Selahaddin Eyyubi’nin Kudüs Haçlı Krallığıyla Yaptığı 576/1180 Yılı Antlaşması
Bölgede İslâm birliğinin kurulması zor ve uzun bir süreçti. Selahaddin, kısa bir süreliğine de olsa bu süreci tamamlamadan Mısır üzerinden Haçlıları imha denemesine girdi. Fakat sonuç tam bir hezimetti. Remle yenilgisi az daha canından olmasına sebep olacaktı. Bu yenilgi, Selahaddin için önemli bir tecrübe olmuş, İslâm birliği sağlanmadan Haçlıları bölgeden çıkarmanın neredeyse imkânsız olduğunu anlamıştı. Dolayısıyla Remle yenilgisinin yaralarını kısa sürede sarmış, Haçlıların bundan istifade etmelerinin önüne geçmişti. Hatta öyle ki; Selahaddin’in bölgede olmadığı süre içerisinde Haçlıların yaptığı akınlar ve muhasaralar başarısızlıkla sonuçlanmış, kaybettikleri onları zaafa uğratmıştı. Selahaddin’in bölgeye gelmesiyle birlikte Haçlılarbüyük hezimetler almış, hareket edemeyecek duruma gelmişlerdi. Bu makalede Selahaddin’in bölgede İslâm birliğini kurma süresince Haçlılarla yapılan 1180 yılı antlaşması ele alınacaktır. Bu çerçevede antlaşmanınsebepleri, içeriği ve ihlal edilmesinin nedenleri dönemin kaynakları esas alınarak irdelenecektir.
Salah al-Din's Treaty with the Crusader Kingdom of Jerusalem in the Year 576/1180
Salah al-Din's Treaty with the Crusader Kingdom of Jerusalemin the Year 576/1180
___
- Altan, Ebru. (2013). Renaud de Châtillon: Antakya Prinkepsi (1153-
1160) Maverayi Ürdün Senyörü (1177-1187). Tarih Dergisi.
İstanbul: 2012/1. Sayı 55. ss. 1-30.
- Arpa, A. (2015). Rûm Suresi Çerçevesinde Beytülmakdis’in
Fethinin Müjdelenmesi: İbn Berrecân’ın İşârî Tefsir Yorumu.
Beytülmakdis Araştırmaları Dergisi (Journal of Islamicjerusalem
Studies). Sayı:15, ss. 31-44.
- Bahâeddin İbn Şeddâd. (1994). en-Nevâdirü’s-sultâniyye ve’lmehâsinü’l-
Yûsufiyye: Sîretü Salâhuddin. Thk. Cemaleddin
Şeyyâl. Kahire: Mektebetü’l-hanci.
Cahen, Claude. Haçlı Seferleri Zamanında Doğu ve Batı, Çev.
Mustafa Daş. İstanbul: Yeditepe.
- Davenport, John. (2003). Ancient World Leaders: Saladin.
Philadelphia: Chelsea House Publisher.
- Demirkent, Işın. (2004). Haçlı Seferleri, İstanbul: Dünya Yayıncılık.
- Ebû Şâme. (1997). Kitâbü’r-Ravzateyn fi ahbâri’d-devleteyn (III.
cilt). İbrahim ez-Zeybek (Thk). Beyrut: Müessesetü’r-risale.
- Ehrenkreutz, A. S. (1955). The Place of Saladin in the Naval History
of the Mediterranean Sea in the Middle Ages. Journal of the
American Oriental Society. Vol. 75, No. 2 (Apr. Jun.), pp. 100-116.
- Ehrenkreutz, A. S. (1972). Saladin. Albany: State University of New
York Press.
- el-Bündârî. (2004). Sene’l-Berkı’ş-Şâmî. Ramazan Şeşen (Thk).
İstanbul: IRCICA.
- el-Makrîzî. (1997). es-Sülûk li-ma’rifeti düveli’l-mülûk (I. cilt).
Muhammed Abdülkadir Ata (Thk). Beyrut: Dâru’l-Kutubi’lİlmiye.
- Gibb, Hamilton. (1973). The Life of Saladin: From the Works of
Imad ad-Din and Baha ad-Din, Oxford: Clarendon Press.
- Gözütok, Şakir. (2011). Hakkârili Devlet Adamı ve Âlimler. TAED.
Sayı 46. ss.255-280.
