IRMAK KURTUL, Hasan M. SARI

4923

İstilacı Gambusia Türlerinin (Gambusia holbrooki ve G. affinis) Özellikleri, Türkiye'deki Durumları ve Oluşturdukları Ekolojik Riskler

Bu çalışmada, özellikle endemik türlerin devamlılığı açısından risk oluşturduğu belirtilen iki sivrisinek balığı türünün sistematik özellikleri, Türkiye'deki dağılımları, morfolojik ve ekolojik özellikleri, habitat ve besin tercihleri ile üreme özellikleri hakkında bazı bilgiler verilmiştir. Gambusia affinis ve Gambusia holbrooki türleri tüm dünyada sivrisinek balıkları olarak bilinmektedir. Bu çalışmada, sıklıkla karıştırıldıklarından, ayrıca biyolojik ve morfolojik açıdan birbirlerine benzemelerinden dolayı, her iki tür beraber değerlendirilmiştir. 1900'lü yılların başından itibaren sıtma hastalığına karşı sürdürülen biyolojik mücadeledeki yaygın kullanımları ve sahip oldukları yüksek yaşam toleranslarına bağlı olarak günümüzde dünya üzerindeki pek çok su kaynağında dağılım göstermektedirler. Bu türler hakkında yapılan bazı bilimsel çalışmalar, sivrisinek balıklarının dünyadaki yaygın kanının aksine ekosisteme zararsız türler olmadıklarını göstermiştir. Sivrisinek balıkları, ekosistem paylaşımında bulundukları diğer türleri, özellikle onların yumurta ve larvalarını yüksek miktarlarda tüketmek ve besin rekabetine girmek sureti ile tehdit edebilmektedir. Her iki tür de Türkiye tatlı sularından bilinmektedir. Türkiye'de pek çok endemik balık türü bulunması sebebi ile sivrisinek balıkları biyolojik çeşitlilik açısından büyük bir tehdittir. Türkiye'de sivrisinek balıklarının taşınması ve aşılanması resmî kurumlar tarafından yasaklanmıştır.

The Features, Current Status and Ecological Risks of Invasive Gambusia Species (Gambusia holbrooki ve G. affinis) in Turkey

In this study, it is presented systematic place, distributions in Turkey, morphological characteristics, ecological features, habitat and feeding preferences, reproductive characteristics of two mosquitofishes, which are considered as a threat especially for endemic species' persistence. Gambusia affinis and Gambusia holbrooki are known as mosquitofishes all over the world. Because of these two species are constantly confused, also they have similar biological and morphological features, both species were examined together, in this study. Because they are used in biological control fruquently since the beginning of the 20th century and have high environmental adaptability, they are distributed in many water bodies in the world today. Some scientific studies demonstrated that unlike the common sense they are not harmless to the ecosystem. Mosquitofishes threat the other species, which are living together at the same ecosystem, especially by predating on their eggs and larvae, and competing on habitat and space. Both species are also known to exist in Turkish inland waters. Since there are many endemic fishes belonging to Turkey, mosquitofish is a major threat for the biological diversity. Introduction of mosquitofish to water resources in Turkey has banned by official statement issued by institutions.
PDF

