ENFLASYON HEDEFLEMESİ STRATEJİSİNDE GENİŞLETİLMİŞ TAYLOR KURALI’NIN GEÇERLİLİĞİ: TÜRKİYE ÜZERİNE AMPİRİK BULGULAR

J. Taylor (1993), merkez bankalarının kısa dönem borç verme faiz oranlarını, gerçekleşen ve potansiyel gayri safi yurtiçi hasıla (GSYİH) arasındaki fark ile gerçekleşen ve hedeflenen enflasyon oranı arasındaki sapmalarla aynı yönde değiştirmesini önermektedir. Taylor Kuralı olarak adlandırılan bu kural merkez bankaları tarafından yürütülen para politikalarının öngörülebilir olmasını sağlamaktadır. Böylece ekonomik birimler eksik bilgi maliyetinden korunmaktadır. Para otoriteleri tarafından optimal bir politika kuralı olarak ortaya konan karmaşık kurallar, ekonomik birimler tarafından takip edilemeyeceğinden etkinliği kısıtlı olabilmektedir. Basit bir kural olan Taylor Kuralı ise daha kolay anlaşılabilmekte ve uygulanabilmektedir. Döviz kuru, orijinal Taylor Kuralı (1993)’de yer almamaktadır. Bu çalışmada ise, Taylor Kuralı döviz kurunu da içerecek biçimde genişletilmiştir. Bu sebeple, bazı gelişmiş ülkeler için geçerli olan Taylor Kuralı’nın Türkiye için geçerliliği, genişletilmiş Taylor Kuralı bilgi setini oluşturan değişkenler kullanılarak araştırılmaktadır. Bu çalışmada, Türkiye’de önce örtük daha sonra açık enflasyon hedeflemesinin benimsendiği 2002:Ç1-2020:Ç3 dönemi çeyreklik verileri aracılığıyla genişletilmiş Taylor Kuralı’nın geçerliliği test edilmiştir. Analizde Vektör Otoregresif Model (VAR) kullanılmıştır. Bulgular, Türkiye’de politika faiz oranlarının, genişletilmiş Taylor Kuralı’na bağlı hareket etmediğini ortaya koymaktadır.

