Hilal KEKLİCEK, Hilal Başak CAN, Fatma Betül ÖRS

Üniversite öğrencilerinde serbest zaman fiziksel aktivitelere katılımı kısıtlayan faktörlerin cinsiyete ve düzenli fiziksel aktivite alışkanlığına göre karşılaştırılması

Amaç: Araştırmanın amacı, üniversite öğrencilerinde serbest zaman fiziksel aktivitelere katılımı kısıtlayan faktörlerin cinsiyete ve düzenli fiziksel aktivite alışkanlığına göre incelenmesi ve karşılaştırılmasıydı. Yöntem: Katılımcıların sosyodemografik ve fiziksel özellikleri, düzenli fiziksel aktivite alışkanlığı ve Serbest Zaman Fiziksel Aktivite Kısıtlayıcıları Ölçeği ile serbest zamanda fiziksel aktiviteye katılımlarını kısıtlayan faktörler Google Form’da hazırlanan form ile sorgulandı. Bulgular: Araştırmaya katılmaya gönüllü olan ve formu eksiksiz dolduran 362 (268 kadın/94 erkek) katılımcının verileri analiz edildi. Cinsiyet değişkenine göre yapılan incelemede, kısıtlayıcı faktörlerin başında kadınlar için sosyal çevrenin, erkekler için ise gelirin geldiği ve kadınların erkeklere kıyasla zaman (p<0,05), yetenek algısı (p<0,05), sosyal çevre (p<0,05) ve irade (p<0,001) faktörlerini daha fazla kısıtlayıcı olarak gördüğü bulundu. Düzenli fiziksel aktivite alışkanlığı değişkenine göre yapılan incelemede, düzenli fiziksel aktivite alışkanlığı olan ve olmayan katılımcılarda kısıtlayıcı faktörlerin başında sosyal çevrenin geldiği ve düzenli fiziksel aktivite alışkanlığı olmayan katılımcıların olanlara kıyasla fiziksel algı (p<0,05), gelir (p<0,05), zaman (p<0,001), yetenek algısı (p<0,001), sosyal çevre (p<0,001), tesis (p<0,001) ve irade (p<0,001) faktörlerini daha fazla kısıtlayıcı olarak gördüğü saptandı. Kadınların erkeklere kıyasla (p<0,05) ve düzenli fiziksel aktivite alışkanlığı olmayanların olanlara kıyasla (p<0,001) kısıtlayıcılarla daha fazla karşılaştığı bulundu. Sonuç: Kadınların erkeklere göre ve düzenli fiziksel aktivite yapmayanların yapanlara göre daha fazla faktörü fiziksel aktivite kısıtlayıcısı olarak kabul ettiği görüldü. Sosyal çevre başta olmak üzere fiziksel aktivite kısıtlayıcılarının motive edici faktörlere dönüştürülmesine yönelik üniversite bünyesinde yürütülecek çalışmalara ihtiyaç olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Boş zaman aktiviteleri, cinsiyet, fiziksel aktivite, genç erişkin

Comparison of the factors that constrain participation in leisure time physical activities in university students according to gender and regular physical activity habit

Purpose: The aim of the study was to examine and compare the factors that constrain participation in leisure time physical activities among university students according to gender and regular physical activity habits. Methods: Of the participants sociodemographic and physical characteristics, regular physical activity habit and factors that constrain their participation in leisure time physical activities with Leisure Time Physical Activity Constraints Scale were questioned with the form prepared in Google Forms. Results: The data of 362 (268 females/94 males) participants who volunteered to participate in the study and filled the form completely were analyzed. In the analysis made according to the gender variable, it was found that the first constraining factor for women was society, while income for men and time (p<0.05), skill perception (p<0.05), society (p<0.05), and willpower (p<0.001) were more constraining factors for women. In the analysis made according to the regular physical activity habit variable, it was determined that society was the first constraining factors in the participants with and without regular physical activity habit and body perception (p<0.05), income (p<0.05), time (p<0.001), skill perception (p<0.001), society (p<0.001), facilities (p<0.001), and willpower (p<0.001) were more constraining factors or in the participants without regular physical activity habit. It was found that women compared to men (p<0.05) and those without regular physical activity habits compared to others (p<0.001) faced more with constraining factors. Conclusion: It was observed that women compared to men and those who did not do regular physical activity compared to those who accepted more factors as physical activity constraints. It is considered that there is a need for studies to be carried out within the university to transform physical activity constraints, especially the social environment, into motivating factors.

