinde uygulanan kadın politikaları ve söylemleri çerçevesinde kadına biçilen rol ve statüleri ve bu rol ve statülerin biçimlenmesinde neo-liberalizmin ve ılımlı İslamın etkilerini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda AKP hükümetinin öne çıkardığı belirli ideolojik söylem ve politikaların kadının kamusallığına hangi yönde etki ettiği kadın erkek eşitliği, kadının siyasete katılımı, kadın emeğinin istihdamı, eğitim vb. alanlarda değerlendirilecektir. Kadınlar üzerine yürütülen politikalar ve söylemler hem neo-liberal politikaların, hem de İslama dayanan ideolojinin göstergeleri olarak AKP’nin hem ideolojisini gerçekleştirmede, hem de hedeflerinin sınırlarını belirlemede bir test alanı işlevi görmektedir. Bu nedenle AKP’nin ve çeşitli uzantılarının ortaya attığı söylemler çoğu durumda uygulamaya geçmeden önce toplumun tepkisini ölçmeye ve tartışılması akla dahi gelmeyen ve tartışılması her zaman gündem dışı tutulan insan ve kadın haklarına dair kazanımların tartışılabilir ve bir süre sonra değiştirilebilir hale gelmesine alan açmaktadır. Çalışmanın içinde buna dair söylemsel örnekler değerlendirilecek ve AKP’nin gelecek için çizdiği haritanın ipuçları yakalanmaya çalışılacaktır

___

  • 66 Aya PKK Yanlıları ve Laikçiler Karşı (03/09/2012). Yenişafak. http://yenis atak. com.tr/Egilim/3h0609201 2&i=406640. 03/09/ 201 tarihinde edinilmiştir.
  • Aias İ. (2012). Türkiye'de Kadın İstihdam Sorununa Farklı Bir Yaklaşım. Geçmişten Günümüze Türkiye’de Kadın Emeği. Ankara: Ankara Universitesi Yayını.
  • Akşit B.; Şentürk R.; Küçükural Ö. Cengiz K. (2012). Türkiye’de Dindar/ık. Istanbul: Iletişim Yayıncılık.
  • Arendt H. (2000). İnsan/ık Durumu. lstanbul: iletişim Yayınları.
  • Artılarıyla Eksileriyle GEBLİZ (23/06/2012). Radikal. http://www.radika|.com. tr/Radikal.aspx?aType=RadikalDetayV3&Artic|e|D=1 092005&Category|D=7. 23/09/2012 tarihinde edinilmistir.
  • Aslantepe G. (2012). Kadın istihdamının Artırılması ve ILO Sözleşmeleri. Geçmişten Günümüze Türkiye’de Kadın Emeği. Ankara Universitesi Yayını: 159-167.
  • Başbakan: ”O Kadın, Kız Mıdır Kadın Mıdır?" (06/06/201 ). CNNturk. http:/ /www.cnnturk.com/201 1/yazar|ar/06/04/basbakan.o.kadin.kiz.midir.kaclin .midir/618955.0/. 11/07/201 tarihinde edinilmiştir.
  • Bauman Z. (2000). Siyaset Arayışı. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Benhabib S. (1991 ). Models ot Public Space: Hannah Arendt, the Liberal Tradition, and Jürgen Habermas. Calhoun C. (Ed.), Habermas and the Public Sphere. Cambridge: MIT Press: 72-98.
  • Berktay F. (2012). Tarihin Cinsiyeti (4. Baskı). İstanbul: Metis.
  • Birgün (2011). HSYK: ”Tecavüze Uğrayan Tecavüzcüsüyle Evlensin”. Birgün. http://www.birgun.net/|ites_index.php?news_code=1 3161 73236&day=16&mon th=09&year=201 1/07/201 tarihinde edinilmiştir.
  • Bütün M._(2010). Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Perspektifinden Çocuk Bakım Hizmetleri: Farklı Ulke Uygulamaları. Ankara: Afşaroğlu Matbaası.
  • Cansun S. (2013). Perceptions ot Women's Political Participation in Turkey: The Examples of the AKP and the CHP. Journal of the Human and Social Science Researches, 2(3): 9-30.
  • Coşar S. Yeğenoğlu M. (201 1). New Ground tor Patriarchy in Turkey? Gender Policy in the Age of AKP. South European Society and Politics, 16(4): 555—573.
  • Coşkun M. K. Şentürk B. (2012). The Growth ot Islamic Education in Turkey: The AKP's Policies Toward Imam-Hatip Schools. inal K., Akkaymak G. (Eds).
