Semra ERDAĞI, Nadiye ÖZER

CERRAHİ KLİNİKLERDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN ÇALIŞMA ORTAMLARININ, HASTA GÜVENLİĞİ KÜLTÜRÜ ALGILARININ VE TÜKENMİŞLİK DURUMLARININ İNCELENMESİ

Amaç:Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin çalışma ortamlarının, hasta güvenliği kültürü algılarının ve tükenmişlik durumlarının incelenmesini belirlemekti Yöntem: Tanımlayıcı türde olan araştırma, Ağustos 2012-Ocak 2013 tarihleri arasında cerrahi kliniklerinde çalışan 308 hemşireyle yürütüldü. Veriler, tanıtıcı özellikler soru formu, MTÖ, Hİ-İ-HÇODÖ ve HGKÖ ile toplandı. Bulgular:Alt boyutlarda; MTÖ puan ortalaması duygusal tükenmişlikte 18.0±7.00, duyarsızlaşmada 6.36±3.57, kişisel başarısızlıkta 19.41±4.68 bulundu. Alt boyutlarda puan ortalamaları 4 üzerinden; Hİ-İ- HÇODÖ 2.55±.65 - 3.08±.53; HGKÖ 2.45±.61- 2.68±.54 aralığındaydı. Sonuçlar:Bu bulgularla, kurumlar arasında güvenlik kültürü algısının ve çalışılan kuruma göre iş ortamı değerlendirmesinin farklı, cinsiyetin duygusal tükenmeyi etkilediği; üst düzeyde güvenlik kültürü algısı oluşmadığı, çalışma ortamlarının orta düzeyde iyi algılandığı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler:

Çalışma ortamı, güvenlik kültürü, tükenmişlik, hemşire

-

Examining Practice Environments, Patient Safety Culture Perceptions and Burnout Status of Nurses Working in Surgical Clinics Objective: Is to examine practice environments, patient safety culture perceptions and burnout status of nurses working in surgical clinics. Method: This descriptive study was conducted between August 2012 and January 2013 with 308 nurses working in surgical clinics. A questionnaire on descriptive characteristics, MBI, the PES-NWI, and PSCS were used to the data of the study. Results: Regarding subscales of MBI, mean score of emotional exhaustion was 18.0±7.00, mean score of depersonalization was 6.36±3.57, and mean score of personal accomplishment was 19.41±4.68. Mean scores of subscales were calculated as maximumscore of 4; while mean score of PES-NWI ranges between 2.55±.65 3.08±.53;; mean score of PSCS ranges between 2.45±.61- 2.68±.54. Conclusion: In line with these results, it is stated that safety culture perception and practice environment assessment are different based on institutions;the gender has an effect on emotional exhaustion; level of safety culture perception is not higher; and practice environments are positively perceived at moderate level

Keywords:

Practice environment; safety culture; burnout; nurse,

PDF

___

Abdou HA, Saber KM. A Baseline Assessment of Patient Safety Culture Among Nurses At Student University Hospital. World Journal of Medical Sciences 2011;6(1):17-26.
Aiken LH, Clarke SP, Sloane DM, Lake ET, Cheney T. Effects of Hospital Care Environment on Patient Mortality and Nurse Outcomes. The Journal of Nursing Administration 2008; 38(5): 223-9.
Aiken LH, Patrician PA. Measuring Organizational Traits of Hospital: The Revised Nursing Work İndex. Nursing Research 2000; 49(3):146-53.
Akpınar AT, Taş Y. Acil Servis Çalışanlarının Tükenmişlik ile İş Doyum Düzeyleri Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Türkiye Acil Tıp Dergisi 2011; 11(4): 161-5.
Altay B, Gönener D, Demirkıran C. Bir Üniversite Hastanesinde Çalışan Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyleri ve Aile Desteğinin Etkisi. Fırat Tıp Dergisi 2010; 15(1): 10-6
Ardıç K, Polatçı S. Tükenmişlik Sendromu ve Madalyonun Öbür Yüzü:İşle Bütünleşme. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 2009; 32(1):21-46.
Aslan H, Çoşkun S, Alpaslan N, Erdamar N, Berber B, Ünal M. Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesinde Çalışan Hemşirelerde Tükenme, İşe Bağlı Gerginlik, A Tipi Kişilik Ve Mükemmelcilik. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2000;25(3): 135-42.
Ballard K. Patient Safety: A Shared Responsibility. The Online Journal of Issues in Nursing 2003; 8(3):1- 5.
Basım HN, Sesen H. Mesleki Tükenmişlikte Bazı Demografik Değişkenlerin Etkisi: Kamu’da Bir Uygulama. Ege Akademik Bakış Dergisi 2006;; 6 (2):15-23.
Budak G, Sürgevil O. Tükenmişlik ve Tükenmişliği Etkileyen Örgütsel Faktörlerin Analizine İlişkin Akademik Personel Üzerinde Bir Uygulama. Dokuz Eylül Üniversites İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 2005; 20 (2): 95-108.
Dizer B, İyigün E, Kılıç S. Yoğun Bakım Hemşirelerinin
Belirlenmesi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2008;12(1-2):1-11.
Dursun S, Bayram N, Aytaç S. Hasta Güvenliği Kültürü Üzerine Bir Uygulama. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2010;; 8 (1):1-14. Engin E, Özgür G. Yoğun Bakım Hemşirelerinin Uyku Düzen Özelliklerinin İş Doyumu İle İlişkisi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2004;; 20 (2):45-55.
Ergin, C. Doktor ve Hemşirelerde Tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeği’nin Uyarlanması. İçinde Bayraktar R, Dağ İ (Editörler). 7. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları, Türk Psikologlar Derneği, Ankara, 1992, 143 – 54.
Freise CR. Nurse Practice Environments and Outcomes: İmplications for Oncology Nursing. Oncology Nursing Forum 2005; 32 (4): 765-72.
Güdüloğlu N, Bahçecik N. Özel Bir Hastanede Çalışan Hemşirelerin Örgüt Kültürü Algıları ve Öğrenen Organizasyon Özelliklerinin Belirlenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2011; 4(1):103-14.
Gündoğdu S, Bahçecik N. Hemşirelerde Hasta Güvenliği Kültürü Algılamasının Belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2012; 15(2): 119-28.
Günüşen N. Üstün B. Bir Üniversite Hastanesinde Çalışan Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyi ve Etkileyen
Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2008;; 11(4):48-58.
Hahn, SE, Murphy LR. A Short Scale for Measuring Safety Climate. Safety Science, 2008; 46 (7):1047-66. Huang DT, Clermont G, Kong L, Weissfeld LA, Sexton JB, Rowan KM, Angus DC . Intensive Care Unit Safety Culture and Outcomes: A US Multicenter Study, Journal Quality Health Care, 2010; 22 (3): 151–61.
Kaçmaz N. Tükenmişlik (Burnout) Sendromu. İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi 2005;; 68 (1): 29-32.
Kahraman G, Engin E, Dülgerler Ş, Öztürk E. Hemşirelerde İş Doyumu. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu 2011;; 4(1):12-8.
Kaya S. Hasta Güvenliği Kültürü Nedir ve Nasıl Geliştirilebilir?
Akreditasyon ve Hasta Güvenliği Dergisi 2009; 1(1): 32-4
Lake ET. Development of the Practice Environment Scale of the Nursing Work Index. Research in Nursing Health 2002; 25 (3): 176-88.
Lee KA , McHugh MD, Sloane DM, Cimiotti JP, Flynn L, Neff DF, Aiken LH. Nursing: A Key to Patient Satisfaction. Journal Health Affairs 2009; 28 (4): 669–77.
Lee H, Song R, Suk CY, Lee GZ, Daly B. A Comprehensive Model for Predicting Burnout in Korean Nurses. Journal of Advanced Nursing 2003; 44(5): 534-45.
Maslach C, Schaufeli WB, Leiter MP. Job Burnout. Annual Review of Psychology 2001; 52 (1): 397-422. Maslach C, Jackson SE. Maslach Bornout Inventory. Ed. Palo Alto. Conculting Psychologists Press.1986, 99-113.
Metin Ö, Özer FG. Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyinin Belirlenmesi, Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences 2007; 10 (1): 58-66.
Mollaoğlu M, Fertelli TK, Tuncay FÖ. Hastanede Çalışan Hemşirelerin, Çalışma Ortamlarına İlişkin Algılarının Değerlendirilmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2010; 5(15): 17-30.
Parlar S. Sağlık Çalışanlarında Göz Ardı Edilen Bir Durum: Sağlıklı Çalışma Ortamı. Koruyucu Hekimlik Bülteni 2008; 7 (6): 547-54.
Poncet MC, Toullic P, Papazian L, Kentish-Barnes N, Timsit JF, Pochard F, Chevret S, Schlemmer B, Azoulay E. Burnout Syndrome in Critical Care Nursing Staff. American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine 2007; 175 (7): 698-704.
Rich VL. Creation of a Patient Safety Culture: A Nurse Executive Leadership İmperative. Hughes RD (eds). Patient Safety and Quality: An Evidence-Based Handbook for Nurses, Agency for Health Care Research and Quality, 2008. p.2-20-45.
Türkmen E, Badır A, Balcı S, Akkuş Topçu S. Hemşirelik İş- İndeksi-Hemşirelik Çalışma Ortamını Değerlendirme Ölçeği'nin Türkçe'ye Uyarlanması: Güvenilirlik ve Geçerlilik Çalışması. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2011:13 (3): 5-20.
Türkmen E, Baykal Ü, Seren Ş, Altuntaş S. Hasta Güvenliği Kültürü Ölçeğinin Geliştirilmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2011; 14(4): 38-46.
Tütüncü Ö, Küçükusta D. Hasta Güvenliği Kültürü ve Hemşireliğe Yönelik Bir Uygulama. Hastane Yönetimi Dergisi 2006; 10 (2): 61-8.
Üstün Y. Yücel ÇŞ. Hemşirelerin Uyku Kalitesinin İncelenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2011;;, 4(1):29-38.