___

  • Alcaraz C, Garcia-Berthou E. 2007. Life history variation of invasive mosquitofish (Gambusia holbrooki) along a salinity gradient. Biol Conserv. 139(1-2):83-92. doi: 10.1016/j.biocon.2007.06.006
  • Arthington AH. 1989. Diet of G. affinis holbrooki, Xiphophorus helleri, X. maculatus and Poecilia reticulata (Pisces: Poeciliidae) in streams of southeastern Qeennsland, Australia. Asian Fish Sci. 2(2):193-212.
  • Atalay MA, Toslak C. 2013. Balıklandırma, yabancı ve istilacı balık türleri ile ilgili ulusal ve uluslararası mevzuat. J Fish Aquat Sci. 28(1):39-62.
  • Bahadıroğlu C, Büyükçapar HM. 1997. Sıtma ile biyolojik mücadelede sivrisinek balıkları (Gambusia affinis, Baird ve Girard)'nın önemi. Ekoloji Çevre Dergisi. 22:34-36.
  • Birecikligil S, Çiçek E. 2011. Gaziantep ili sınırları içindeki Fırat ve Asi Havzası akarsuları balık faunası. BİBAD. 4(2):29-34.
  • Carman SM, Janssen J, Jude DJ, Berg MB. 2006. Diel interactions between prey behaviour and feeding in an invasive fish, the round goby, in a North American river. Freshwater Biol. 51(4):742-755. doi: 10.1111/j.1365-2427.2006.01527.x
  • Crivelli AJ. 1995. Are fish introductions a threat to endemic freshwater fishes in the northern Mediterranean Region?. Biol Conserv. 72(2):311- 319. doi: 10.1016/0006-3207(94)00092-5
  • Ergüden SA, Ergüden D. 2008. A preliminary research on growth feature of the mosquitofish Gambusia affinis (Baird&Girard, 1853) determined in Seyhan Dam Lake (Adana-Turkey). J Fish Sci. 2(3):312-320. doi: 10.3153/jfscom.mug.200718
  • Ergüden SA. 2013. Age, growth, sex ratio and diet of eastern mosquitofish Gambusia holbrooki Girard, 1859 in Seyhan Dam Lake (Adana/Turkey). Iran J Fish Sci. 12 (1):204- 218.
  • Fernández-Delgado C. 1989. Life history patterns of the mosquito-fish Gambusia affinis, in the estuary of the Guadalquivir river of south-west Spain. Freshwater Biol. 22(3):395-404. doi: 10.1111/j.1365-2427.1989.tb01113.x
  • Froese R, Pauly D. Editors. 2010. FishBase. World Wide Web electronic publication; [Erişim tarihi: 02.02.2016]. Erişim Adresi: www.fishbase.org online version (01/2016).
  • Garcia-Berthou, E. 1999. Food of introduced mosquitofish: ontogenetic diet shift and prey selection. J Fish Biol. 55(1):135-147. doi: 10.1111/j.1095-8649.1999.tb00663.x
  • Garcia-Berthou E, Alcaraz C, Pou-Rovira Q, Zamora L, Coenders G, Feo C. 2005. Introduction pathways and establishment rates of invasive aquatic species in Europe. Can J Fish Aquat Sci. 62(2):453-463. doi: 10.1139/f05-017
  • Geldiay R, Balık S. 1996. Türkiye Tatlısu Balıkları Kitabı. II. Baskı. İzmir: Ege Üniversitesi Basım Evi 532 s.
  • Gkenas C, Oikonomou A, Economou A, Kiosse F, Leonardos I. 2012. Life history pattern and feeding habits of the invasive mosquitofish, Gambusia holbrooki, in Lake Pamvotis (NW Greece). J Biol Res. 17:121-136.
  • Goodsell JA, Kats LB. 1999. Effect of introduced mosquitofish on Pacific treefrogs and the role of alternative prey. Conserv Biol. 13(4):921-924. doi: 10.1046/j.1523-1739.1999.98237.x
  • Güçlü SS, Küçük F. 2011. Reproductive biology of Aphanius mento (Heckel in: Russegger 1843) (Osteichthyes: Cyprinodontidae) in Kırkgöz Spring (Antalya: Turkey). Turk J Fish Aquat Sci. 11(2):323-327. doi: 10.4194/trjfas.2011.0217
  • Harrington RW, Harrington ES. 1961. Food selection among fishes invading a high subtropical salt marsh: from onset of flooding through the progress of a mosquito brood. Ecology. 42(4):646-666. doi: 10.2307/1933496
  • ISSG. 2013. Global Invasive Species Database (Invasive Species Specialist Group); [Erişim tarihi: http://www.iucngisd.org/gisd/100_worst.php
