Sağlık Çalışanlarının Algıladığı Yönetici Desteğinin Duygusal Emek Üzerindeki Etkisinin Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi: Bir Kamu ve Bir Özel Hastane Örneği
Bu çalışmanın amacı, “Sağlık kurumlarının başarısında, yöneticinin sağlık çalışanına verdiği destek, sağlık çalışanından beklenen duygusal emek davranışını sergilemede ne kadar etkilidir?” sorusuna cevap aramak üzere, algılanan yönetici desteğinin duygusal emek üzerine etkisini, kamu sağlık kurumları ile özel sağlık kurumları arasında karşılaştırarak ortaya koymaktır. Araştırmanın örneklem grubu Trakya Bölgesi’ndeki bir ilde 150 kamu, 150 özel hastanede tesadüfi seçilen sağlık çalışanlarıdır. Hipotezlerin testinde, 8 maddelik algılanan yönetici desteği ölçeği ve üç alt boyutlu 13 maddelik duygusal emek ölçeği ile ulaşılan anket formları verilerine uygulanan istatistiksel analizlerle her iki sağlık sektöründe de yönetici desteğinin duygusal emek üzerinde kısmi etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu etkiler; her iki kurumda da yönetici desteğinin derinlemesine davranış boyutunda etkisi iken ayrıca özel sağlık sektöründe derinlemesine davranış yanında samimi davranış boyutundaki etkisidir. Mesleki ve demografik özelliklerde ise isteyerek meslek seçmede hem kamu hem özel sağlık kurumunda yönetici desteği algısı farklılaşmaktadır. Ayrıca kamu kurumunda cinsiyetin yönetici desteği algısını ve samimi davranışı farklılaştırdığı, özel sağlık sektöründe de çocuk sahibi olmanın yüzeysel davranışı, nöbet tutmanın ise derinlemesine davranışı farklılaştırdığı bulunmuştur.
Anahtar Kelimeler:
Yönetici Desteği, Duygusal Emek, Duygusal Emek Boyutları, Sağlık Çalışanları, Kamu Hastanesi, Özel Hastane
The Effect Of Perceived Supervisor Support By Health Care Professionals On Emotional Labor: A Comparative Study Of A Public And A Private Hospital
The purpose of the present paper is to set forth the effect of perceived supervisor support on emotional labor through comparing public and private medical institutions, in order to seek the answer to the question “To what extent is the support given by the supervisor to healthcare professional effective on the healthcare professional manifesting the expected emotional labor behavior?”. The sample group of the study consists of a total of 300 randomly selected healthcare professionals, 150 from a public health institution and 150 from a private health institution in a province in Thrace Region. In the testing of the hypotheses, by implementing statistical analyses on the data obtained from an 8-item ‘perceived supervisor support’ scale and an 13-item, 3-subdimension ‘emotional labor scale’ it was determined supervisor support has partial effect on emotional labor for healthcare professionals working in both public and private health institutions. While in both health institutions these effects cover the effect of supervisor support within the in-depth behavior dimension, in private health sector the effects also cover those within the intimate behavior dimension. In terms of occupational and demographic characteristics, on the other hand, supervisor support perception differentiates both in public and private health institutions. In terms of occupational and demographic characteristics, on the other hand, supervisor support perception differentiates in choosing occupation in both public and private health institutions. It has been further determined that while gender differentiates supervisor support perception and intimate behavior in public health institutions, in private health institutions having a child differentiates superficial behavior and holding watch differentiates in-depth behavior.
Keywords:
Supervisor Support, Emotional Labor, Emotional Labor Dimensions, Healthcare Professionals, Public Hospitals, Private Hospitals,
___
- Acaray, A. ve Günsel, A. (2017). Motivasyon; duygusal emek; duygusal uyumsuzluk ve etkileşim yoğunluğu arasındaki ilişkinin incelenmesi: Bir kamu kurumu çalışanları üzerinde araştırma. Social Sciences Research Journal, 6(39), 83-98.
- Akbıyık, M. (2013). Etkili liderliğin duygusal emek davranışı üzerindeki etkisi: Hizmet sektöründe bir uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Halkla İlişkiler ve Tanıtım Anabilim Dalı Kişilerarası İletişim Yüksek Lisans Programı, İzmir.
