Türkiye’nin turizm talebinin tahmininde görünürde ilişkisiz regresyon modelinin kullanılması

Turizm sektöründe, ülkelere yönelik talebin araştırılmasında çeşitli yöntemler kullanılmaktadır. Bu çalışmada seçilmiş ülkelerden 1984 - 2014 dönemi için Türkiye’ye yönelik turizm talebinin Görünürde İlişkisiz Regresyon (GİR) yöntemiyle araştırılması amaçlanmaktadır. Türkiye’ye yönelik turizm talebini araştırmak için İngiltere, Almanya Bağımsız Devletler Topluluğu ve İran gibi Türkiye’ye en çok turist gönderen ülkeler seçilmiştir. Bu ülkelerden Türkiye’ye yönelik turizm talebini açıklamak için geleneksel talep modelinden yararlanılmıştır. Elde dilen sonuçlara göre, Türkiye’deki turizm fiyat endeksinin talebi anlamlı bir şekilde açıklamadığı görülmektedir. Çalışmada elde edilen diğer bir sonuç, rakip ülkelerin fiyat endeksindeki artışın, Türkiye’ye olan turizm talebini arttırmadığını göstermektedir. Ayrıca, turist gönderen ülkelerin gelir düzeyindeki artış genel olarak talebi arttırmaktadır. Dahası, kişi başına gelir seviyesi düşük olan ülkelerde tatil için alternatif ülkeler arasında tercih yaparken fiyatın belirleyici bir faktör olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Görünürde İlişkisiz Regresyon, Turizm Talebi, Panel Veri

Using the seemingly unrelated regression model in the estimation of tourism demand of Turkey

In the tourism sector, various methods are used to investigate demand for countries. In this study aimed to investigate the demand for tourism to Turkey from selected countries for the period 1984 - 2014 by using Seemingly Unrelated Regression (SUR) method. To analyze the tourism demand towards Turkey, the countries sending the most tourists to Turkey like the United Kingdom, Germany, Commonwealth of Independent States and Iran are selected. To explain the tourism demand from these countries to Turkey, it has benefited from traditional demand model. According the results obtained, Turkey’s tourism price index doesn’t seem to explain the demand statistically significant. Another result obtained from the study shows an increase in rival countries’ price index increases the demand for Turkey. Also, an increase in the income level of the countries sending tourist seems to increase the tourism demand in general. In addition, it is seen that the price is a decisive factor when it is preferred among alternative countries for holidays in countries with low per capita income levels

Keywords:

