Yönetsel Reformlar Perspektifinden Türkiye’de Yönetimin Gelişimi Üzerine Bir İnceleme

Küreselleşme olgusuyla birlikte devlet kurumlarında kalite seviyesinin yüksek bir örgütsel yapıya kavuşturulması kaçınılmaz bir gereksinim olarak gündeme gelmiştir. Değişen dünya koşulları ile uyumlu bir gelişim sergilemesi beklenen Türkiye'de kamu kurumları örgütsel yapı ve yönetim sistemi bakımından beklenen değişimi gösterememektedirler. Cumhuriyet’in kuruluşundan planlı döneme kadar olan yönetsel süreçte yeniden düzenleme çalışmalarının ve gereksinimlerin ortaya çıktığı, planlı kalkınma dönemine geçildikten sonra ise düzenleme çalışmalarının kalkınma planlarıyla birlikte ele alındığı görülmektedir. Bununla birlikte hâlihazırdaki yönetim yapısı Osmanlı İmparatorluğu'ndaki yönetim sisteminin devamı niteliğinde bir görünüm sergilemektedir. Bu çerçevede, çalışmada Türkiye’de yönetim kavramının reformlar perspektifinde nasıl algılandığı ve uygulandığı üzerinde durulmuştur. Osmanlı İmparatorluğundan itibaren hazırlanan rapor ve çalışmalarda yönetimin sergilediği gelişim ve dönüşüm tarihsel yaklaşım perspektifinden ortaya konulmuştur. Planlı dönemde hazırlanan kalkınma planlarında yönetimin nasıl gelişme gösterdiğini ortaya koymak amacıyla içerik analizi kullanılmıştır.

An Analysis on the Development of Management in Turkey from the Perspective of Managerial Reforms

By globalization, development of quality in the organizational structure in governmental oragnizations has come into prominence as an inevitable necessity. Governmental organizations in Turkey where it is expected to enable improvements consistent with the changing world issues haven’t provided the prospected changes in terms of organizational structure and management. In the managerial period beginning from the establishment of Turkish Republic until the planned period the rearrangement efforts and requirements in this issue have become evident. By the planned period it has seen that the the rearrangement issues get together with the development plans. However, the current managerial structure demonstrates a follow-up of Ottoman Empire managerial system. In this context the main aim of this study is to examine the managerial reforms and its applications in Turkey. By examining the documents beginning from Ottoman Empire developments and transformation in management system are presented in an historical perspective. In order to present the development of management in the development plans content analysis is used in this study.