  • İlhan A, Sarı HM. 2013. Marmara Gölü balık faunası ve balıkçılık faaliyetleri. Ege J Fish Aqua Sci. 30(4):187-191. doi: 10.12714/egejfas.2013.30.04.08
  • İnnal D, Erk'akan F. 2006. Effects of exotic and translocated fish species in the inland waters of Turkey. Rev Fish Biol Fisheries. 16(1):39-50. doi: 10.1007/s11160-006-9005-y
  • Kouyoumdjian M, Nagaoka MR, Loureiro-Silva MR, Borges DR. 2009. Portal hypertensive response to kinin. An Acad Bras Cienc. 81(3):431-442.
  • Kumar R, Hwang JS. 2006. Larvicidal efficiency of aquatic predators: a perspective for mosquito biocontrol. Zoolog Stud. 45(4):447-466.
  • Kuru M. 2004. Türkiye iç su balıklarının son sistematik durumu. Gazi Univ J Gazi Edu Fac. 24(3):1-21.
  • Küçük F, Sarı HM, Demir O, Gülle İ. 2009. Review of the ichthyofaunal changes in Lake Eğirdir between 1915 and 2007. Turk J Zool. 33:277-286. doi: 10.3906/zoo-0811-16
  • Lloyd LN, Tomasow JF. 1985. Taxonomic status of the mosquitofish Gambusia affinis (Poeciliidae), in Australia. Aust J Mar Freshw Res. 36(3):447-451. doi: 10.1071/MF9850447
  • Lloyd L. 1987. An alternative to insect control by "mosquitofish" Gambusia affinis. In: TD St. George, BH Kay and J Blok, editors. Proceedings 4th Symposium on Arbovirus Research. Australia: Q.I.M.R. Brisbane. s. 156-163.
  • Meisch MV. 1985. Gambusia affinis affinis. In: H. C. Chapman, editor. Biological control of mosquitoes. Fresno, CA.: Am. Mosq Control Assoc. s. 3-16
  • Moyle PB. 2002. Inland Fishes of California. Revised and expanded. Berkeley: University of California Press. 502 s.
  • Özdemir G, Ceylan B. 2007. Biyolojik istila ve Karadeniz'deki istilacı türler. SÜMAE Yunus Arş Bül. Sayı:3:1-5.
  • Öztürk Ş, İkiz R. 2003. Akgöl (Fethiye - Muğla) sivrisinek balığı Gambusia affinis (Baird & Girard, 1853) populasyonunun bazı biyolojik özellikleri. Turk J Vet Anim Sci. 27(4):911-915.
  • Öztürk Ş, İkiz R. 2004. Some biological properties of mosquitofish populations (Gambusia affinis) living in inland waters of the Western Mediterranean region of Turkey. Turk J Vet Anim Sci. 28:355-361.
  • Özuluğ M, Tarkan AS, Gaygusuz Ö, Gürsoy Ç. 2007. Two new records for the fish fauna of lake Sapanca basin (Sakarya, Turkey). J Fish Sci. 1(3):152-159. doi: 10.3153/jfscom.2007018
  • Özuluğ M, Saç G, Gaygusuz Ö. 2013. İstilacı özellikteki Gambusia holbrooki, Carassius gibelio ve Pseudorasbora parva (Teleostei) türleri için Türkiye'den yeni yayılım alanları. J Fish Aquat Sci. 28(1):1-22.
  • Pyke GH. 2005. A review of the biology of Gambusia affinis and G. holbrooki. Rev Fish Biol Fisher. 15:339-365. doi: 10.1007/s11160-006-6394-x
  • Pyke GH. 2008. Plague minnow or mosquito fish? A review of the biology and impacts of introduced Gambusia species. Annu Rev Ecol Evol Syst. 39:171-191. doi: 10.1146/annurev.ecolsys.39.110707.173451
  • Rauchenberger M. 1989. Systematics and biogeography at the Genus Gambusia (Cyprinodontiformes: Poeciliidae). Newyork: The American Museum of Natural History Novitates 74 s
  • Resmî Gazete. 1995. Su Ürünleri Yönetmeliği. Resmî Gazete Sayısı: 22223. Resmî Gazete Tarihi:10.03.1995; [Erişim tarihi: 21.07.2016]. Erişim Adresi: http://mevzuat.basbakanlik.gov.tr/Metin.Aspx?M evzuatKod=7.5.4988&sourceXmlSearch=&Mevz uatIliski=0
  • Resmî Gazete. 1997. Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi. Resmî Gazete Sayısı: 22860 Resmî Gazete Tarihi: 27.12.1996; [Erişim tarihi: 22.07.2016]. Erişim Adresi: http://www.unicankara.org.tr/doc_pdf/biyo.pdf
