Althusser’in Devletin İdeolojik Aygıtları Bağlamında Fotoğrafın Kullanımı
Günümüzde fotoğraf; iletişim, sanat, bilim, reklam ve medya gibi alanlarda yaygın bir şekilde kullanılması nedeniyle sosyal yaşantımızın bir parçası haline gelmiştir. Fakat fotoğraf, üzerinde oynamalar yapmaya elverişli olması, belge niteliği ve ikna edebilme gücü nedeniyle ideolojik bir aygıta dönüşmüştür. Bu nedenle bu çalışmada Althusser’in “Devletin İdeolojik Aygıtları” adlı çalışmasında öne sürdüğü görüşler ışığında fotoğrafın ideolojik kullanımlarının açıklanması amaçlanmaktadır. Çalışma kapsamında Althusser’in ideolojinin işleyişiyle ilgili öne sürdüğü tezler; günümüzde kapitalist sistemin işleyişini sağlayan postmodernizm, tüketim toplumu ve popüler kültür üzerinden açıklanmıştır. Nihayetinde ideolojik bir aygıt olarak fotoğrafın, tüketim toplumunun ideolojisinin popüler kültür aracılığıyla yeniden üretilmesinde ve postmodern kimliğin inşasında kullanıldığı öne sürülmüştür.
Anahtar Kelimeler:
Louis Althusser, İdeoloji, Fotoğraf, Tüketim Toplumu, Popüler Kültür, Postmodern Kimlik
The Use of Photography in the Context of Althusser’s Ideological State Apparatus
Today, photography has become an important part of our social life due to its widespread use in fields such as communication, art, science, and media. However, owing to that photography is suitable for block out, it has transformed into an ideological apparatus due to its evidential value and its persuaviness. Therefore, in this study, it is aim to explain the ideological use of the photography in the light of the arguments which proposed by Althusser’s “Ideological State Apparatutes”. In the context of the study, Althusser’s thesis on the function of the ideology; today, postmodernism, which enables the function of the capitalist system, explained through consumerist society and popular culture. Finally, as an ideological apparatus, it has been proposed that photography is used in the reproduction of the ideology of the consumerist society through popular culture and in the construction of postmodern identity.
Keywords:
Louis Althusser, Ideology, Photography, Consuptiont Society, Popular Culture, Postmodern Identity,
___
- ALGAN, Ertuğrul (1990). Fotoğraf Okuma, Ankara: Bilgi
- ALTHUSSER, Louis(2016), İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları, 5. Baskı, Çev. Alp Tümertekin, İstanbul: İthaki
- ARİKAN, Nuraydın (2011). 28 Şubat Sürecinde Medya Arena Programı ve Medyanın Siyasal Sürece Etkileri, İstanbul: Okur Kitaplığı
- ARMAĞAN, Ahsen (2012). Bir İletişim Dili Olarak Propaganda, İÜ İletişim Fakültesi Dergisi, Cilt 0, Sayı 9, ss. 417-426
- BAKER, Ulus (2011). Beyin Ekran, İstanbul: Birikim
- BATZIOU, Athanasia (2012). Framing Otherness in press protographs the case of immigrants in Greece ans Spain, Journal of Media Practice, V. 12, N. 1, pp.41-60
- BAUDRİLLARD, Jean (2005). Şeytana Satılan Ruh ya da Kötülüğün Egemenliği, Çev. Oğuz Adanır, Ankara, Doğu Batı
- BERGER, John (2013). Bir Fotoğrafı Anlamak, İstanbul: Metis
- BOCOCK, Robert (2005). Tüketim, Çev. İrem Kutluk, Ankara: Dost
- ÇİÇEK, Celaleddin (2005). İsim Kültürü ve Din, Konya: Çizgi
- DIJK, Teun Van (2003). “Söylem ve İdeoloji: Çok Anlamlı Bir Yaklaşım”, Söylem ve İdeoloji, Ed. Barış Çoban, Zeynep Özarslan, İstanbul: SU
- DİNÇOK, Deniz (2006). Fotoğraf ve Bellek, Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü Fotoğraf Anasanat Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul
- DİKEÇLİGİL, Beylü (1993). “Kültür Kavramının Analizi veya Sosyo-Kültürel Gerçekliğin Yapısı Üzerine Bir İnceleme”, Dünyada ve Türkiye’de Sosyolojik Gelişmeler, I. Uluslararası Sosyoloji Kongresi. Sosyoloji Derneği Yayınları, ss. 37-47.