___

  • Acar, İ. ve Sevinç, İ. (2005). 1980 Sonrası Türk Kamu Yönetiminin Merkez Örgütünde Yapılan Reform Çalışmaları, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (13): 19–37.
  • Aktel, M. ve Memişoğlu, D. (2005). Yerel Yönetim Reformlarının Başarısızlık Nedenleri,” İçinde Yerel Yönetimler Üzerine Güncel Yazılar-I Reform, H. Özgür ve M. Kösecik (Der.), Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Aslaner, A. (2011). Kamu İdaresinde Yeniden Yapılanma Çalışmaları, , (12.12.2011).
  • Ateşoğlu, N. ve Özkan, E. (2010). Otoriter Kamu Yönetimi Anlayışından Vatandaş Odaklı Anlayışa Geçiş Mümkün Mü?, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 2 (1): 51- 60.
  • Başbakanlık. (1994). 21.yy. Girerken Türkiye’de Kamu Yönetiminin Geliştirilmesi ve Bazı Ülkelerdeki Uygulamalar. Ankara: Araştırma Raporları II, Başbakanlık İdareyi Geliştirme Başkanlığı.
  • Başbakanlık. (2003). Değişimin Yönetimi İçin Yönetimde Değişim. Ankara: Kamu Yönetiminde Yeniden Yapılanma 1.
  • Berkman, A. Ü. (1982). Planlı Dönemde İdari Reform Anlayışı ve Uygulanması: İdari Reformun ‘Yönetilmesi’ Açısından Bir Değerlendirme,” Orta Doğu Teknik Üniversitesi Gelişme Dergisi, Özel Sayısı.
  • Cem, C. (1976). Türk Kamu Yönetimi Üzerine Araştırmalar, Amme İdaresi Dergisi, 9 (3): 66-77.
  • Çevikbaş, R. (1995). Türk Kamu Yönetiminde Personel Rejimi ve Uygulama Süreci, Amme İdaresi Dergisi, 28 (2): 51-80.
  • DPT. (1963). Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı. Ankara: DPT Yayını.
  • DPT. (2000). Kamu Yönetiminin İyileştirilmesi ve Yeniden Yapılandırılması Özel İhtisas Komisyonu Raporu. Ankara.
  • Dinçer, N. ve Ersoy, T. (1974). MEHTAP Tavsiyelerinin Uygulanma Durumunu Değerlendirme Araştırması. Ankara: TODAİE Yayını No: 143.
  • Emini, T. F. (2009). Türkiye’de Yerel Yönetimler Reformunun İç ve Dış Dinamikleri, Yönetim ve Ekonomi, 16 (2): 31-48.
  • Ergun, T. ve Polatoğlu A. (1992). Kamu Yönetimine Giriş, 4. Basım. Ankara: TODAİE Yayını No: 241.
  • Eroğlu, H. T. (2010). Yeni Kamu Yönetimi Anlayışının Türk Kamu Personeli Yönetimine Etkisi, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (12): 225–233.
  • Gözübüyük, A. Ş. (1976). Kamu Yönetimi Hukuku. Ankara: TODAİE Yayını No: 151.
  • Gül, H. ve Aktel, M. (2004). Tarihsel Bir Bakış Açısıyla Kamu ve Yerel Yönetimler Reformu. Biga/ Çanakkale: Yerel Yönetimler Kongresi, Dünden Bugüne Yerel Yönetimlerde Yeniden Yapılanma Bildiriler Kitabı.
  • Gül, H. ve Acar, İ. A. (2007). 1980 Sonrasında Kamusal Mal ve Hizmet Sunumunda Yaşanan Dönüşüm, 22. Maliye Sempozyumu Bildirileri, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye Bölümü, Antalya.
  • Güler, D. F. (2003). Türk Kamu Yönetiminin Evrimi, Amme İdaresi Dergisi, 36 (1): 1-30.
  • Haksun, K. (2004). Tarihten Notlar (1-2). İstanbul: Kastaş Yayınevi.
  • Işıl, B. (1965). Reorganizasyon ve Modern Sevk ve İdare. Ankara.
  • İnanç, H. Ve Ünal, F. (2007). Türkiye’de Kamu Yönetiminin Denetlenmesinde Yönetimde Açıklığın Önemi ve Uygulanma Düzeyi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (18)
  • Kalağan, G. (2010). Cumhuriyet Dönemi Türk Kamu Bürokrasisi’nde Yeniden Yapılanma ve Yönetsel Reform Çalışmaları, Vizyoner Dergisi, 2 (1): 65-84.
  • Karadağ, E. (2009). Eğitim Bilimleri Alanında Yapılmış Doktora Tezlerinin Tematik Açıdan İncelemesi, Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (3): 75-87.
  • Karaer, T. (1987a). Kamu Yönetimini Yeniden Düzenleme Girişimleri ve Sonuçları Üzerine Bir Deneme, Amme İdaresi Dergisi, 20 (2): 25-46.
  • Karaer, T. (1987b). 12 Eylül ve Türk Kamu Oyunun Yeniden Düzenlenmesi, Amme İdare Dergisi, 20 (3): 29-54.
  • Karal, E. Z. (1995). Osmanlı Tarihi, Cilt VIII. Ankara: TTK Yayınları.
  • Mustafa Kurt, M. Ve Uğurlu, Y. Ö. (2007). Yeni Kamu Yönetimi ve Yeni Kamu Yönetimi Yaklaşımının Gelişiminde Avrupa Birliği’nin Rolü: İlerleme Raporları İçerik Analizi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, 9 (2): 81-109.
  • Leblebici, D. N. (2004). Kamu Yönetimi: Dünyada ve Türkiye’deki Gelişimi, Kamu Yönetimi (Ed: M. K. Öktem, U. Ömürgönülşen). Ankara: İmaj Yayınevi.
  • Maviş, F. (2004). Genel İşletme, Yönetim Kavramı (ss. 95-112). Eskişehir: Anadolu Yayınları No: 1268.
  • Neumark, F. (1949). Devlet Daire ve Müesseselerinde Rasyonel Çalışma Esasları Hakkında Rapor. Ankara: Başbakanlık Devlet Matbaası.
  • Ökmen, M. ve Canan, K. (2009). Avrupa Birliği’ne Üyelik Sürecinde Türk Kamu Yönetimi, Yönetim ve Ekonomi, 16 (1) : 139-171.
  • Öktem, M. K. ve Kocaoğlu, U. B. (2010). Kamu Yönetiminde Örgüt Geliştirme Üzerine Bir Ön Araştırma. Küreselleşme Sürecinde Kamu Yönetiminde Eğitim Ve Araştırma (ss. 86-106). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Yayın No : 137.
  • Polatoğlu, A. (2000). Yerel Yönetim Reformu Üzerine Düşünceler, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi. 9 (1): 3-24.
  • Saçlıoğlu, N. (1991). Çağdaş İdare (Yönetim) ve İdari Reform, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 46 (1): 385-393.
  • Sürekli, N. C. (2013). Kamu Yönetiminde Açıklık/Şeffaflık Anlayışı Çerçevesinde Bilgi Edinme Hakkı ve Türkiye’de Kamu Yönetimine Etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Konya.
  • Sürgit, K. (1972). Türkiye’de İdari Reform. Ankara: TODAİE Yayını No: 128.
  • Şaylan, G. (2000). Kamu Personel Yönetiminden İnsan Kaynakları Yönetimine Geçiş. İstanbul: TESEV Yayınları.
  • Tutum, C. (1994). Kamu Yönetiminde Yeniden Yapılanma. Ankara: TESAV Yayınları.
  • Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü (1965). Merkezi Hükümet Teşkilatı Kuruluş ve Görevleri, Merkezi Hükümet Teşkilatı Araştırma Projesi Raporu. Ankara: TODAİE Yayını.
  • Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü (1972). İdarenin Yeniden Düzenlenmesi Öneriler ve İlkeler, İdari Reform Danışma Kurulu Raporu. Ankara: TODAİE Yayını No: 123.
  • TÜSİAD. (1983). Kamu Bürokrasisi, TÜSİAD, İstanbul.
  • Tortop, N., İsbir E. G. (1986). Yönetim Bilimi. Ankara: Bilim Yayınları.
  • Üçok, C. ve Mumcu, A. (1976). Türk Hukuk Tarihi. Ankara: TODAİE Yayınları.
  • Yalçındağ, S. (1972). Devlet Kesimini Yeniden Düzenlenme Çalışmalarının Amacı ve Strsatejisi, Amme İdaresi Dergisi, 4 (2): 24-31.