BIKARANÎNA RENGDÊRÊN KURMANCÎ DI HELBESTÊN MELAYÊ CIZÎRÎ DE

Kurte Helbestên Melayê Cizîrî wekî tên zanîn him ji aliyê wateyê ve him jî ji aliyê bikaranîna zimên ve gelek bi hêz in. Loma armanca vê gotarê, nîşandayîna bikaranîna zimên e ku ev jî bi hilbijartina peyvên rengrdêran e. Rengdêr wekî tên zanîn maneya peyvan di pênasekirinê de bi awayekî zelal û bi bandoreke berfireh dide vegotin. Di analîza 75 heb helbestên di dîwanê de, tiştên girîng di warê rêziman, peyvsazî û wateyê de hatine nirxandin û nêrinek giştî hatîye bidestxistin û şîrovekirin. Ji bona piştrastkirina binbeşan, herî kêm 2 yan jî 3 mînak hatine hilbijartin û dayîn. Wekî encam, mirov dikare bi rehetî îddîa bike ku bikaranîna rengdêran bandora helbestan rengîntir kiriye û tahmek jêneger daye xwendevanên helbestan.

Anahtar Kelimeler:

Melayê Cizîrî, helbest, rengdêr, wate, rêziman

PDF

___

BARAN, B. (2012) Rêzimana Kurmancî, Weşanên Belkî, Dîyarbekir.
BARNAS, R., (1989) Ferhengoka Dîwana Melayê Cizîrî, Rojnameya taybetî ya Enstîtuya kurdî ya Parîsê li ser pirsên zaravê kurmancî, hejmar 4, zivistan.
BILBIL, M. & Baran B. (2008) Rêzimana Kurmancî, Weşanên Enstituya Kurdi ya Amedê, çapa yekem, Amed.
BOLELLİ, N. (2015) Kürt Bilginlerin Yazdıkları Bazı Eserlerin Tanıtımı (An Introduction of Some Works Written by Kurdish Scholars). Kovara Zanîngeha Bingolê, Enstîtuya Zimanên Zindî, Sal:1, Cîld:1, Hejmar:1, Kanuna Pêşîn 2015, r. 67-81
DORU, M. Nesim (2014). “Molla Ahmed El-Cezerî (Melayê Cizîrî)’nin Varlık Düşüncesinde İnsanın Ontik Değeri. Türk Dünyası Bilgeler Zirvesi: Gönül Sultanları Buluşması. 26-28 Gulanê 2014. Türk Dünyası Kültür Başkenti Ajansı (TDKB). Eskişehir (http://bilgelerzirvesi.org/bildiri/pdf/docdr-mnesim-doru.pdf), r.205-215
KAYA Z. & NAROZÎ M. (1987) Melayê Cizîrî; Dîwan, Weşanên Roja Nû, çapa yekem, Stockholm.
KURDO, Q. (2009) Tarîxa Edebiyata Kurdî. Weşanên Lîsê, Çapa Sêyemîn, Amed.
MATRAS, Y. (2009) Language Contact, Weşanên Zanîngeha Cambridgeê, Cambridge
TAN, S. (2010) Rêzimana Kurmancî, Weşanên Enstîtuya Kurdî ya Stenbolê, çapa duyem, Stenbol.
YILDIRIM, K. (2012) Temel Alıştırma ve Metinlerle Kürtçe Dilbilgisi (Kurmanci Lehçesi), Weşanên Mardin Artukluyê, Enstîtuya Zimanên Zindî, çapa duyem, Stenbol.
ZÊREVAN A. (2004) Melayê Cizîrî: Dîwan. Weşanên Nefelê. Çapa dîjîtal, Sweden
ZIVINGÎ, E. (2010) Dîwan Melayê Cizîrî, amadekar: Selman Dilovan, Weşanên Nûbiharê, çapa yekem, Stenbol.