Küresel Pandemi Öncesi Hava Yolu Şirketlerinde Yolcu Tutumlarına Etki Eden Unsurların Tespit Edilmesine Yönelik Bir Değerlendirme

Hava yolu taşımacılığı tüm dünyada ve Türkiye’de sürekli bir gelişim ve büyüme süreci içindedir. Bu büyüme ve gelişme süreci hava yolu şirketleri açısından rekabeti artırmakta ve tercih edilmeleri hususunda sundukları hizmetlerle yolcularının tutumlarını etkilemektedirler. Hava yolu şirketlerinin yolcuları tarafından tercih edilmeleri verdikleri hizmetlerle değer yaratan faaliyetler göstermelerine bağlıdır. Bundan dolayı yolcu tutumlarına etki eden unsurların üzerinde durulmalıdır. Hava yolu şirketleri, yolcularına sundukları hizmetler hakkında çeşitli iletişim araçları vasıtasıyla ulaşarak marka imajını da yükseltebilirler. Bu çalışma ulusal ve uluslararası bayrak taşıyıcı ve düşük maliyetli havayolu şirketlerinin yolcu tutumlarına etki eden unsurların saptanmasına yol gösterici bir nitelik taşıyabilecek bir literatür taraması sunmaktır. Bununla birlikte çalışmada çeşitli hava yolu şirketlerinin yolcu memnuniyetini artıran hizmetlerine örnekler verilmiştir.

An Evaluation about Determining the Factors Affecting Passenger’s Attitudes in Airline Companies Pre-Global Pandemic