  • Neoliberal Transformation of Education in Turkey: Political and Ideological Analysis of Educational Reforms in the Age of the AKP. New York: Palgrave Macmillan: 165-177.
  • Cağırıcı M. (2012). Uludere, Kürtaj ve Kadın Hakları. Politika Dergisi. http://w ww.po|itikadergisi.com/okur-makale/uludere-kurtai-ve-kadin-haklari 05/06/2012. 15/08/2012 tarihinde edinilmiştir.
  • Ecevit Y. (2012). Türkiye'de Çocuk Bakımı ve Erken Cocukluk Eğitimine İki Paradigmadan Doğru Bakmak. Geçmişten Günümüze Türkiye’de Kadın Emeği. Ankara, Ankara Universitesi Yayını: 220-265.
  • Eley G. (i 991 Nations, Publics, and Political Cultures: Placing Habermas in the Nineteenth Century. Calhoun C. (Ecl.). Habermas and the Public Sphere. Cambridge: MIT Press: 289-339.
  • Frazer N. (1991). Rethinking the Public Sphere: Contribution to the Critique ot Actually Existing Democracy. Calhoun C. (Ecl.). Habermas and the Public Sphere. Cambridge: MIT Press: 109-142.
  • Gericilik Kadınların Hayatını Daha da Karartmaya Kararlı (03/06/20) 2). Sol Portal. http://haber.sol.org.tr/kadinin-gunlugu/gericilik-kadinlarin-hayatini-daha -da-karaıtmaya-kararli-haberi-55530. 21/08/20) tarihinde edinilmistir.
  • Günel S. (201 ). Eşitlik ve Bakanlık. Feminist Politika, 11:12-14. http://www. sosyalistteministkolektitorg/teminist-politika/l -sayi-l l?start=5. 09/08/2012 tarihinde edinilmiştir.
  • Habermas J. () 992). Further Reflections on the Public Sphere. Habermas and the Public Sphere, Calhoun C. (Ed.). Cambridge: M.|. T. Press: 462-463.
  • Habermas J. (2000 ). Kamusal/ığın Yapısal Dönüşümü. İstanbul: İletişim Yayınları. Habermas J. (2009). Public Sphere: An Encylopedia Article. Media and Cultural Studies. Durham M. G. Kellner D. (Eds). New York: John Wiley Sons: 73-78.
  • Hansen M. (2004). ”Yirmi Yılın Ardından Negtye Kluge'nin ”Kamusal Alan ve Tecrübe”si. Meral Ozbek (Ed.) Kamusal Alan .Istanbul: Hil Yayın: 141-177.
  • Harvey D. (2005). Brief History of Neoliberalism. Oxford: Oxford University Press. lnceoğlu Y. Kar A. (2010). Kadın ve Bedeni. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü (201 ). Türkiye’de Kadının Durumu. http://www. kadininstatusu.gov.tr/upload/mce/eski_site/Pdt/tr_de_kadinin_durumu/trde_kadi nin_durumu_20) l_temmuz.pdt. 21/08/2012 tarihinde edinilmiştir.
  • Kadınlar Harekete Geçiyor). (31/05/20) 1). CNNTurk. http://www.cnnturk .com/2012/guncel/05/31/kadinlar.harekete.geciyor/663l96.0/index.htm|. 08/07/2012 tarihinde edinilmistir.
  • Kancliyoti D. (2003). End ot Empire: Islam, Nationalism and Women In Turkey. Reina Lewis, Sara Mills (Eds). Feminist Postcoİoniaİ Theory: Reader. New York: Routledge: 263-284.
  • Karamessini M. Rubery J. (2013). Economic Crisis and Austerity: Challenges to Gender Equality. Maria Karamessini and Jill Rubery (Eds) Women and Austerity: The Economic Crisis and the Future for Gender Equality. London: Routledge: 314-352.
  • Koray M. (2008). Sosyal Politika (3. Baskı). Ankara: İmge Yayınevi.
  • Köker E. (2004). Saklı Konuşmalar. Meral Özbek (Ed.). Kamusal Aİan. İstanbul, Hi| Yayın: 539-550.
  • Kületci C. Canbay T. (2012). Kadına Haklarının Kazandırılmasıyla Birlikte Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme. Kadına Haklarının Kazandırılmasıyla Birlikte Cinsiyete Duyarlı BÜtçe/eme:32-48.
  • Kymlicka W. (2006). Çağdaş Siyaset Felsefesine Giriş (2. Baskı). İstanbul: Istanbul Bilgi Universitesi.