- DORA, Serkan (2004). Büyüyen Fotoğraf Küçülen Sosyoloji, İstanbul: Babil
- DURSUN, Onur (2014). Batı’nın Egemen ‘Kötü-Öteki-Doğu’ Düşüncesinin Pekiştirildiği Bir Alan Dünya Basın Fotoğrafları Kuruluşu, Yılın Fotoğrafı Kategorisi Üzerine Bir Analiz, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, S. 47, ss. 19-50
- EAGLETON, Terry (2015). İdeoloji, 4. Baskı, Çev. Muttalip Özcan, İstanbul: Ayrıntı
- ERDOĞAN, İrfan ve ALEMDAR, Korkmaz (2005), Popüler Kültür ve İletişim, 2. Baskı, Ankara: Erk
- FEATHERSTONE, Mike (2005). Postmodernizm ve Tüketim Kültürü, 2. Baskı, Çev. Mehmet Küçük, İstanbul: Ayrıntı
- FIRAT, Nazım Serhat (2008). Savaş Fotoğraflarının Kullanımı Bağlamında Propaganda ve Manipülasyon, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul
- GANS, Herbert J. (2007). Popüler Kültür ve Yüksek Kültür, Çev. Emine Onaran İncirlioğlu, İstanbul: YKY
- GÜNGÖR, Süleyman (2001). Althusser’de İdeoloji Kavramı, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 6, Sayı 2, ss. 221-231
- HEYWOOD, Andrew (2016), Siyasi İdeolojiler (10. Baskı), Ankara: BB101
- HUNTİNGTON, Samuel P (2017). Medeniyetler Çatışması, Der. Murat Yılmaz, 12. Baskı, İstanbul: Vadi
- KAPITZIC, Sanja (2015). Race, Gender, and Self-presentation in Teen Profile Photographs, New Media&Society, Vol. 17, N. 6, pp. 958-976
- KAZANCI, Metin (2002). Althusser, İdeoloji ve İletişimin Dayanılmaz Ağırlığı, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt 55, Sayı 1, ss.55-87
- KAZANCI, Metin (2006). Althusser, İdeoloji ve İdeolojiyle İle İlgili Son Söz, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, C. 0, S. 4, ss. 67-93
- KILIÇ, Levend (2012). Fotoğraf ve Sinemanın Toplumsal Tarihi, 2.baskı, Ankara: Dost
- KORKMAZ, Ali (2014). Etik Bağlamda Haber Fotoğrafçılığının Manipülasyon ve Propaganda Aracı Olarak Kullanılmasının Değerlendirilmesi, Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, Cilt 2, Sayı 4, ss. 25-49
- LARRAIN, Jorge (1995). İdeoloji ve Kültürel Kimlik, Çev. Neşe Nur Domaniç, İstanbul: Sarmal
- MARDİNLİ, Şerif (1992). İdeoloji, İstanbul: İletişim
- MARX, K, ENGELS, F. (2013). Alman İdeolojisi, Çev. Tonguç Ok, Olcay Geridönmez, 2. Basım, İstanbul: Evrensel
- MUMBY, Dennis K (1989). Ideology & the Social Construction of Meaning: A Communication Perspective, Communication Quarterly, Vol. 37, No. 4, Pages 291 -304ODABAŞI, Yavuz (2009). Yetinen Toplumdan Tüketen Topluma, İstanbul: Sistem Yayıncılık
- ÖKTEN, A. İhsan (2013). Fotoğrafın Dili, Fotoğrafçının Beyni, Gözü ve Kalbi Olmalıdır, http://www.fotoritimdergi.com/ali-ihsan-okten-fotografin-dili-fotografcinin-beyni-gozu-ve-kalbi-olmalidir, 03.12.2017
- ÖZDEMİR, Zafer (2015). Sosyal Medyada Kimlik İnşasında Yeni Akım Özçekim Kullanımı, Malteğe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, C. 2, S. 1, ss. 112-131
- SATKIN, M . (t.y). Fotoğraf, Gerçeklik ve İdeoloji. Sanat, Tasarım Dergisi, Sayı 5, ss. 7-13. Retrieved from http://dergipark.gov.tr/marustd/issue/31133/339220
- SONTAG, Susan (2008). Fotoğraf Üzerine, Çev. Osman Akınhay, İstanbul: Agora
- TURA, Saffet Murat (2012). Freud’dan Lacan’a Psikanaliz, 5. Baskı, İstanbul: Kanat Kitap
- YAYKIN, Murat (2010). Sanat, Teknoloji, Bilim Ve Fotoğraf, İstanbul: Kalkedon
- ISSN: 2636-803X
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2018
- Yayıncı: Aziz TUNCER