Mehmet Murat TUNÇBİLEK, Muhammet KAYA

7518

Otoriter, Demokratik ve Serbest Bırakıcı Liderlik ile Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma

Liderlik tarzları çalışanların örgütsel bağlılığını etkileyen faktörlerden birisidir. Lider, yönetim tarzına bağlı olarak örgütsel bağlık düzeylerini de değiştirebilecektir. Bu çalışmada serbestiyetçi, demokratik ve otoriter liderlik tarzının örgütsel bağlılığa etkisi araştırılmıştır. Liderlik tarzlarının belirlenmesinde kullanılan ölçek, Clark’ın (1998) geliştirmiş olduğu ölçek, araştırma konusuna ve Türkçeye uyarlanarak elde edilmiştir. Örgütsel bağlılık, Meyer vd.'nin (1993) geliştirdiği ve Wasti'nin (2002) Türkçeye uyarladığı ölçek aracılığıyla belirlenmiştir. Araştırma evreni Karabük Merkez’inde faaliyet gösteren demir çelik işletmeleri, örneklemini buradaki beş demir-çelik işletmesi oluşturmaktadır. Araştırma verileri anket yöntemiyle elde edilmiştir. Ankete cevap veren 259 kişinin verileri SPSS 24.0 istatiksel analiz yazılımı aracılığı ile analiz edilmiştir. Değişkenler arasındaki ilişkilerin belirlenmesinde korelasyon, bağımsız değişkenlerin bağımlı değişkenler üzerindeki etkisini belirlemek için regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre algılanan demokratik, serbestiyetçi ve otoriter liderliğin çalışanların genel örgütsel bağlılıkları üzerinde olumlu ve anlamlı bir etkisi; demokratik liderliğin devam bağlılığı üzerinde olumlu ancak anlamsız, duygusal ve normatif bağlılıkta olumlu anlamlı etkisi; otoriter ve serbestiyetçi liderlik tarzının duygusal, devam ve normatif bağlılık üzerinde olumlu ve anlamlı etkisi vardır.
Anahtar Kelimeler:

Örgütsel Bağlılık, Liderlik Tarzları, Demoktratik Liderlik, Otoriter Liderlik, Serbestiyetçi Liderlik

A Study on relationship between authoritarian, democratic, and delegative leadership and organizational commitment

Leadership styles are one of the factors affecting organizational commitment of employees. Leader who chooses management style will also be able to change his follower’s organizational commitment. In this study, effect of delegative, democratic and authoritarian leadership style on organizational commitment was investigated. The scale used in determining leadership styles developed by Clark (1998) was used by adapting to the subject of research and Turkish. Organizational commitment was measured through scale developed by Meyer et al. (1993) and adapted to Turkish by Wasti (2002). Research universe is iron and steel enterprises in central district of Karabük and the sample is five iron and steel enterprises in there. The data of 259 respondents were analyzed by SPSS 24.0 statistical analysis software. Correlation analysis was used to determine relationships between variables, and regression analysis was used to determine effect of independent variables on dependent variables. According to the results of the research, a positive and significant impact of perceived democratic, delegating and authoritarian leadership on the overall organizational commitment of employees; positive but meaningless effect of democratic leadership on continuance commitment, positive significant effect on affective and normative commitment; authoritarian and delegating leadership style has a positive and significant impact on affective, continuance and normative commitment.
Keywords:

Organizational Commitment;, Leadership Styles, Delegative Leadership, Democratic Leadership, Authoritarian Leadership,

