FAHREDDİN RÂZÎ’NİN FELSEFÎ KELAMINDA ZORUNLU VARLIK KAVRAMI

zorunlu varlık kavramı (Vâcibü-l-Vücûd), geleneksel entelektüel İslam’ın öylesine önemli bir kavramıdır ki, geleneksel her müstakil sistemlerde önemli rol oynar. Biz bu vacibü-l- vücûd kavramının kozmogoni ve kozmoloji ile ilgili olarak İslam felsefesi ve kelamının her ikisinde de yer aldığını(kullanıldığını) görmekteyiz. Bu makale, Fahreddin Râzî’nin felsefî kelam sisteminin temel ekseni olarak görülen zorunlu varlığın fonksiyonunu tartışmaktadır. Onun çalışmaları özellikle, el-Muhassal ve et-Tefsirü’l-Kebir’in incelenmesi, zorunlu varlığın kozmogoninin kaynağı, kozmolojinin prensibi, değerlerin ve ahlaki değerlerin kaynağı ve ritüellerin objesi olarak hizmet ettiğini göstermektedir.