- Hamilton, Bernard. (2000). The Leper King and His Heirs: Baldwin
IV and the Crusader Kingdom of Jerusalem. Cambridge:
Cambridge University Press.
- Hamilton, Bernard. (2006). Reynald of Chatillon (d. 1187). The
Crusades: An Encyclopedia IV. Ed. by. Alan V. Murray, California-
Colorado-Oxford: ABC-CLIO. pp. 1027-1028.
- Hillenbrand, Carole. (2003). The İmprisonment of Reynald of
Chatillon. Texts, Documents and Artefacts Islamic Studies in
Honour of D.S. Richards, Ed. by. Chase F. Robinson. Leiden-
Boston: Brill. pp. 82-83.
- Hillenbrand, Carole. (2015). Müslümanların Gözünden Haçlı
Seferleri. N. Elhüseyni (çev). İstanbul: Alfa Tarih.
Hindley, Geoffrey. (2011). Selahaddin. S. Genç (çev). İstanbul:
Doruk.
- Holt, P. M. (2003). Haçlılar Çağı: 11. Yüzyıldan 1571’e Yakındoğu.
Çev. Özden Arıkan. Tarih Vakfı Yurt Yayınları. İstanbul.
- İbn Vâsıl. (1957). Müferricü’l-kürûb, fi ahbâri Benî Eyyûb (II. cilt).
Cemaleddin Şeyyâl (Thk). Kahire: Dâru’l-fikri’l-Arabi.
- İbnü’l-Esîr. (2003). el-Kâmil fi’t-târîh (X. cilt). M. Yusuf Dukak
(Thk). Beyrut: Dârü’l-kütübi’l-ilmiyye.
- İmâdüddin Kâtib el-İsfahânî. (1979). el-Berku’ş-Şâmî (V. cilt).
Ramazan Şeşen (Thk). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat
Fakültesi Yayınları.
- Köhler, M. A. (2013). Alliances and Treaties between Frankish and
Muslim Rulers in the Middle East. P. M. Holt (Trans. By) Leiden-
Boston: Brill.
- Küçüksipahioğlu, Birsel. (2007). Trablus Haçlı Kontluğu Tarihi.
İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları
- Lane-Poole, Stanley. (2012). Selahaddin. N. Damar (çev). İstanbul:
Avesta.
- Lock, Peter. (2006). The Routledge Companion to the Crusades.,
London-New York: Routledge.
- Lyons, M. C., Jackson, D.E.P. (2006). Selahaddin: Kutsal Savaşın
Politikaları. Z. Savan (çev). İstanbul: Pınar Yayınları.
- Murray, A. V. (2006). Raymond III of Tripoli (d. 1187). The
Crusades: An Encyclopedia (volume IV). Ed. by. Alan V. Murray.
California-Colorado-Oxford. pp. 1007-1008.
- Polat, Ziya. (2015). Salâhaddin Eyyûbî’nin Haçlı Siyaseti ve Kudüs
Haçlı Krallığıyla Yaptığı Antlaşmalar. Yayımlanmamış Doktora
Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
- Runciman, Steven. (2008). Haçlı Seferleri Tarihi (II. cilt). F. Işıltan
(çev). Ankara: Türk Tarih Kurumu (TTK).
- Şeşen, R. (2000). Salâhaddin Eyyûbi ve Devri. İstanbul: ISAR Vakfı
Yayınları.
Turan, Osman. (2004). Selçuklular Zamanında Türkiye. İstanbul:
Ötüken.
Turan, Osman. (2001). Doğu Anadolu Türk Devletleri Tarihi.
İstanbul: Ötüken.
- Usta, Aydın. (2008). Müslüman-Haçlı Siyasi İttifakı: Çıkarların
Gölgesinde Haçlı Seferleri. İstanbul: Yeditepe Yayınları.
- Uyumaz, Emine. (2002). Türkiye Selçuklu Devleti-Eyyûbî
Münasebeti. Türkler V. İstanbul: Yeni Türkiye Yayınları. ss. 86-
96.
- Willermus Tyrensis. (1943). A History of Deeds Done Beyond The
Sea (volume II). Trans. by. Emily Atwater Babcock and A. C.
Krey. New York: Columbia University Press.
- Yâkût el-Hamevî. (1977). Mu’cemü’l-büldân (II. cilt). Beyrut: Dar
sader.