- Akkoç, İ., Çalışkan A., ve Turunç, Ö. (2012). Örgütlerde gelişim kültürü ve algılanan örgütsel desteğin iş tatmini ve iş performansına etkisi: Güvenin aracılık rolü. Yönetim ve Ekonomi, 19(1), 105-135.
- Aselage, J. ve Eisenberger R. (2003). Perceived organizational support and psychological contracts: A theoretical integration. Journal Of Organizational Behavior, 24(5), 491-509.
- Ashforth, E.B. ve Humphrey R.H. (1993), Emotional labor in service roles: The ınfluence of ıdentity. Academy of Management Review, 18(1), 88-115.
- Aslan, H. (2018). Duygusal emek ile işe yabancılaşma ilişkisinde psikolojik sermayenin etkisi: Otel işletmelerinde bir alan araştırması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı İşletme Doktora Programı, Gaziantep.
- Basım, N. ve Begenirbaş M. (2012). Çalışma yaşamında duygusal emek: Bir ölçek uyarlama çalışması. Yönetim ve Ekonomi Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F, 19(1), 77-90.
- Bayhan, İ. (2018). Liderlik davranışının duygusal emek ve yenilikçi iklim üzerindeki etkisinde sosyal sermaye ile entellektüel sermayenin aracılık rolü: Otel işletmelerinde bir araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı. İstanbul.
- Begenirbaş, M. ve Meydan C.H. (2012). Duygusal emeğin örgütsel vatandaşlık davranışıyla ilişkisi: Öğretmenler üzerine bir araştırma. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(3),159-181.
- Brotheridge, C. M. ve Grandey A. A. (2002). Emotional labour and burnout comparing two perspectives of "people work". Journal of Vocational Behavior, 60, 17-39.
- Çalışkan, S. C. (2015). Yabancılaşma. D. Küçükaltan, Ş. A. Tükeltürk ve G. Ç. Gürkan (Yay.haz). Örgütsel Davranışta Güncel Konular. Ankara: Detay.
- Çelik, M. ve Turunç, Ö. (2011). Duygusal emek ve psikolojik sıkıntı: İş-aile çatışmasının aracılık etkisi. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 40(2), 226-250.
- Çelik, P. ve Topsakal, Y. (2016). Duygusal emeğin iş tatmini ve duygusal tükenme ile ilişkisi: Antalya destinasyonu otel çalışanları örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi Journal of Business Research Turk, 8(4), 202-218.
- Çinkılıç, Y. (2016). İşyerinde adaletin duygusal emek üzerinde etkisinin ölçülmesinde lider desteğinin aracılık rolü: İzmir ilindeki yerel yönetim çalışanları üzerinde bir uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Türk Hava Kurumu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı İşletme Programı.
- Çoban, M. (2017). İşgörenlerde hizmet verme yatkınlığının duygusal emek üzerinde etkisinin ölçülmesinde lider desteğinin aracılık rolü: İzmir ilindeki yerel yönetim çalışanları üzerinde bir uygulama. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı, Balıkesir.
- Demircan, P. ve Turunç Ö. (2017). İş-aile çatışması-duygusal emek ilişkisinde lider desteğinin rolü: Eğitim üzerine bir araştırma. İGÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 41-76.
- Eisenberger, R., Stinglhamber, F., Vandenberghe, C., Sucharski, I., ve Rhoades, L. (2002). Perceived supervisor support: Contributions to perceived organizational support and employee retention. Journal of Applied Psychology, 87, 565-573.
- Eroğlu, Ş. G. (2014). Örgütlerde duygusal emek ve tükenmişlik üzerine bir araştırma. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19,147-160.
- Ertürk , A., S. B. Keskinkılıç Kara ve D. Zafer Güneş. (2016). Duygusal emek ve psikolojik iyi oluş: Bir yordayıcı olarak yönetsel destek algısı. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(4), 1723-1744.
- Garip, F. (2013). Performans değerlendirmenin yeterliliği algısının çalışmaya tutkunluk ile ilişkisinde yönetici desteğinin şartlı değişken rolü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İngilizce İşletme Ana Bilim Dalı Örgütsel Davranış Bilimi, İstanbul.