PDF

___

  • Akbaba, A. (2020). Okul Müdürlerinin Liderlik Özelliklerinin Müdür Yardımcılarının Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(1), 141–155. https://dergipark.org.tr/tr/pub/egitim/issue/53591/700986
  • Allen, N. J., & Meyer, J. P. (1990). The Measurement and Antecedents of Affective, Continuance and Normative Commitment to The Organisation. Journal of Occupational Psychology, 63, 1–18.
  • Aydoğan, E., & Bıyık, Y. (2018). Örgütsel Bağlılık. In Enver Aydoğan (Ed.), Örgütsel Davranış odaklı Yönetsel Yaklaşımlar. Gazi Kitabevi.
  • Aygün, A. (2012). Yöneticilerin Liderlik Davranışlarının Örgütsel Bağlılıklarına Etkisi. İstanbul Aydın Üniversitesi.
  • Baltaş, A. (2003). Ekip Çalışması ve Liderlik (5th ed.). Remzi Kitabevi.
  • Bathmunkh, M. (2011). Liderlik Tarzları ile Örgütsel Bağlılık ve Örgütsel Sessizlik Arasındaki İlişki ve Bir Araştırma. Marmara Üniversitesi.
  • Bauer, T. N., Erdogan, B., Liden, R. C., & Wayne, S. J. (2006). A longitudinal Study of the Moderating Role of Extraversion: Leader-Member Exchange, Performance, and Turnover During New Executive Development. Journal of Applied Psychology, 91(2), 298–310. https://doi.org/10.1037/0021-9010.91.2.298
  • Baysal, A. C., & Paksoy, M. (1999). İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi. İ.Ü. İşletme Fakültesi Dergisi, 28(1), 7–15. https://docplayer.biz.tr/114028581-Meslege-ve-orgute-bagliligin-cok-yonlu-incelenmesinde-meyer-allen-modeli.html
  • Buluç, B. (1998). Bilgi Çağı ve Örgütsel Liderlik. Yeni Türkiye, 4(20), 1205–1213.
  • Çakınberk, A., & Demirel, E. T. (2010). Örgütsel Bağlılığın Belirleyicisi Olarak Liderlik: Sağlık Çalışanları Örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24, 103–119. http://dergisosyalbil.selcuk.edu.tr/susbed/article/view/215
  • Çetin, M. Ö. (2004). Örgüt Kültürü ve Örgütsel Bağlılık. Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Cinel, M. O. (2008). Karizmatik Liderlik Özelliklerinin Örgütsel Bağlılık Unsurları Üzerindeki Etkileri ve Bir Araştırma. Kocaeli Üniversitesi.
  • Clark, D. R. (1998). Leadership Style Survey. http://www.nwlink.com/~donclark/leader/survstyl.html
  • Clark, D. R. (2015). Leadership Styles. http://www.nwlink.com/~donclark/leader/leadstl.html
  • Cohen, J. (1988). Statistical power for the social sciences. Hillsdale, NJ: Laurence Erlbaum and Associates.
  • Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve LISREL Uygulamaları (4. b.). Pegem Akademi.
  • Çoroğlu, C. (2003). İş Dünyasında Geleceğin Yönetimi. Alfa Basım Yayım.
  • Demirağ, B., & Çelik, M. (2019). Lider Davranış Özelliklerinin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(27), 1–21. https://doi.org/10.20875/makusobed.401700
  • Durmaz, T. (2005). Sağılık Kuruluşlarında Yönetici Davranışlarının Örgütsel Bağlılığa Etkisi: Bir Üniversite Hastanesi Uygulaması. Gazi Üniversitesi.
  • Eraslan, L. (2004). Lilderlik Olgusunun Tarihsel Evrimi, Temel Kavramlar ve Yeni Liderlik Paradigmasının Analizi. Milli Eğitim Dergisi, 160. http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/162/eraslan.htm
  • Eriş, H., Küçüközkan, Y., & Arslan, B. (2017). Organisational commitment level of subcontracted labourers working at public hospitals: Case of Sanliurfa. Management Issues in Healthcare System, 3(1), 22–35. https://doi.org/10.33844/mihs.2017.60462
  • Eryeşil, K., & İraz, R. (2017). Liderlik Tarzları İle Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin İncelenmesine Yönelik Bir Alan Araştırması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 20(2), 129–139. https://doi.org/10.29249/selcuksbmyd.345364
  • Goleman, D. (2002). Lideri Lider Yapan Nedir? (Çev: Nurettin El Hüseyni (ed.)). MESS Yayınları.
  • Harms, P. D., Wood, D., Landay, K., Lester, P. B., & Vogelgesang Lester, G. (2018). Autocratic leaders and authoritarian followers revisited: A review and agenda for the future. Leadership Quarterly. https://doi.org/10.1016/j.leaqua.2017.12.007
  • İnce, M., & Gül, H. (2005). Yönetimde Yni Bir Paradigma: Örgütsel Bağlılık. Çizgi Kitabevi Yayınları. Lewin, K., Lippit, R., & White, R. K. (1939). Patterns of aggressive behavior in experimentally created social climates. Journal of Social Psychology, 10, 271–301.