Seemingly Unrelated Regression, Tourism Demand, Panel Data,

PDF

___

Aksakal, M. & Çilan, C.A. (2015). Türkiye’ye Yönelik Turizm Talebinin Görünürde İlişkisiz Regresyon Modelleri İle İncelenmesi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 7(14), 235-256.
Baldigara, T. (2013). Forecasting Tourism Demand in Croatia: A Comparison of Different Extrapolative Methods. Journal of Business Administration Research, 2(1), 84-92.
Baltagi, B., Garvin, S. & Kerman, S. (1989). Further Monte Carlo Evidence on Seemingly Unrelated Regressions with Unequal Number of Observations. Annales D'Economie et de Statistique, 14, 103-115.
Chen, C-F. & Soo, K. T. (2007). Cost Structure and Productivity Growth of the Taiwanese International Tourist Hotels. Tourism Management, 28, 1400-1407.
Çuhadar, M. (2013). Türkiye’ye Yönelik Dış Turizm Talebinin MLP, RBF ve TDNN Yapay Sinir Ağı Mimarileri ile Modellenmesi ve Tahmini: Karşılaştırmalı Bir Analiz. Journal of Yasar University, 8(31), 5274-5295.
Grouch, G.I, (1992). Effect of Income and Price on International Tourism to Australia. Tourism Management, June, 196-208.
Hwang, Hae-Shin (1990). Estimation of Linear SUR Model with Unequal Numbers of Observations. Review of Economics and Statistics, 72, 510-515.
Keskin, H. İ. (2018). Seçilmiş Ülkelerden Türkiye’ye Yönelik Turizm Talebinin Çok Değişkenli Çoklu Regresyon Analiziyle İncelenmesi, 3.Uluslararası Mesleki ve Teknik Bilimler Kongresi, Gaziantep, 21-21 Haziran, Türkiye.
Kmenta, Jan (1986), Elements of Econometrics. New York: Macmillan Publishing Company.
Kontoghiorghes, E. J., & Clarke, M. R. B. (1995). An Alternative Approach for the Numerical Solution of Seemingly Unrelated Regression Equations Models. Computational Statistics & Data Analysis, 19(4), 369-377.
Mehmetoglu, M. (2010). Factors Influencing the Willingness to Behave Environmentally Friendly At Home and Holiday Settings. Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 10(4), 430-447.
O’Hagan, J. W., & Harrison, M. J. (1984a). UK and US Visitor Expenditure in Ireland: Some Econometric Findings. Economic and Social Review, 15(3), 195-207.
O'Hagan, J. W., & Harrison, M. J. (1984b). Market Shares of US Tourist Expenditure in Europe: An Econometric Analysis. Applied Economics, 16(6), 919-931.
Önder, A. Ö., Candemir, A. & Kumral, N. (2009). An Empirical Analysis of the Determinants of International Tourism Demand: The Case of Izmir. European Planning Studies, 17(10), 1525-1533.
Rufino, C. C. (2011). Forecasting International Demand for Philippine Tourism. DLSU Business & Economics Review, (21)1, 61-76.
Salman, K. A. , Arnesson, L., Sorensson, A. & Shukur, G.(2010). Estimating International Tourism Demand for Selected Regions in Sweden and Norway with Iterative Seemingly Unrelated Regressions (ISUR). Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 10(4), 395–410.
Selim, S. & Demir, Ç. (2009). Türkiye’ye Gelen Turist Sayısının Öngörümlenmesi: Karşılaştırmalı Bir Analiz, 10. Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu, Erzurum, 27-29 Mayıs, Türkiye.
Sezer, D. (2006). Görünüşte İlişkisiz Regresyon Modelleri ve Bir Uygulama (Yüksek Lisans Tezi). Selcuk University Digital Archive Systems veri tabanından erişildi.
Syriopoulos, T. C., & Thea Sinclair, M. (1993). An Econometric Study of Tourism Demand: The AIDS Model of US and European Tourism in Mediterranean countries. Applied Economics, 25(12), 1541-1552.
Smith, M. & Kohn, R. (2000). Nonparametric Seemingly Unrelated Regression. Journal of Econometrics, 98(2), 257-281.
Song, H. & LI, G. (2008). Tourism Demand Modelling and Forecasting - A Review of Recent Research. Tourism Management, 29(2), 203-220.
Soysal, M. & Ömürgönülşen, M. (2010). Türk Turizm Sektöründe Talep Tahmini Üzerine Bir Uygulama, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 21(1), 128-136.
Srivastava, V. K. & Dwivedi, T. D. (1979). Estimation of Seemingly Unrelated Regression Equations: A Brief Survey. Journal of Econometrics, 10, 15-32.
Şen, A. & Şit, M. (2015). Turizm Gelirlerinin Türkiye Ekonomisindeki Rolü ve Önemi. Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(8), 30-45.
Vanegas Sr., M. (2009). Tourism Demand Response by Residents of Latin American Countries. International Journal Of Tourism Research, 11, 17-29.
Witt, S.F. & Martin, C. A. (1987) Deriving a Relative Price Index for Inclusion in International Tourism Demand Estimation Models: Comment. Journal of Travel Research, 25(3), 38-40.
Zellner, A. (1962). An Efficient Method of Estimating Seemingly Unrelated Regressions and Tests for Aggregation Bias. Journal of the American Statistical Association, 57(298), 348-368.
Zellner, A. & Huang S. (1962). Further Properties of Efficient Estimators for Seemingly Unrelated Regression Equations. International Economic Review, 3(3), 300-313.
Ziramba, E. & Moyo, B. (2013). Aggregate Outbound Tourism Demand in South Africa: An Econometric Analysis. Journal of Economics and Behavioral Studies, 5(5), 260-267.