Doğum Ağrısının Yönetiminde Non-Farmakolojik Yöntemler: Sistematik Derleme

Giriş ve Amaç: Bu derlemede doğum ağrısının yönetiminde kullanılan non-farmakolojik yöntemlerin etkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Konuyla ilgili makalelere ulaşmak için doğum ve non-farmokolojik metod (birth and non-pharmacological methods), doğum ağrısı ve non-farmokolojik metod (labor pain and non-pharmacological methods), doğum ağrısı yönetimi (labor pain management) ve randomize kontrollü çalışma (randomized controlled trial) gibi anahtar sözcükler kullanılarak yapılmıştır. Pubmed arama motorunda 2010-2020 yılları arasında yayınlanan ve anahtar sözcüklerle ilgili olan çalışmalar incelenmiştir. Doğum ağrısı yöntemleri ile ilgili 468 makaleye ulaşılmış ve araştırmaya dahil edilme kriterlerine uyan 6 makale çalışma kapsamında değerlendirilmiştir. Bulgular: Akupresür, masaj-müzik terapisi, dans, egzersiz, duş, steril su enjeksiyonu ve dikkat dağıtma tekniklerinin doğum ağrısının azaltılmasında etkili olmuştur. Akupresür, dans ve steril su enjeksiyonun doğumun birinci evresinde, masaj-müzik terapisi, egzersiz ve duş uygulamalarının ise doğumun birinci evresinin aktif fazında etkili olduğu saptanmıştır. Dikkat dağıtma tekniklerinin yöntemi hakkında ise daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulduğu belirtilmiştir. Sonuç ve Öneriler Non-farmakolojik yöntemler, doğum ağrısının azaltılmasında ve doğum memnuniyetinin arttırılmasında etkili olmuştur. Doğumda non-farmakolojik yöntemlerin kullanılması önerilmiştir.

___

  • KAYNAKLAR Abdolahian, S., Ghavi, F., Abdollahifard, S., & Sheikhan, F. (2014). Effect of dance labor on the management of active phase labor pain & clients' satisfaction: a randomized controlled trial study. Global journal of health science, 6(3), 219–226. https://doi.org/10.5539/gjhs.v6n3p219
  • Amiri, P., Mirghafourvand, M., Esmaeilpour, K., Kamalifard, M., & Ivanbagha, R. (2019). The effect of distraction techniques on pain and stress during labor: a randomized controlled clinical trial. BMC pregnancy and childbirth, 19(1), 534. https://doi.org/10.1186/s12884-019-2683-y
  • Avcıbay, B., Alan, S. (2011). Doğum ağrısı kontrolünde nonfarmakolojik yöntemler. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(3),18-24.
  • Bal, M.D., Yılmaz, S.D., Ergin, A.B. (2017). Ebelere yönelik kapsamlı doğum. Ankara: Akademisyen Kitabevi. Dağlar, G., Aydemir, N. (2011). Vajinal doğum ağrısının azaltılmasına yönelik nonfarmakolojik ebelik bakım uygulamaları. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 20(1),1-6.
  • Ertem, G., Sevil, Ü. (2005). Doğum ağrısı ve hemşirelik yaklaşımı. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 8(2): 117-123.
  • Fahami, F., Behmanesh, F., Valiani, M., & Ashouri, E. (2011). Effect of heat therapy on pain severity in primigravida women. Iranian Journal of Nursing and Midwifery Research, 16, 113 - 116.
  • Genç Koyucu, R., Demirci, N., Ender Yumru, A., Salman, S., Ayanoğlu, Y. T., Tosun, Y., & Tayfur, C. (2018). Effects of Intradermal Sterile Water Injections in Women with Low Back Pain in Labor: A Randomized, Controlled, Clinical Trial. Balkan medical journal, 35(2), 148–154. https://doi.org/10.4274/balkanmedj.2016.0879
  • Hjelmstedt, A., Shenoy, S. T., Stener-Victorin, E., Lekander, M., Bhat, M., Balakumaran, L., & Waldenström, U. (2010). Acupressure to reduce labor pain: a randomized controlled trial. Acta obstetricia et gynecologica Scandinavica, 89(11), 1453–1459. https://doi.org/10.3109/00016349.2010.514323
  • Karabulutlu, Ö. (2014). Doğum ağrısı kontrolünde kullanılan nonfarmakolojik yöntemlerin etkisi. Caucasian Journal of Science, 1(1), 43-50. https://dergipark.org.tr/tr/pub/cjo/issue/33897/384968 Mamuk, R., Davas, İ.N. (2010). Doğum ağrısının kontrolünde kullanılan nonfarmakolojik gevşeme ve tensel uyarılma yöntemleri. Ş.E.E.A.H. Tıp Bülteni, 44,137-144.
  • Moher, D., Liberati, A., Tetzlaff, J., Altman, D. G., & PRISMA Group (2009). Preferred reporting items for systematic reviews and meta-analyses: the PRISMA statement. PLoS medicine, 6(7), e1000097. https://doi.org/10.1371/journal.pmed.1000097
  • Moralar, G.D., Türkmen, A.Ü., Altan, A. (2011). Doğum analjezisi. Okmeydanı Tıp Dergisi, 7(1),5-11. Phumdoung, S., Good, M. (2003). Music reduces sensation and distress of labor pain. Pain Manag Nurs, 4(2),54-61.
  • Silva Gallo, B.R., Santana ,S.L., Marcolin, C.A., Duarte, G., Quintana, M.S. (2018). Sequential application of non-pharmacological interventions reduces the severity of labour pain, delays use of pharmacological analgesia, and improves some obstetric outcomes: a randomised trial. J Physiotherapy, 64(1): 33-40. https://doi.org/10.1016/j.jphys.2017.11.014
  • Taghinejad, H., Delpisheh, A., & Suhrabi, Z. (2010). Comparison between massage and music therapies to relieve the severity of labor pain. Women's health (London, England), 6(3), 377–381. https://doi.org/10.2217/whe.10.15
  • Tektaş, E., Akay, N., Mak, A., Ay, F. (2017). Vajinal doğumda ağrısının azaltılmasına yönelik nonfarmakolojik yöntemler ve masajın etkisi: 2000-2015 yılları tez sonuçları. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 4(1), 64-70. doi:10.17681/hsp.285574
  • Türkmen, O, Oran, T.N. (2019). Sıcak uygulamanın doğum ağrısına etkisi: sistematik derleme. Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 16(3),225-233.
  • Uyanık, A. (2019). Doğum ağrısında nonfarmakolojik yöntemler ve hemşirelik. İçinde A.S. Saracaloğlu, G. Hergüner, S. Saçan (Ed.), Anne Çocuk Sağlığı ve Eğitimi (s.30-45). İstanbul: Güven Plus Grup Danışmanlık Yayınları.