Selahaddin Eyyubi’nin Kudüs Haçlı Krallığıyla Yaptığı 581/1185 Yılı Antlaşması
Selahaddin Eyyubi’nin en büyük hedefi Beytülmakdis’iHaçlılardan geri almak olmuştur. Bu amaçla dönem iki farklıcephede mücadele etmek zorunda kalmıştır. ÇünküNureddin Mahmud’un vefatından sonra kurulan birlikdağılmış, Şam bölgesi farklı emirler tarafından yönetilmeyebaşlanmıştır. Bu emirler birbirleriyle iktidar mücadelesinegirdiği için Haçlılarla mücadele sekteye uğramıştır. İşteSelahaddin arkasına bakmadan Beytülmakdis’eyürüyebilmek için öncelikle bölgede İslam birliğini yenidenkurulması gerektiğinin farkındadır. Bu amaçla bazen ihtiyaçduyduğunda mücadele ettiği cepheleri azaltmak amacıylaHaçlılarla bazı antlaşmalar yapmıştır. Makalenin konusu olanKudüs Haçlı Krallığı ile yapılan 1185 yılındaki antlaşma, birliğisağlama adına Haçlıları kenarda tutmanın son hamlesidir.Nitekim bu antlaşmadan hemen sonra Mart 1186’da yapılanHarran antlaşmasıyla Musul, Selahaddin’in yüksekhakimiyetini tanımış, böylece bölgesel İslam birliğinin sonadımı atılmıştır. Bundan yaklaşık bir yıl sonra da Kerekhâkimi Renaud de Chatillon 1185 yılında yapılan antlaşmayıihlal etmiştir. Böylece Beytülmakdis’in fethine gidilen yolaçılmıştır. Makalede 1185 yılı antlaşmasına giden süreç,antlaşma ve antlaşmanın bozulması ele alınacaktır.
Anahtar Kelimeler:
Nureddin, Selahaddin, Beytülmakdis, fetih, Kudüs Haçlı Krallığı, Haçlılar, antlaşma, İslam birliği.
Salah al-Din's Treaty with the Crusader Kingdom of Jerusalem in the Year 581/1185
Salah al-Din's Treaty with the Crusader Kingdom of Jerusalem in the Year 581/1185
Keywords:
Kingdom of Jerusalem, Salah al-Din,
___
- Ambroise. (2003). The History of the Holy War: Ambroise's Estoire de la Guerre Sainte (volume II) Translation, Trans. by Marianne Ailes. Notes by Marianne Alies and Malcolm Barber. Woodbridge: Boydell Press.
- Avcı, Casim. (2003). İslâm Bizans İlişkileri. İstanbul: Klasik Bahâeddin İbn Şeddâd. (1994). en-Nevâdirü’s-sultâniyye ve’lmehâsinü’l- Yûsufiyye: Sîretü Salâhuddin. Thk. Cemaleddin Şeyyâl. Kahire: Mektebetü’l-hanci.
- el-Bündârî. (2004). Sene’l-Berkı’ş-Şâmî. Ramazan Şeşen (Thk). İstanbul: IRCICA. Cahen, Claude. Haçlı Seferleri Zamanında Doğu ve Batı, Çev. Mustafa Daş. İstanbul: Yeditepe.
- Davenport, John. (2003). Ancient World Leaders: Saladin. Philadelphia: Chelsea House Publisher.
- Demirkent, Işın. (1996). Haçlılar. DİA. XIV, 525-546.
- Demirkent, Işın. (2004). Haçlı Seferleri, İstanbul: Dünya Yayıncılık.
- Ebû Şâme. (1997). Kitâbü’r-Ravzateyn fi ahbâri’d-devleteyn (III. cilt). İbrahim ez-Zeybek (Thk). Beyrut: Müessesetü’r-risale.
- Edbury, P. W. (2007). The Conquest of Jerusalem and the Third Crusade: Sources in Translation. Hampshire: Ashgate.
- Ernoul. (1871). Chronique d’ Ernoul et de Bernard le Tresorier. Par M. L. De Mas-Latrie. Paris.
- Gerish, D. (2006). Baldwin V of Jerusalem (d. 1186). The Crusades: An Encyclopedia. Ed. by Alan V. Murray. California-Colorado- Oxford. I. pp. 139.
- Gibb, Hamilton. (1972). The Rise of Saladin 1169-1189. Saladin: Studies in Islamic History. Yusuf Ibish (Ed. by). Beirut. pp. 104- 137.
- Gibb, Hamilton. (1973). The Life of Saladin: From the Works of Imad ad-Din and Baha ad-Din, Oxford: Clarendon Press.