  • Meyer, J. P., & Allen, N. J. (1991). A three-component conceptualization of organizational commitment. Human Resource Management Review, 1(1), 61–89. https://doi.org/10.1016/1053-4822(91)90011-Z
  • Meyer, J. P., & Allen, N. J. (1997). Commitment In The Workplace Theory, Research and Application. Sage Publication Inc. https://books.google.com.tr/books?id=jn4VFpFJ2qQC&printsec=frontcover&hl=tr&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
  • Meyer, J. P., Allen, N. J., & Smith, C. A. (1993). Commitment to Organizations and Occupations: Extension and Test of a Three-Component Conceptualization. Journal of Applied Psychology, 78(4), 538–551. https://doi.org/10.1037/0021-9010.78.4.538
  • Önen, L., & Tüzün, B. (2005). İş Dünyasında Geleceğin Yönetimi. Epsilon Yayınları.
  • Örücü, E., & Teker, S. K. (2014). Hastanelerde Liderlik ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Sağlık Sektöründe Bir Araştırma. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 12(Sayı: 24), 73–73. https://doi.org/10.11611/yead.234393
  • Özutku, H., Ağca, V., & Cevrioğlu, E. (2008). Lider-Üye Etkileşim Teorisi Çerçevesinde, Yönetici-Ast Etkileşimi ile Örgütsel Bağlılık Boyutları ve İş Performansı Arasındaki İlişki: Ampirik Bir İnceleme. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22(2), 193–210. https://dergipark.org.tr/tr/pub/atauniiibd/35468
  • Pallant, J. (2015). SPSS Kullanma Kılavuzu SPSS ile Adım Adım Veri Analizi (S. Balcı & B. Ahi (eds.); 6.b). Anı Yayıncılık.
  • Pelit, E., Boylu, Y., & Güçer, E. (2007). Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Akademisyenlerinin Örgütsel Bağlılık Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 86–114. https://dergipark.org.tr/tr/pub/gaziticaretturizm/issue/49892/639537
  • Şahin, A., Temizel, H., & Örselli, E. (2004). Bankacılık Sektöründe Çalışan Yöneticilerin Kendi Liderlik Tarzlarını Algılayış Biçimleri İle Çalışanların Yöneticilerinin Liderlik Tarzlarını Algılayış Biçimlerine Yönelik Uygulamalı Bir Çalışma. 3. Ulusal Bilgi Ekonomi Ve Yönetim Kongresi Bildiri Kitabı.
  • Sekaran, U. (2006). Research Methods for Business. A Skill Building Approach ( 5th ed.). In New York: John Wiley and Sons.
  • Sesli Sözlük - leadership. (n.d.). Retrieved August 23, 2020, from https://www.seslisozluk.net/leadership-nedir-ne-demek/
  • Sığrı, Ü. (2007). İş Görenlerin Örgütsel Bağlılıklarının Meyer ve Allen Tiplojisiyle Analizi: Kamu ve Özel Sektörde Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 261–278. https://earsiv.anadolu.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/11421/455/457162.pdf?sequence=3&isAllowed=y
  • Steers, R. M. (1977). Antecedents and outcomes of organizational commitment. Administrative Science Quarterly. https://doi.org/10.2307/2391745
  • TDK. (2019). Türk Dil Kurumu Sözlükleri. https://sozluk.gov.tr/
  • Terzi, A. R., & Kurt, T. (2005). İlköğretim Okulu Müdürlerinin Yöneticilik Davranışlarının Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılığa Etkisi. Milli Eğitim, 33(166).
  • Wasti, S. A. (2002). Affective and continuance commitment to the organization: Test of an integrated model in the Turkish context. International Journal of Intercultural Relations. https://doi.org/10.1016/S0147-1767(02)00032-9
  • Yukl, G. (2018). Örgütlerde Liderlik (Ş. Çetin & R. Baltacı (Eds.); 8th ed.). Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık.
  • Yüksel, Ö. (2000). İnsan Kaynakları Yönetimi (1st ed.). Gazi Kitabevi.
Journal of Politics Economy and Management-Cover
  • ISSN: 2630-5933
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2018
  • Yayıncı: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Otoriter, Demokratik ve Serbest Bırakıcı Liderlik ile Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma

Mehmet Murat TUNÇBİLEK, Muhammet KAYA

The impact of uncertainty on international trade: an evidence from container traffic in Turkish ports

Abdullah AÇIK

Divisive politics and economic development

Osama SHAİKH

Demografik faktörlerin vergi uyumu üzerindeki etkisi

Bahadır Sazak DOĞAN

Türk Kamu Yönetiminde planlama ve plan-bütçe ilişkisi

Mahmut GÜLER, Bilge Hakan AGUN

Türk ütopyalarının serüveni

Cengiz EKİZ