Keywords:

Leisure activities, gender, physical activity, young adult,

PDF

___

1. World Health Organization. Global health risks: mortality and burden of disease attributable to selected major risks. Geneva: World Health Organization; 2009.
2. Min J-Y, Min K-B. Excess medical care costs associated with physical inactivity among korean adults: retrospective cohort study. Int J Environ Res Public Health. 2016;13:136.
3. World Health Organization. Health and development through physical activity and sport. Geneva: World Health Organization; 2003.
4. Rovio SP, Yang X, Kankaanpää A, et al. Longitudinal physical activity trajectories from childhood to adulthood and their determinants: the young finns study. Scand J Med Sci Sports. 2018;28:1073-1083.
5. Trost SG, Owen N, Bauman AE, et al. Correlates of adults’ participation in physical activity: review and update. Med Sci Sports Exerc. 2002;34:1996-2001.
6. Ercan Ş, Keklicek H. COVID-19 pandemisi nedeniyle üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeylerindeki değişimin incelenmesi. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2020;5:69-74.
7. Balcı V, İlhan A. Türkiye’deki üniversite öğrencilerinin rekreatif etkinliklere katılım düzeylerinin belirlenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2006;4:11-18.
8. Bosna OŞ, Bayazit B, Yilmaz O. Üniversite öğrencilerinin rekreasyonel etkinliklere katılımlarına engel olan faktörlerin incelenmesi (Üsküdar Üniversitesi Örneği). CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2018;13:200-211.
9. Demirel M, Harmandar Demirel D, Serdar E. Constraints and perceived freedom levels in the leisure of university students. Journal of Human Sciences. 2017;14:789-795.
10. Demirel M, Harmandar D. Üniversite öğrencilerinin rekreasyonel etkinliklere katılımlarında engel oluşturabilecek faktörlerin belirlenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 2009;6:838-846.
11. Ekinci NE, Kalkavan A, Üstün ÜD, et al. Üniversite öğrencilerinin sportif ve sportif olmayan rekreatif etkinliklere katılmalarına engel olabilecek unsurların incelenmesi. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi. 2014;1:1-13.
12. Çebi M, Eliöz M, Yamak B, et al. Spor bilimleri ve diğer fakülte öğrencilerinin boş zaman faaliyetlerine katılım engellerinin incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi. 2018;3:23-30.
13. Özşaker M. Gençlerin serbest zaman aktivitelerine katılamama nedenleri üzerine bir inceleme. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi. 2012;14:126-131.
14. Alexandris K, Carroll B. Demographic differences in the perception of constraints on recreational sport participation: results from a study in Greece. Leisure Studies. 1997;16:107-125.
15. Gürbüz B, Karaküçük S. Boş zaman engelleri ölçeği-28: ölçek geliştirme, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2007;12:3-10.
16. Gürbüz B, Öncü E, Emir E. Leisure constraints questionnaire: testing the construct validity. 12th International Sports Sciences Congress; 2012 Dec 12-14; Denizli/Turkey.
17. Öcal K. Ölçek geliştirme: serbest zaman fiziksel aktivite kısıtlayıcıları (SZFA-K). Spor Bilimleri Dergisi. 2012;23:50-60.
18. World Health Organization. Global recommendations on physical activity for health. Geneva: World Health Organization; 2010.
19. Gümüş H, Işık Ö, Karakullukçu Ö, et al. Ortaöğretim kurumlarında serbest zaman fiziksel aktivite kısıtlayıcıları. International Journal of Science Culture and Sport. 2014;2:814-825.
20. Sermenli Aydın N, Keklicek H. The relationship between physical activity level and physical activity awareness among university students. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi. 2020;8:123-130.
21. Karaca AA, Lapa TY. Serbest zaman katılımı, psikolojik iyi olma ve serbest zaman engelleri ile baş etme stratejilerinin üniversite öğrencileri üzerinde incelenmesi. Journal of Human Sciences. 2015;13:3293-3304.
22. Macías R, Garrido-Muñoz M, Tejero-González CM, et al. Prevalence of leisure-time sedentary behaviour and sociodemographic correlates: a cross-sectional study in Spanish adults. BMC Public Health. 2014;14:972.
23. Yaşartürk F, Uzun M, İmamoğlu O, et al. Sedanter kadınların rekreatif etkinliklere katılımlarının önündeki engellerin incelenmesi. International Journal of Science Culture and Sport. 2016;4:789-803.
24. Oliveira AJ, Lopes CS, Rostila M, et al. Gender differences in social support and leisure-time physical activity. Rev Saude Publica. 2014;48:602-612.
25. Kahraman G, Çolak E, Bayazıt B, et al. Lise öğrencilerinin rekreasyonel faaliyetlere katılmalarını etkileyen faktörlerin incelenmesi. İstanbul Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi. 2017;7:28-40.
26. Hoenig JM, Heisey DM. The abuse of power: the pervasive fallacy of power calculations for data analysis. Am Stat. 2001;55:19-24.