- Hamilton, Bernard. (2006). Reynald of Chatillon (d. 1187). The Crusades: An Encyclopedia, (volume. VI). Alan V. Murray (Ed. by). California-Colorado-Oxford: Abc-Clio. pp. 1027-1028.
- Holt, P. M. (2003). Haçlılar Çağı: 11. Yüzyıldan 1571’e Yakındoğu. Çev. Özden Arıkan. Tarih Vakfı Yurt Yayınları. İstanbul.
- İbn Cübeyr. (1980) Rihletu İbn Cübeyr. Beyrut: Dâru sadr.
- İbn Vâsıl. (1957). Müferricü’l-kürûb, fi ahbâri Benî Eyyûb (II. cilt). Cemaleddin Şeyyâl (Thk). Kahire: Dâru’l-fikri’l-Arabi.
- İbnü’l-Esîr. (1987). İslâm Tarihi: el-Kâmil fi’t-Târîh Tercümesi (XI. cilt). Abdülkerim Özaydın (çev). İstanbul: Bahar Yayınları.
- İbnü’l-Esîr. (2003). el-Kâmil fi’t-târîh (X. cilt). M. Yusuf Dukak (Thk). Beyrut: Dârü’l-kütübi’l-ilmiyye.
- İmâdüddin Kâtib el-İsfahânî. (1979). el-Berku’ş-Şâmî (V. cilt). Ramazan Şeşen (Thk). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
- Jubb, M. A. (2000). The legend of Saladin in Western Literature and Historiography, Edwin, Lewiston-Lampeter: Mellen Press.
- Köhler, M. A. (2013). Alliances and Treaties between Frankish and Muslim Rulers in the Middle East. P. M. Holt (Trans. By) Leiden- Boston: Brill. La Continuation de Guilaume de Tyr 1184-1197. (1982). Paris: Publiee Par, Margaret Ruth Morgan.
- Lock, Peter. (2006). The Routledge Companion to the Crusades., London-New York: Routledge.
- Lyons, M. C., Jackson, D. E. P. (2006). Saladin: The Politics of the Holy War. Cambridge: Cambridge University Press.
- Lyons, M. C., Jackson, D.E.P. (2006). Selahaddin: Kutsal Savaşın Politikaları. Z. Savan (çev). İstanbul: Pınar Yayınları.
- el-Makrîzî. (1997). el-Mevâiz ve’l-itibâr bi-zikri’l-hıtati ve’l-âsâr (II. cilt). Muhammed Zeynhum., Medîha eş-Şerkâvî (Thk), Kahire: Mektebetü'l- medbûlî.
- el-Makrîzî. (1997). es-Sülûk li-ma’rifeti düveli’l-mülûk (I. cilt). Muhammed Abdülkadir Ata (Thk). Beyrut: Dâru’l-Kutubi’lİlmiye.
- Murray, A. V. (2006). Raymond III of Tripoli (d. 1187). The Crusades: An Encyclopedia (volume IV). Ed. by Alan V. Murray. California-Colorado-Oxford. pp. 1007-1008.
- Newby, P. H. (1983). Saladin in His Time. London-Boston.
- Runciman, Steven. (2008). Haçlı Seferleri Tarihi (II. cilt). F. Işıltan (çev). Ankara: Türk Tarih Kurumu (TTK).
- Şeşen, R. (2000). Salâhaddin Eyyûbi ve Devri. İstanbul: ISAR Vakfı Yayınları.
- Utku, N. Ş. (2014). Kızıldeniz’in Kaybolan Liman Şehirleri. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. XIX. cilt. Sayı 2, ss. 121-136. JEL Codes: N35, N55, N75, N95.
- Willermus Tyrensis. (1943). A History of Deeds Done Beyond The Sea (volume II). Trans. by Emily Atwater Babcock and A. C. Krey. New York: Columbia University Press.
- Yâkût el-Hamevî. (1977). Mu’cemü’l-büldân (II. cilt). Beyrut: Dar sader.
- ISSN: 1367-1936
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 1997
- Yayıncı: Beytülmakdis Çalışmaları Vakfı
Sayıdaki Diğer Makaleler
Bizans'ın Mağlubiyeti ve Galibiyetinin Kur’an'daki Mucizesi
Sahabenin Beytülmakdis ile İrtibatını Sağlamada Hadislerdeki Belağatın Etkisi
Selahaddin Eyyubi’nin Kudüs Haçlı Krallığıyla Yaptığı 581/1185 Yılı Antlaşması
Rûm Sûresi Çerçevesinde Beytülmakdis’in Fethinin Müjdelenmesi -İbn Berrecân’ın İşârî Tefsir Yorumu