Resimli Kutsal Kitap (Hristiyan) El Yazmalarındaki Kurban Sahnelerine Genel Bir Bakış

Çalışmada, resimli kutsal kitap (Hristiyan) el yazmaları üzerinden kurban sahnelerine genel bir bakış açısı verilmesi amaçlanmıştır. Genesis, Pentateukh, Octateukh ve Yeni Ahit resimli el yazmalarından örnek resimler seçilmiş ve kurban törenlerinin kutsal metinlerindeki kronolojiye göre resim sanatındaki yansıması irdelenmiştir. Bilinen ilk Kurban sunma olayı, Kabil ile Habil hikâyesinde karşımıza çıkmakta ve Nuh ile İbrahim Peygamberlerin hikâyelerinde devam etmektedir. Kutsal Kitapta (Eski Ahit’te) geçen bu konular, Hristiyan resim sanatında da yer bulmuştur. Tanrı’ya adanan son kurban olarak kabul edilen İsa’nın çarmıha gerilmesi sahnesi de resimli Yeni Ahit kitaplarında görülen en önemli tasvirlerdendir.    Kurban sunma törenini canlandıran resimler, ilgili metnin görselleştirilmesi için Kutsal Kitap el yazmalarında yer almıştır. Hikâyesinin tanınmasını ve konunun kesintisiz izlenmesini sağlar nitelikte olan bu görseller, öyküleyici anlatımlı resimleme anlayışıyla tasarlanmıştır. Kurban, alevli bir sunağın içinde veya yanında tasvir edilmiştir. Ateşte yakıldığı anlaşılan kurbanların, Tanrı’nın eli betimine yönelir şekilde sunulduğu anlaşılmaktadır.

___

  • Anonim, Kitabı Mukaddes: Eski ve Yeni Ahit, Kitabı Mukaddes Şirketi, İstanbul, 1972.
  • Aydın, Mehmet, “Hristiyanlıkta Din ve Dini Anlayış”, Dinler Tarihi Araştırmaları II Sempozyumu, (Konya-1998), Ankara, 2000, s. 67-70.
  • Cilacı, Osman, “İlahi Dinlerde Kurban İnancı”, Diyanet Dergisi, C. 18, S. 6, 1979, s. 360-372.
  • Dinçer, Pınar S., Erken Bizans Dönemi Resimli Dini El Yazmaları: Viyana Genesis, Anadolu Üniversitesi SBE Sanat Tarihi Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Eskişehir, 2016.
  • Eliade, Mircea, Dinsel İnançlar ve Düşünceler Tarihi, (Çev. Ali Berktay), Kabalcı Yayınevi, İstanbul, 2003.
  • Güç, Ahmet, “Kurban”, TDV İslam Ansiklopedisi, C. 26, 2002, s. 433-435.