___

  • Aksoy, Ş. , Atılgan, E. ve Akıncı, S. (2003). Airline Services Marketing By Domestic and Foreign Firms: Differences From The Customers' Viewpoint. Journal of Air Transport Management, 9, 343-351.
  • An, M. ve Noh, Y. (2009). Airline Customer Satisfaction and Loyalty: Impact Of In Flight Service Quality. Service Business, 3(3), 292-307.
  • Atalık, Ö. (2009). Customer Value Analysis From A Customer's Perspective: Case of Turkish Airlines Domestic Passengers. International Business Research, 2(3), 85-91.
  • Ataman, G., Behram, N. K. ve Eşgi, S. (2011). İş Amaçlı Havayolu Pazarında Hizmet Kalitesinin Servqual Modeli İle Ölçülmesi ve Türk Hava Yolları 'Business Class' Yolcuları Üzerine Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26, 73-87.
  • Ateş, A. (2019). Havayolu Şirketlerinde Markalaşmanın İç Hat Yolcularının Havayolu Tercihleri Üzerinde Etkileri: Konya İli Araştırması. Journal of Recreation and Tourism Research, 6(1), 56-69.
  • Aydın, O. (2014). Havayolu Müşteri Sadakat Programlarının Evrimi: Miles and Smiles Örneği. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Aygün, D., Yılmaz, İ. G. ve Gülseçen, S. (2017). The Value of Decision Making To The Airlines: An Analysis of Passenger Preferences On Check-Ins. Journal of Transportation and Logistics, 2(1), 1-10.
  • Battal, S., Kayalı, E., Ural, Ü. S. ve Yetgin, D. (2019). A Survey On E-Complaints: The Case Of Turkish Airlines. Journal of Tourism, Leisure and Hospitality, 1(1), 15-21.
  • Bockelie, A. ve Belobaba, P. (2017). Incorporating Ancillary Services In Airline Passenger Choice Models. Journal of Reveneu and Pricing Management, 16(6), 553-568.
  • Busbin, J. , Johnson, J. T. ve DeConinck, J. (2008). The Evolution of Sustainable Competitive Advantage: From Value Chain to Modular Outsource Networking. Competition Forum, 6(1), 103-108.
  • Caber, M. (2018). Customer-Based Market Positions of Domestic Airlines In Turkey. Journal of Tourismology, 4(1), 9-19.
  • Canöz, N. (2018). Yabancıların Havayolu Ulaşımını Tercih Etme Nedenleri: Türkiye'ye Ait Havayolu İşletmeleri Üzerine Bir Araştırma. Selçuk İletişim, 11(2), 196-213.
  • Cunningham, F. L., Young, E. C. ve Lee, M. (2004). Perceptions of Airline Service Quality, Pre and Post 9/11. Public Works Management and Policy, 9(1), 10-25.
  • Çelikkol, E. S., Uçkun, C. G., Tekin, V. N. ve Çelikkol, Ş. (2012). Türkiye'de İç Hatlardaki Havayolu Taşımacılığında Müşteri Tercihi ve Memnuniyetini Etkileyen Faktörlere Yönelik Bir Araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 4(3), 70-81.
  • Çırpın, B. K. ve Kurt, D. (2016). Havayolu Taşımacılığında Hizmet Kalitesi Ölçümü. Journal of Transportation and Logistics, 1(1), 83-98.
  • Deniz, M. H. (2011). Markalı Ürün Tercihlerinin Satın Alma Davranışları Üzerindeki Etkisi. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 61, 243-268.
  • Diggines, S. (2010). Passenger Perceptions and Understanding of The Low-Cost and Full Service Airline Models in South Africa and The İmplications for Service Strategy. International Research Symposium in Service Management, (s. 24-27). Le Meridien Hotel, Mauritius.
  • Dursun, M. E. (2008). Havayolu İşletmelerinde Uçuş Öncesi, Uçuş Esnası ve Uçuş Sonrasında Sunulan Hizmetlerin Kalitesinin Ölçülmesi: İç Hatlarda Bir Uygulama. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Eskişehir Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Farooq, M. S. , Salam, M., Alain Fayolle, N. J. ve Ayupp, K. (2018). Impact of Service Quality On Costumer Satisfaction In Malaysia Airlines: A PLS-SEM approach. Journal of Air Transport Managemet, 67, 169-180.
  • Gilbert, D. ve Wong, R. K. (2003). Passenger Expectations and Airline Services: A Hong Kong Based Study. Tourism Management(24), 519-532.
  • Güngör, O. , Güngör, M. Y. ve Doğan, S. (2019). Examining The Evaluations In TripAdvisor About Turkish Airlines. Journal of Tourism Theory and Research, 5(2), 282-291.
  • Hatipoğlu, S. ve Işık, E. S. (2015). Havayolu Ulaşımında Hizmet Kalitesinin Ölçülmesi: İç Hatlarda Bir Uygulama. KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 293-312.
  • Hussain, R., Nasser, A. A. ve Hussain, Y. K. (2015). Service Quality and Customer Satisfaction of A UAE-Based Airline: An Empirical Investigation. Journal of Air Transport Management, 42, 167-175.
  • Işık, E. S. (2010). Havayolu Ulaşımında Hizmet Kalitesinin Ölçümü: İç Hatlarda Pilot Uygulama, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Polis Akademisi, Güvenlik Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Kaya, L. (2018 ). Sivil Havacılık Sektöründe Müşteri Eğilimlerini Etkileyebilecek Faktörler, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Koç, E. (2008). Tüketici Davranışı ve Pazarlama Stratejileri: Global ve Yerel Yaklaşım, Ankara: Seçkin Yayınları.
  • Korul, V. ve Küçükönal, H. (2003). Türk Sivil Havacılık Sisteminin Yapısal Analizi, Ege Akademik Bakış Dergisi, 3(1), 24-38.
  • MEGEP. (2012). Tüketici Davranış Modelleri, Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayını.
  • Mutlu, S. ve Sertoğlu, A. E. (2018). Düşük Maliyetli ve Tam Hizmet Sunan Havayolları Müşterilerinin Hizmet Kalitesi Beklentilerinin Karşılaştırılması, İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(1), 528-550.
  • Okumuş, A. ve Asil, H. (2007). Havayolu Taşımacılığında Yerli ve Yabancı Yolcuların Memnuniyet Düzeylerine Göre Beklentilerinin İncelenmesi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 152-175.
  • Önüt, S. , Akbaş, S. ve Yılmaz, G. (2007). The Comparison of Service Quality of Domestic Airlines In Turkey. Journal of Engineering and Natural Sciences, 25(4), 349-358. Park, J.-W. , Robertson, R. ve Wu, C.-L. (2004). The Effect of Airline Service Quality on Passengers' Behavioural Intentions: A Korean Case Study. Journal of Air Transport Management, 10, 435-439.
  • Sarılgan, A. E. (2011). Türkiye'de Bölgesel Havayolu Taşımacılığının Geliştirilmesi İçin Yapılması Gerekenler. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 69-88.
  • Şahbaz, P. R. ve Yüksel, S. (2008). Türkiye'de Ulaştırma Aracı Seçiminde Etkili Olan Etkenler ve Demiryollarının Rekabet Edebilirliği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 197-211.
  • Şahbaz, R. P. ve Aktepe, C. (2010). Türkiye'nin En Büyük Beş Havayolu İşletmesinin Marka Değeri Unsurları Açısından İncelenmesi ve Ankara İli Uygulaması, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 11(2), 69-90.
  • Ünlü, S. (2009). 11 Eylül Olaylarının Uluslararası Sivil Havacılık Güvenliğine Etkileri, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi),Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. Yaylalı, M. ve Dilek, Ö. (2017). Havayolu Ulaşımında Tüketici Tercihlerine Etki Eden Faktörlerin Belirlenmesi. Uluslararası Ekonomi, İşletme ve Politika Dergisi, 1(2), 75-88.
  • Yıldız, O. ve Erdil, T. S. (2013). Türkiye Havayolu Yolcu Taşımacılığı Sektöründe Hizmet Kalitesinin Karşılaştırılmalı Ölçümlenmesi. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 10(39), 89-100.
  • Zins, A. H. (2001). Relative Attitudes and Commitment In Customer Loyalty Models. International Journal of Service Industry Managment, 12(3), 269-294.