THE VALIDITY OF THE AUGMENTED TAYLOR RULE IN INFLATION TARGETING STRATEGY: EMPIRICAL FINDINGS ON TURKEY

J. Taylor (1993) suggests that central banks shift short-term lending rates in the same direction as the

___

  • Adrian, C. & Darnell, A. (1990). Dictionary of Econometrics, England: Edward Elgar Publications.
  • Ağır, H. & Rutbil, M. (2019) Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırımlar ve Ekonomik Büyüme İlişkisi. Maliye Araştırmaları Dergisi, 5(3), 287-299.
  • Akçağlayan, A. & Gemicioğlu, S. (2020). Döviz Kuru Şoklarının Para Politikası Üzerindeki Asimetrik Etkileri: Türkiye Örneği. Maliye Dergisi, 178, 1-18.
  • Aklan N.A. & Nargeleçekenler M. (2008). Taylor Kuralı: Türkiye Üzerine Bir Değerlendirme. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 63(2), 23-39.
  • Alkın, H., Işık, S. & Çağlar, A. E. (2018). Türkiye’de Taylor Kuralının Asimetrik Nedensellik Testi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 35, 211-225.
  • Bal H., Tanrıöver B. & Erdoğan E. (2016). Taylor Kuralı Kapsamında Merkez Bankası Politika Faiz Oranlarının Belirlenmesi: Stokastik Trend Yaklaşımı. International Journal of Academic Value Studies, 2(6), 95-106.
  • Bernanke, B. & Gertler, M. (2000). Monetary Policy and Asset Prices Volatility, NBER, Cambridge.
  • Dickey, D.A. & Fuller, W.A. (1981) Likelihood Ratio Statistics For Autoregressive Time Series With A Unit Root, Econometrica, 49(4), 1057-1072.
  • Doğdu, A. (2019). Taylor Kuralının Gelişmekte Olan Ülkeler Üzerindeki Geçerliliğinin Dumitrescu Hurlin Panel Nedensellik Analizi ile Test Edilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Konya Gıda ve Tarım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Erdoğan, E. (2018). Kurala Dayalı ve İhtiyari Para Politikası Tartışmaları Kapsamında Taylor Kuralının Analizi: Teori ve Türkiye Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Ertuğ, D. (2007). Türkiye için Faiz Oranı Reaksiyon Fonksiyonu ve Taylor Kuralı: Eşbütünleşme Yaklaşımı, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Keating, J.W. (1990). Identifying VAR Models under Rational Expectations, Journal of Monetary Economics, 25, 453-476.
  • Kumar, V., Leone, R. P. & Gaskins, J. N. (1995). Aggregate and Disaggregate Sector Forecasting Using Consumer Confidence Measures, International Journal of Forecasting, 11(3), 361-377.
  • Lebe, F. & Bayat, T. (2011). Taylor Kurali: Türkiye için Bir Vektör Otoregresif Model Analizi/Taylor Rule: A Vector Autoregressive Model Analysis For Turkey. Ege Akademik Bakis, 11, 95-112.
  • Mucuk, M. & Alptekin, V. (2008). Türkiye’de Vergi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: VAR Analizi (1975-2006). Maliye Dergisi, 155(2), 159-174.
  • Ongan H. (2004). Enflasyon Hedeflemesi ve Taylor Kuralı: Türkiye Örneği. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Maliye Araştırma Merkezi Konferansları, 45, 7-11.
  • Onur, S. (2008). Türkiye Ekonomisi’nde Faiz Oranları-Enflasyon İlişkisi Üzerine Bir Model Denemesi (1980- 2005). Journal of Qafqaz University, 24, 123- 145.
  • Öruç E. (2019). Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Para Politikası Reaksiyon Fonksiyonu Tahmini. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(1), 196-224.
  • Özcan C.C. & Adıgüzel U. (2015). Türkiye’de Enflasyon Hedeflemesi: VAR Analizi. SÜ İİBF Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 29, 191-214.
  • Özgen, F.B. & Güloğlu, B. (2004). Türkiye’de İç Borçların İktisadi Etkilerinin VAR Tekniğiyle Analizi. METU Studies in Development, 31, 93-114.
  • Pongsaparn, R. (2002). Inflation Dynamics and Reaction Function in High-Inflation Environment: An Implication for Turkey. TCMB Working Paper, No:10.
  • Sims, C.A. (1980). Macroeconomics and Reality. Econometrica, 48(1), 1-48.
  • Svensson L.E.O. (2002). What Is Wrong With Taylor Rules? Using Judgment in Monetary Policy Through Targeting Rules. NBER, Cambridge.
  • Svensson, L.E.O. (1998). Open‐Economy Inflation Targeting. NBER Working Paper, No:6545.
  • Taşar, İ., Bağcı, A. & Bayat, T. (2019). Kurala Dayalı Para Politikası ve Taylor Kuralı Geçerliliği. Finansal Piyasalar ve Para Politikası, 71. Ed. Ferhat Şirin Sökmen.
  • Taylor B. J. (2001). The Role of The Exchange Rate in Monetary-Policy Rules. AEA Papers and Proceedings, 91(2), 263-267. Taylor J. B. (1993). Discretion Versus Policy Rules In Practice. Carnegie-Rochester Conference Series On Public Policy, 39, 195-214.
  • Tiryaki, A., Ceylan, R. & Erdoğan, L. (2018) Empirical Support For Augmented Taylor Rule With Asymmetry in Selected Emerging Markets. Journal of Current Researches on Business and Economics, 8(1), 147-164.
  • Toker, K. (2020). Türkiye’de enflasyon hedeflemesi ve Taylor kuralının geçerliliği, Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
  • Türkmen, S., Özbek, S. & Karakuş, M., (2018). Türkiye’de Elektrik Tüketimi ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Ampirik Bir Analiz. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 8(2), 129-142.
  • Us, V. (2004). Monetary Transmission Mechanism in Turkey Under the Monetary Conditions Index: An Alternative Policy Rule. Applied Economics, 36, 967-976.
  • Yalçınkaya, Ö. & Yazgan, Ş. (2020). Taylor Kuralı Kapsamında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Para Politikası Tepkilerinin Belirlenmesi: Doğrusal ve Doğrusal Olmayan Zaman Serisi Analizi (2002:Q1-2019Q:2). Akdeniz Universitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Fakultesi Dergisi, 20(1), 35-65.
  • Yapraklı S. (2011). Türkiye’de Açık Ekonomi Para Politikası Kuralının Geçerliliği: Sınır Testi Yaklaşımı. İş, Güç, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 13(1), 127-142.
  • Yazgan, E. (2015). Para Politikası: Bir Örnek Olarak Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının Tepki Fonksiyonunun Tahmini, Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Yazgan, M.E. & Yılmazkuday, H. (2004). “ Monetary Policy Rules in Practice: Evidence from Turkey and Israel”,Applied Financial Economics, 17(1), 1-14.
  • Zortuk M. (2007). Koşulluluk Aracı Olma Bağlamında Kısa Vadeli Faiz Oranlarının Hedeflenen Enflasyondan Sapmada Kullanımı: Bounds Test Yaklaşımı (Türkiye Örneği). İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, 6, 41-68.