- Grandey, A. A. (2000). Emotion regulation in the workplace: A new way to conceptualize emotional labor. Journal of Occupational Healt Psychology, 5(1), 94-110.
- Gülova, A. A., Palamutçuoğlu B. T. ve Palamutçuoğlu A. T. (2013). Duygusal emek ile işe bağlılık arasındaki ilişkide amir desteğinin rolü: Üniversitede öğrenci işleri personeline yönelik bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 28(2), 41-74.
- Güzel, Ö.,Gök G.A., ve İşler D. B (2013). Duygusal emek ve işten ayrılma niyeti ilişkisi: Turist rehberleri üzerine bir araştırma. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 10(3), 107-123.
- Hoschschild, A. R. (1983). The Managed Heart. University of California Pres, Berkeley and Los Angeles, London. Erişim adresi: https://caringlabor.files.wordpress.com/2012/09/the-managed-heart-arlie-russell-hochschild.pdf
- Karimi, L., S. G.Leggat, L. Donohue, G.Farrell ve G. E.Couper, (2014). Emotional rescue: The role of emotional ıntelligence and emotional labour on well-being and job-stress among comminity nurses. Journal of Advanced Nursing, 70(1), 176-86.
- Keleş, Y. ve Tuna M. (2014). Örgütsel adaletin duygusal emek üzerindeki etkisi: antalya'daki beş yıldızlı otel işletmelerinde bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 8(2),376-406.
- Kırmeyer, S. L. ve Dougherty T. W. (1988). Work load, tension and coping: Moderating effects of supervisor support. Personenel Psychology, 41, 125-139.
- Kogovsek, Metka ve Mojca Kogovsek, (2014). Emotional labour in hospital ındustry: literature review. Quaestus Multidisciplinary Research Journal, 37, 115-130.
- Mikolajczak, M., Menil C. ve Luminet O. (2007). Explaining the protective effect of trait emotional ıntelligence regarding occupational stress: exploration of emotional labour provesses. Journal of Research in Personality, 41(5), 107-117.
- Morris, J. A. ve Feldman D. C. (1996). The dimensions, a ıntecedents and consequences of emotional labor. Academyof Management Review, 21(4), 986-1010.
- Mupani, H. (2016). Emotional labour and organizational performance of small restaurant businesses in south africa. Interim: Interdisciplinary Journal, 15(2), 53-69.
- Otluoğlu, K. Ö. (2014). Algılanan yüksek katılım sağlayan iş sistemlerinin iş performansına etkisi: İlk üstün algılanan desteğinin biçimlendirici değişken rolü. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 41, 31-42.
- Öz, E. Ü. (2007). Duygusal Emek Davranışlarının Çalışanların İş Sonuçlarına Etkisi. İstanbul: Beta.
- Shani, A., Uriely N., Reichel A., Ginsburg L. (2014). Emotional labor in the hospital ındustry: The ınfluence of contextual factors. International Journal of Hospitality Management, 37, 150-158.
- Templar, R. (2017). Yöneticiliğin Kuralları, (Ü. Şensoy, Çev.). İstanbul: Optimist.
- Töremen, F. ve Çankaya İ., (2008). Yönetimde etkili bir yaklaşım: Duygu yönetimi. Kuramsal Eğitimbilim, 1(1), 33-47.
- Uzuntarla, Y. (2015). Kişilik özellikleri ile empatik özellikler arasındaki ilişkide duygusal emek ve tükenmişliğin aracılık rolü: Hekimler üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Genelkurmay Başkanlığı Gülhane Askeri Tıp Akademisi Komutanlığı Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdürlüğü, Ankara.
- Yalçın, R. C. (2012). Bazı öncülleri ve sonuçları ile duygusal emek: Görgül bir araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Kara Harp Okulları Savunma Bilimi Enstitüsü Savunma Yönetimi Ana Bilim Dalı, Ankara.
- Yang, F.-H. ve. Chang C.-C (2008). Emotional labour, job satisfaction and organizational commitment amongst clinical nurses: A Questionnaire Survey. International Journal of Nursing Studies, 45, 879-887.
- ISSN: 2687-2609
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2019
- Yayıncı: Sema POLATCI