TRFS-9 VE TMS-39 GERÇEĞE UYGUN DEĞERLEME YÖNTEMLERİNİN FARKLILIKLARININ NET ÇALIŞMA SERMAYESİNE ETKİSİ: SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ENDEKSİNE TABİ FİRMALARDA UYGULAMA

Amaç- Türkiye Finansal Raporlama Standardı-9 Finansal Araçlar Standının (TFRS-9) 01.01.2018 tarihinde halka açık şirketlerin raporlanmasında zorunlu olması ile Türkiye Muhasebe Standardı-39 Muhasebeleştirme ve Ölçme Standardına (TMS-39) getirdiği bir takım yeni düzenlemeler ortaya çıkmıştır. Finansal araçların değerlemesinde görülen bir takım değişiklikler göz önüne alınarak sürdürülebilirlik endeksine tabi firmalarda finansal araçların gerçeğe uygun değerlemesi ile net çalışma sermayesine etkisine bakılması amaçlanmaktadır. Yöntem- Bu çalışma Stata 14.1 programında panel analiz kullanılarak, 2005-2018 yılları arasında Sürdürülebilirlik Endeksine tabi firmalarda yapılmıştır. Bulgular- Çalışmanın amacı kapsamında yapılan analizler sonucunda genel olarak finansal araçlardaki gerçeğe uygun değerlemedeki artışın net çalışma sermayesini etkilediği, aynı zamanda kukla değişken olarak koyduğumuz finansal borç değişkeninde de artışa sebep olduğu tespit edilmiştir. Sonuç- Firmalar etkin bir şekilde varlık ve kaynak yapılarını yönetebilmeleri için finansal araçların değerlendirilmesinde gerçeğe uygun değer yöntemi önem arzetmektedir. Firmalar kısa vadeli borçlarını ödeyebildikleri ve kısa vadeli varlıklarını doğru yönetebildikleri sürece piyasada etkin bir rol oynayarak, diğer firmalar ile rekabet edebilecek düzeye gelebileceği düşünülmektedir. Aynı zamanda firmaların borçlarını ödeyebilme gücü finansal araçların gerçeğe uygun değer ile değerlendirilmesi arasında tespit edilen pozitif anlamlı ilişki de literatür araştırmaları kapsamında beklenen bir sonuçtur.

THE EFFECT OF DIFFERENCES OF TRFS-9 AND TMS-39 FAIR ASSESSMENT METHODS ON NET WORK CAPITAL: IMPLEMENTATION ON COMPANIES SUBJECT TO SUSTAINABILITY INDEX

Purpose- Turkey Financial Reporting Standard-9 Financial Instruments Standard of (IFRS-9) 01.01.2018 Date of the ring was mandatory for the reporting of public companies. Turkey Accounting Standard-39 Recognition and Measurement Standard (TAS-39) brought a number of new regulations have emerged. Changes in the valuation of financial instruments are considered. Stata 14.1 Panel analysis was used to analyze the fair value of financial instruments and their effect on net working capital in firms subject to sustainability index. Methodology- This study was conducted in companies subject to the Sustainability Index between 2005-2018 using panel analysis in the Stata 14.1 program. Findings- According to the results reached, it has been determined that the increase in fair valuation in financial instruments has affected the net working capital. It was also determined that it caused an increase in the financial debt variable that we put as a dummy variable. Conclusion- The fair value method is important in evaluating financial instruments so that companies can effectively manage their asset and resource structures. As long as the companies can pay their short term debts and manage their short term assets correctly, it is thought that they can play a role in the market and compete with other companies. At the same time, the meaningful relationship between firms ability to pay their debts and their fair value is an expected result

