Mozaiklerin Yerinde Sergilenmesi ve Korunmasına Yönelik Tasarımlarda İlişkisel Anlam Çözümlemesinin Katkıları

Günümüzde yerinde koruma ve sergileme giderek önem kazanmaktadır. Bu durum sergilenen eserin değerini ortaya çıkarırken, en ideal koruma koşullarını sağlayacak mimari ve endüstriyel sergi elemanlarının gerekliliğini de beraberinde getirmiştir. Tasarlanan elemanın işlevsel olduğu kadar görsel olarak da sergilenen kültür varlığının önem ve değerini yansıtır nitelikte olması gerekmektedir. Tasarlanan sergi elemanları, eserleri korurken görmeye gelenlere farklı duyulara hitap eden deneyimler yaşatabildikleri ölçüde başarılı olarak değerlendirilmektedir. Bu başarı eserlerin korunabilme oranı, tasarımın farklı kullanıcıların gereksinimlerine cevap verebilmesi ve ekonomik katkı sağlayabilecek mekânsal niteliklere karşılık verebilmesiyle ölçülür. Bu çalışma kapsamında yerinde korunması uygun görülen mozaiklerin korunması ve sergilenmesine yeterli ve nitelikli öneriler getirebilmek için düşünülmesi gereken ilişkiler ve bu ilişkilerin bileşenlerinden bahsedilecek ve tasarım sürecinde göz önünde bulundurulması önemli olan koşulların altı çizilecektir.

Anahtar Kelimeler:

Arkeolojik peyzaj, mozaik, koruyucu örtü tasarımı, ilişkisel çözümleme

Contributions of Relational Meaning Analysis in Designs for the Exposure and Conservation of Mosaics

Today, on-site preservation and display are gaining more importance. While this situation reveals the value of the exhibited work, it has necessitated architectural and industrial exhibition structures that will provide the ideal protection conditions. The designed element should be functional and visually reflect the importance and value of the cultural heritage exhibited. While preserving the works, the designed exhibition structures are considered successful to the extent that they provide experiences appealing to different senses to those who come to see them. This success is measured by the preservation rate of the artefacts, the design’s ability to respond to the needs of different users, and its ability to respond to spatial qualities that can contribute economically. Within the scope of this study, the relations that need to be considered to make adequate and qualified suggestions for the preservation and display of mosaics that are deemed appropriate to be

Keywords:

Archaeological landscape, mosaic, protective structure design, relationship analysis,

PDF

___

Asatekin 2004 N. G. Asatekin, Kültür ve Doğa Varlıklarımız Neyi, Niçin, Nasıl Korumalıyız?, Ankara.
Bennett 1993 J. G. Bennett, Elementary Systematics; A Tool for Understanding Wholes, Santa Fe.
Ertosun 2012 A. I. Ertosun, Evaluation of protective structures in archaeological sites for in situ conservation of architectural remains and artifacts, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
French 1987 P. French, “The Problems of In situ Conservation of Mudbrick and Mud Plaster”, W. M. Henry - M. A. Corzo (eds.), In situ Archaeological Conservation: Proceedings of Meetings, Mexico, 78-83.
ICOMOS 1964 “Venedik Tüzüğü”, http://www.icomos.org.tr/Dosyalar/ICOMOSTR_tr0243603001536681730.pdf, (10.04.2020).
ICOMOS 1990 “Arkeolojik Mirasın Korunması ve Yönetilmesi Tüzüğü”, http://www.icomos.org.tr/Dosyalar/ICOMOSTR_tr0574229001536913919.pdf, (10.04.2020).
Reigl 2015 A. Reigl, Modern Anıt Kültü Doğası ve Kökeni, İstanbul.
Rizzi 2007 G. Rizzi, “Preface”, J. Ashurst (ed.), Conservation of Ruins, xviii-xxiii, Oxford.
Schmidt 1988 H. Schmidt, Schutzbauten, Stuttgart.
Şener 2012 Y. S. Şener, “Arkeolojik Alanda In Situ (Yerinde) Mozaik Koruma Yöntemleri”, JMR 5, 201-220.
Thiry 1959 P. Thiry, “Total Design”, Journal of American Institute of Architects 32, 19-28.
Tuna 2016 A. Tuna, “Arkeolojik Peyzajların Sunumunda Kullanılan Yapısal Unsurların İrdelenmesi”, İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi 6, 13, 131-146.
Yılmaz vd. 2019 M. Yılmaz - Y. S. Şener - A. Bakıroğlu Yılmaz, “Arkeolojik alanlarda Uygulanan Koruma Örtülerinin Tasarım Kriterleri”, STD 23, 413-429.
Zeren - Uyar 2010 M. T. Zeren - O. Uyar, “Arkeolojik Alanlarda Koruma Çatıları ve Gezin Platformlarının Düzenlenmesi Kriterleri”, Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Mühendislik Bilimleri Dergisi 12, 2, 55-64.