  • Lıcalı M. (2012). Dini Eğitime ’Kesinti' Kılıfı. Cumhuriyet. http://www.cumhuriyet .com.tr/?hn=325448. 07/09/2012 tarihinde edinilmiştir.
  • Lisede evliliğe izin çıkıyor. (01/05/2012). Cumhuriyet. http://www.cumhuriyet .com.tr/?hn=334078. 09/08/2012 tarihinde edinilmiştir.
  • Mardin Ş. (2005). Turkish Islamic Exceptionalism Yesterday and Today: Contiunity, Rupture and Reconstruction in Operational Codes. Turkish Studies, 6(2): 145-165.
  • Metin S. (2009). Biyo-Tıp Etiği ve Hukuk. İstanbul: X|| Levha.
  • Öz S. (2010). Kadın istihdamını Artırmak. Politika Notu, 10-11. http://eaf.ku.e du.tr/sites/eat.ku.edu.tr/1i|es/eat_pn1 01 .pdt.1 7/08/ 201 tarihinde edinilmiştir.
  • Özkazanc A. (201 Cinsel Taciz, Siyaset ve Taciz Siyaseti. Bianet. 1-12. http:/ ka saum.ankara.edu.tr/yazi.php?yad=10287. 1/07/2012 tarihinde edinilmiştir.
  • Peker E. (27/02/201 1). Biyolojiden Tecavüzcü Yaratmak. Radikal. http://www.radika|.com.tr/Radikal.aspx?aType=HaberYazdir&ArticleID:1 041 36 0. 12/09/2012 tarihinde edinilmiştir.
  • Phillips A. (2012). Demokrasinin Cinsiyeti. İstanbul, Metis Yayınları.
  • Samancı Z. (16/02/201 ). Dekolte Giyene Tecavüz Ederler. Habertürk. http: www.haberturk.com/ polemik/ haber/601 AAA-dekolte-giyene-tecavuzederler. 05/09/2012 tarihinde edinilmiştir.
  • Sancar S. (2008). Siyasal Katılım."Türkiye’de Toplumsal Çinsiyet Eşitsizliği: Sorunlar, Onceİİkİer ve Çözüm Onerileri. Istanbul: (TUSIAD-T/2008-07/468, KAGIDER-001 ): 217-299.
  • Sayılan F. Özkazanc A. (2009) İktidar ve Direniş Bağlamında Toplumsal Cinsiyet: Bir Okul Etnogratisi. Toplum ve Bilim, 14: 51 -73.
  • T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı, World Bank (2009). Rapor No 48508-TR, Türkiye’de Kadınların Işgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktör/er ve Politika Çerçevesi. http://www.kalkinma.gov.tr. 15/08/201 tarihinde edinilmiştir.
  • TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu (2011). Kadına ve Aile Birey/erine Yöne/ik Şiddet Inceleme Raporu. http://www.tlamm.gov.tr/komisyon/insanhak lari/docs/2012/raporlar/29_05_2012.pdt,15/08/2012. tarihinde edinilmiştir.
  • Toruna Farklı Eğitim! (27/08/2012). CNNTurk. http://www.cnnturk.com/201 2/guncel/08/27/toruna.tarkli.egitim/674360.0/index. html. 27/08/2012 tarihinde edinilmiştir.
  • TUİK (201 2). Türkiye işgücüne Katılım Oranı. http:/ www.tuik.gov.tr/Gosterge. do ?id=3570&sayta=giris&metod=|lgiliGosterge. 21 /08/2012 tarihinde edinilmiştir. Ucar C. (201 ). Kadın Yoksul/Uğu İle Mücadelede Sosyal Politika Araçları ve Etkinlikleri. Ankara: Atşaroğlu Matbaası.
  • World Economic Forum (201 1). The Global Gender Gap Report 201 1: Ranking and Scores. http: www3.wetorum.org/docs/GGGR1 /GGGR1 1_RankingsScores.pdt. 1/07/2012 tarihinde edinilmiştir
  • Yıldız 0. (2010). Siyasal İslam, Neo-Liberalizm ve Yeni Sağ: AKP Üzerine, Siyasal Bir Gözden Gecirme. http: www. halkevleri.org.tr/diger/siyasal-islam-neoliberalizm-ve-yeni-sag-akp-uzerine-siyasal-loir-gozden-gecirme-onur-yildiz-O. 02/08/201 tarihinde edinilmiştir.
  • Yücel Y. (2008). Türkiye’de Neoliberal Devlet ve Kadınlar. http:// bianet.org/ bianet/ekonomi/ 07889-turkiyede-neoliberal-devlet-ve-kadinlar. 4/07/201 tarihinde edinilmiştir.