___

  • Arı M. ve R.Yılmaz,. (2015). “Avantaj ve Dezavantajları Açısından Gerçeğe Uygun Değer ile Maliyet Değeri Muhasebesinin Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi”, Muhasebe ve Finansman Dergisi Ocak, 65, 147-160.
  • Ayçiçek, F. (2011). TMS 39 Çerçevesinde Bir Finansal Araç Olarak Tahviller”, Muhasebe Ve Finansman Dergisi, 50, 59-76.
  • Çemrek, F. ve E.Burhan, (2014). “Petrol Tüketiminin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisinin Panel Veri Analizi İle İncelenmesi: Avrupa Birliği Ülkeleri ve Türkiye Örneği”, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 6 (3), 47-58.
  • Çetin, M., & Ecevit, E. (2011). Sağlık Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: OECD Ülkeleri Üzerine Bir Panel Regresyon Analizi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 11(2), 166-182.
  • Çokluk, Ö.,(2010), Lojistik regresyon Analizi: Kavram ve Uygulama, Educational Sciences: Theory &Practice, 10(3),1357-1407.
  • Dayı, F., (2019), Net İşletme Sermayesinin Likiditeye Etkisi: Bıst 30 Şirketlerinde Bir Uygulama, KOCATEPEİİBF Dergisi, 21(1), 47-58.
  • Fındık, H. (2016), “Türkiye Muhasebe Standartları Çerçevesinde Finansal Varlıkların Muhasebeleştirilmesi”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı.69, 62-82.
  • Gökçen, G., B.Ataman ve C. Çakıcı (2016). Türkiye Finansal Raporlama Standartları Uygulamaları. İstanbul: Beta Yayınları.
  • Gökgöz, A. (2019), “TFRS 9 Finansal Araçlar Standardı Çerçevesinde Ticari Alacaklara İlişkin Beklenen Kredi Zararlarının Tespiti ve Muhasebeleştirilmesi”, Journal of Accounting, Finance and Auditing Studies 5(2),163-178.
  • İşseveroğlu, G.(2014), “TMS- 39 Kapsamında Finansal Varlıkların Sınıflandırılması ve Değerlemesi: Borsa İstanbul 100 Endeksindeki Şirketlerin Uygulamaları”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 10(21), s. 87-106.
  • Kaya, G.A.(2015), “Türkiye Muhasebe-Finansal Raporlama Standartları’na Göre Finansal Araçların Muhasebeleştirilmesi”, Fırat üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25(1), 105-121.
  • Kaya, P.(2019)., “Finansal Durum Tablosu Unsurlarının Ölçüm Esasları Açısından Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi”, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 12 (3): 835-855.
  • Kocabaş, E. (2014) “Lojistik Regresyon Ve Bankacılık Verileri Üzerine Bir Uygulama”,Yüksek Lisans Tezi , Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Koçbulut, Ö ve S. Barış (2016) “Avrupa Birliği Ülkelerinde İhracat ve Doğrudan Yabancı Yatırımların Kadın İstihdamı Üzerindeki Etkisi: Panel Veri Analizi”, Aydın İktisat Fakültesi Dergisi, 1(2), 22-39.
  • Özerhan Akbulut, Y. (2008). “Vergi Usul Kanunundaki Değerleme Hükümlerinin Türkiye Finansal Raporlama Standartları Kapsamında Değerlendirilmesi” VI.Muhasebe Uygulamaları ve Vergi Mevzuatı Sempozyumu. Ankara : Ankara SMMMO. (2-6 Mart 2008).
  • Özulucan, A., S. Arslan, D. Keleş (2017), “Menkul Kıymetlerin TMS 39 Ve TFRS 9 Çerçevesinde Muhasebeleştirilmesi”, Ömer Halis Üniversitesi İİBF Dergisi, 10(4), 235-249.
  • Pamukçu, F. (2011), “Gerçeğe Uygun Değer Muhasebesi Ve Finansal Tablolara Etkisi”, Mali Çözüm Dergisi, 103, 79-96.
  • Pesaran, M. H. (2004). General Dİagnostic Tests for Cross Section Dependence in Panels, University of Chambridge, USC and IZA Bonn, Dp No:1240.
  • Sevilengül, O. (2014).Genel Muhasebe. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Şahin, O. (2011). “İMKB’ye Kayıtlı İmalat Şirketlerinde Çalışma Sermayesi Politikaları ve Firma Performansı İlişkileri”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF dergisi, 6(2), 123‐141.
  • Türel, A. (2009)., “Gerçeğe Uygun Değer ile Finansal Raporlama Ülkemizde Algılanması ve Uygulanması”, Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
  • Ulusan, H. (2007). “Finansal Raporlama Açısından Değerleme”, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(2), 525-544.
  • Ural K., Ş. Gürarda, ve M.B. Önemli (2015), “Lojistik Regresyon Modeli İle Finansal Başarısızlık Tahminlemesi: Borsa İstanbul’da Faaliyet Gösteren Gıda, İçki ve Tütün Şirketlerinde Uygulama”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 67: 85-100.
  • https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/DynamicContentFiles/T%C3%BCrkiye%20Muhasebe%20Standartlar%C4%B1/TMSTFRS2019Seti/TFRS/TFRS_13.pdf, TFRS-13 Gerçeğe Uygun Değer Standardı.
  • https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/DynamicContentFiles/T%C3%BCrkiye%20Muhasebe%20Standartlar%C4%B1/TMSTFRS2019Seti/TFRS/TFRS_9.pdf, TFRS-9 Finansal Araçlar Standardı