Dede Korkut Kitabında Ola (Ki/Kim) / Bolay Ki / Ola Mı Edatlarının Birleşik Cümledeki Yapısı ve Fonksiyonu Üzerine

In the book of Dädä Qorqut, which is one of the works of the Old Anatolian Turkish period, the particles have different features according to the written language. This article discuss prepositional structures like ola kim, bolay ki, ola mı. They are shown in the sub-clauses together with examples of sentences in the text. Some of these are in the form of a compounded verb. The ola is in request mode. It became firstly petrified converb, later probably a particle over time. The use of this preposition is noteworthy in terms of reminding the structure of Old Turkic.

On the Particle ola (ki/kim) / bolay ki / ola mı in the Book Dädä Qorqut and Theirs Structures and Functions in the Compound Sentences

In the book of Dädä Qorqut, which is one of the works of the Old Anatolian Turkish period, the particles have different features according to the written language. This article discuss prepositional structures like ola kim, bolay ki, ola mı. They are shown in the sub-clauses together with examples of sentences in the text. Some of these are in the form of a compounded verb. The ola is in request mode. It became firstly petrified converb, later probably a particle over time. The use of this preposition is noteworthy in terms of reminding the structure of Old Turkic.

___

  • AÇIKGÖZ, H. & M. YELTEN (2005). Kelime Grupları, İstanbul: Doğu Kütüphanesi.
  • ALAVİ, B. & J. ALAVİ (1976). Lehrbuch der persichen Sprache, München.
  • AZMUN, Y. (2019a). Dede Korkut’un Üçüncü Elyazması, Yeni Soylamalar ve Boylar (Hikâyeler) ile Türkmen Sahra Nüshası, Giriş-Metin-Çeviri-Sözlük-Tıpkıbasım, İstanbul: Kutlu Yayınevi.
  • AZMUN, Y. (2019b). “Dede Korkut’un Yeni Nüshası ve İki Yeni Boy Üzerine”, Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi, 4/1: 132-142.
  • BİNYAZAR, A. (2007). Dede Korkut, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • CEMİLOĞLU, İ. (1998). “Dede Korkut'taki Bazı Cümlelerin Sentaks Bakımından Türkiye Türkçesi İle Mukayesesi”, Türk Dili, 556: 315-320.
  • CEMİLOĞLU, İ. (2001). Dede Korkut Hikâyeleri Üzerinde Söz Dizimi Bakımından Bir İnceleme, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • ÇAĞATAY, S. (1964). “Türkçede ki erki”, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı-Belleten 1963, Ankara, 1964, s. 245-250.
  • DAŞDEMİR, M. (2000). Dedem Korkut Kitabı’nın Söz Dizimi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı, Erzurum. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]
  • DEMİR, N. (1996). “Eski Türkiye Türkçesinde ‘Ola’ Edatı”, Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, 2: 177-186.
  • ERGİN, M. (1971). Azeri Türkçesi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
  • ERGİN, M. (1972). Türk Dil Bilgisi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
  • ERGİN, M. (2009). Dede Korkut Kitabı I-II, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • HACIEMİNOĞLU, N. (1984). Türk Dilinde Edatlar, 3. Baskı, İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • KAÇALİN, M. S. (2016a). Dedem Korkut’un Kazan Bey Oğuznamesi, İstanbul: Kitabevi.
  • KAÇALİN, M. S. (2016b). Oğuzların Diliyle Dedem Korkud’un Kitabı, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • KANAR, M. (2015), Farsça Dilbilgisi, Konuşma-Çeviri Tekniği-Anahtar Kelimeler, İstanbul: Say Yayınları.
  • ORUÇ, B. (1994). Oğuz Grubunda Edatlar, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı, Yeni Türk Dili Bilim Dalı, İstanbul. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]
  • ÖZÇELİK, S. (2016). Dede Korkut: I. Dresden Nüshası, Giriş, Notlar; II. Metin, Dizin, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • PEHLİVAN, G. (2015). Dede Korkut Kitabı’nda Yapı, İdeoloji, Yaratım, Dresden ve Vatikan Nüshalarının Mukayeseli Bir İncelemesi, 2. Baskı, İstanbul: Ötüken Yayınları.
  • SERTKAYA, O. F. (2006). Dede Korkut Kitabı, Dresden Nüshasının ‘Giriş’ Bölümü, İstanbul: Ötüken Yayınları.
  • SHAHGOLI, N. K. vd. (2019). “Dede Korkut Kitabı’nın Günbet Yazması: İnceleme, Metin, Dizin ve Tıpkıbasım”, Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, 16/2: 147-379.
  • TEZCAN, S. & H. BOESCHOTEN (2001). Dede Korkut Oğuznameleri, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • TEZCAN, S. (2001). Dede Korkut Oğuznameleri Üzerine Notlar, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • TULU, S. (2009). Horasan Türkçesinden Folklor Örnekleri (Bocnurd Ağzı), Konya: Kömen Yayınları.
Journal of Old Turkic Studies-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2017
  • Yayıncı: Erdem UÇAR
Sayıdaki Diğer Makaleler

SAMASHEV, Z. Tarbagatay Petroglifteri, Şimaylı/Petroglifı Tarbagataya, Şimaylı/Tarbagatay Petroglyphs, Shimaily, Kazakh Research Instıtute of Culture, Astana, 2018, ss. 366, ISBN: 978-601-210-288-8

Mehmet KUTLU

DANKA, B. The ‘Pagan’ Oɣuz-namä, A Philological and Linguistic Analysis, Harrassowitz Verlag, Wiesbaden, 2019, 377 pp. ISBN: 978-3-447-11003-7

Utku IŞIK

Türkiye’deki Eski Uygurca Metin Neşirleri İçin Kullanılacak Harfçevrim ve Yazıçevrim Kılavuzu

Erdem UÇAR

The New Dädä Qorqut Tales from the Recently-Found Third Manuscript of the Book of Dädä Qorqut

Yusuf AZMUN

Eski Türk Yazıt ve El Yazmalarında Geçen Zıt Anlamlı İkilemeler Üzerine Yapısal ve Anlamsal Bir İnceleme

Ahmet KARAMAN

Eski Anadolu Türkçesi Dönemine Ait Bir Hikâye: Aksaraylı Îsâ: Hikâyet-i Şuhmâ [06 Mil Yz A 6823/2]

Şenol KORKMAZ

BLAŽEK, V. Altaic Languages – History of research, survey, classification, and a sketch of comparative grammar, in collaboration with M. SCHWARZ and O. SRBA, Brno: Masaryk University Press, 2019, pp. 360, ISBN: 978-80-210-9321-8

Peter PİİSPAANEN

Orta Asya’nın “Bin Şehir Ülkesi”: Baktria

Zebiniso KAMALOVA

Dede Korkut Kitabında Ola (Ki/Kim) / Bolay Ki / Ola Mı Edatlarının Birleşik Cümledeki Yapısı ve Fonksiyonu Üzerine

Sultan TULU

VÉR, M. Old Uyghur Documents Concerning the Postal System of the Mongol Empire, Berliner Turfantexte XLIII, Brepols Publishers, Turnhout (Belgium), 2019, 263 pp. ISBN: 978-2-503-58417-1

Erdem UÇAR