  • Rupp HR. 1997. Mosquito control with Gambusia affinis. J Am Mosquito Cont. 13(3):296.
  • Sarı HM, Balık S, Bilecenoğlu M, Türe G. 1999. Recent changes in the fish fauna of Lake Bafa, Aegean Region of Turkey. Zool Middle East. 18(1):67-76. doi: 10.1080/09397140.1999.10637783
  • Sokolov NP, Chvaliova MA. 1936. Nutrition of Gambusia affinis on the rica fields Turkestan. J Anim Ecol. 5(2):390-395. doi: 10.2307/1042
  • Tarkan AS, Gaygusuz Ö, Acıpınar H, Gürsoy Ç, Özuluğ M. 2006. Length-weight relationship of fishes from the Marmara region (NW-Turkey). J Appl Ichthyol 22(4):271-273. doi: 10.1111/j.1439-0426.2006.00711.x
  • Tarkan AS, Ekmekçi G, Vilizzi L, Copp GH. 2014. Risk screening of non-native freshwater fishes at the frontier between Asia and Europe: first application in Turkey of the fish invasiveness screening kit. J Appl Ichthyol. 30(2):392-398. doi: 10.1111/jai.12389
  • Towsend CR. 2003. Individual population community and ecosystem consequences of a fish invader in New Zealand streams. Conserv Biol. 17(1):38-47. doi: 10.1046/j.1523-1739.2003.02017.x
  • Uğurlu S, Polat N. 2007. Samsun ili tatlı su kaynaklarında yaşayan egzotik balık türleri. J Fish Sci. 1(3):139-151. doi: 10.3153/jfscom.2007017
  • Veenvliet P. 2007. Species identity of Gambusia (Pisces: Poeciliidae) introduced to Slovenia. Natura Sloveniae. 9(1):43-46.
  • Walters DM, Freeman, BJ. 2000. Distribution of Gambusia (Poeciliidae) in a Southeastern River System and the use of fin ray counts for species determination. doi:10.1643/0045-8511(2000)000[0555:DOGPIA]2.0.CO;2
  • Walton WE, Henke JA, Why AM. 2012. A Handbook of Global Freshwater Invasive Species. In: Robert A. Francis, editor. Gambusia affinis (Baird & Girard) and Gambusia holbrooki Girard (mosquitofish). Chapter: 22. New York: Earthscan. s. 261-272.
  • Wooten MC, Scrbiner KT, Smith MH. 1988. Genetic variability and systematics of Gambusia in the Southeastern United States. Copeia 1988(2):283-289. doi: 10.2307/1445867
  • Yeğen V, Balık S, Bostan H, Uysal R, Bilçen H. 2006. Göller Bölgesi'ndeki bazı göl ve baraj göllerinin balık faunlarının son durumu. 1. Ulusal Balıklandırma ve Rezervuar Yönetimi Sempozyumu. 7-9 Şubat. Antalya.
  • Yeğen V, Balık S, Bilçen E, Sarı HM, Uysal R, İlhan A, Bostan H. 2007. Afyon ili akarsularında yayılış gösteren balık türleri ve dağılımları. Türk Sucul Yaşam Dergisi Ulusal Su Günleri, Yıl:3-5, Sayı 5- 8:419-428.
  • Zarev VY. 2012. Some life-history traits of Gambusia holbrooki (Pisces: Poeciliidae) from Bulgaria. Acta Zool Bulg. 64(3):263-272.
Journal of Limnology and Freshwater Fisheries Research-Cover
  • ISSN: 2148-9300
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 2015
  • Yayıncı: Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Limnochemistry and Biological Characteristics of Small High Altitude Reservoirs in a Sub-Tropical Region, Nyanga, Zimbabwe

Tamuka NHIWATIWA

A Preliminary Study on Zooplankton Species in Different Aquatic Habitats of Anatolia (Turkey)

Meral YAĞCI APAYDIN, Vedat YEĞEN, Abdulkadir YAĞCI, Rahmi UYSAL

Korkuteli (Antalya)'deki Alabalık İşletmelerinin Ekonomik Analizi

Erdem ERMAN, FAHRETTİN KÜÇÜK

İstilacı Gambusia Türlerinin (Gambusia holbrooki ve G. affinis) Özellikleri, Türkiye'deki Durumları ve Oluşturdukları Ekolojik Riskler

IRMAK KURTUL, Hasan M. SARI

Effect of Different Straw Volumes and Thawing Rates on Post-Thaw Quality and Fertilization Ability of Cryopreserved Common Carp (Cyprinus carpio) Sperm

YUSUF BOZKURT, İLKER YAVAŞ

Diet Shift and Prey Selection of the Native European Catfish, Silurus glanis, in a Turkish Reservoir

AHMET ALP