COVID-19 Hastasında Tosilizumab Kullanımı Sonrası Gelişen Karaciğer Toksisitesi

COVID-19 hastalarında mevcut bilgilerle çeşitli tedavi yöntemleri uygulansa da, kanıtlanmış kesin bir tedavisi bulunmamakta ve dünya çapında etkin tedavi arayışı devam etmektedir. COVID-19 patogenezinde inflamatuar fırtınanın yarattığı etkinin alveol ile kan damarları arasındaki gaz değişim disfonksiyonuna neden olduğu, sonrasında pulmoner fibrozis ve organ yetmezliğine yol açtığı gösterilmiştir. İnterlökin-6 (IL-6) bu patogenezde anahtar role sahiptir. Tosilizumab (TCZ), IL-6 reseptör antagonisti olarak işlev gören, rekombinant insan monoklonal antikorudur. Tosilizumab tedavisinin; IL-6’nın anahtar rol oynadığı sitokin fırtınasını ve inflamatuar hücrelerin akciğere infiltrasyonunu önemli ölçüde azalttığına dair çalışmalar mevcuttur. Bu yazıda; ağır seyirli COVID-19 hastalığından dolayı yoğun bakım ünitesinde takip edilen, tosilizumab tedavisi sonrasında gelişen karaciğer toksisitesi olgusu sunulmuştur.

Liver Toxicity After the Use of Tocilizumab in COVID-19 Patient

Although various treatment methods are used with current information in COVID-19 patients, there is no proven cure and the researchs for effective treatment continues worldwide. It has been shown that the effect of the inflammatory storm in the pathogenesis of COVID-19 causes gas exchange dysfunction between the alveoli and blood vessels, which subsequently leads to pulmonary fibrosis and organ failure. Interleukin-6 (IL-6) plays a key role in this pathogenesis. Tocilizumab (TCZ) is a recombinant human monoclonal antibody that acts as an IL-6 receptor antagonist. There are studies on tocilizumab treatment showing that it significantly reduces the cytokine storm in which IL-6 plays an important role and the infiltration of inflammatory cells into the lung. In this article; a case of liver toxicity developed after tocilizumab treatment, who was followed up in the intensive care unit due to severe COVID-19 disease, is presented.

___

  • World Health Organization (WHO). WHO Coronavirus Disease (COVID-19) Dashboard. https://covid19.who.int. Erişim: 08.11.2020
  • Uğuz M, Eşkut B. Covid-19 Enfeksiyon Tedavisi. Medical Research Reports. 2020; 3 (Supp 1):17-31.
  • Zhou Y, Fu B, Zheng X, et al. Aberrant pathogenic GM-CSF+ T cells and inflammatory CD14+ CD16+ monocytes in severe pulmonary syndrome patients of a new coronavirus. BioRxiv. 2020: 2020.02.12.945576. DOI: https://doi.org/10.1101/2020.02.12.945576.
  • Giamarellos-Bourboulis EJ, Netea MG, Rovina N, et al. Complex immune dysregulation in COVID-19 patients with severe respiratory failure. Cell Host Microbe. 2020:S1931-3128(20)30236-5. DOI:10.1016/j.chom.2020.04.009.
  • Wu Z, McGoogan JM. Characteristics of and important lessons from the coronavirus disease 2019 (COVID-19) outbreak in China: summary of a report of 72314 cases from the chinese center for disease control and prevention. JAMA. 2020;323(13):1239.
  • Chen N, Zhou M, Dong X, et al. Epidemiological and clinical characteristics of 99 cases of 2019 novel coronavirus pneumonia in Wuhan, China: a descriptive study. Lancet. 2020; 395(10223): 507-513. Huang C, Wang Y, Li X, et al. Clinical features of patients infected with 2019 novel coronavirus in Wuhan, China. Lancet. 2020; 395:497-506.
  • National Health Commission & State Administration of Traditional Chinese Medicine. Diagnosis and Treatment Protocol for Novel Coronavirus Pneumonia (Trial Version 7). 2020. http://www.kankyokansen.org/uploads/uploads/files/jsipc/protocol_V7.pdf. Erişim: 08.11.2020
  • Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı. COVID-19 Hastalarında Antisitokin-Antiinflamatuar Tedaviler, Koagülopati Yönetimi. 2020. https://covid19.saglik.gov.tr/ Eklenti/39296/0/covid-19rehberiantisitokin-antiinflamatuartedavilerkoagulopati yonetimipdf.pdf. Erişim: 08.11.2020
  • Xu X, Han M, Li T, et al. Effective treatment of severe COVID-19 patients with tocilizumab. Proc Natl Acad Sci USA. 2020; 117(20):10970-10975.
  • Di Giambenedetto S, Ciccullo A, Borghetti A, et al. Off-label use of tocilizumab in patients with SARS-CoV-2 infection. J Med Virol. 2020: 25897. doi:10.1002/jmv.25897.
  • Sheppard M, Laskou F, Stapleton PP, Hadavi S, Dasgupta B. Tocilizumab (Actemra). Hum Vaccin Immunother. 2017;13(9): 1972- 1988.
  • Muhović D, Bojović J, Bulatović A, Vukčević B, Ratković M, Lazović R, Smolović B. First case of drug-induced liver injury associated with the use of tocilizumab in a patient with COVID-19. Liver Int. 2020;40(8):1901-1905. doi: 10.1111/liv.14516.
Journal of Biotechnology and Strategic Health Research-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 2017
  • Yayıncı: Deneysel, Biyoteknolojik, Klinik ve Stratejik Sağlık Araştırmaları Derneği
Sayıdaki Diğer Makaleler

Probiyotiklerin Kolon Mikrobiyotasına Etkileri: Güncel Çalışmalar

Çağlar GÖKIRMAKLI, Zeynep SEYDİM

COVID-19 Karaciğer Tutulumu ve Altta Yatan Karaciğer Hastalığı Olanlarda Hastalık Seyrinin İrdelenmesi:Derleme

Işıl ALIRAVCI, Sevil ALKAN ÇEVİKER

COVID-19 Aşıları; Pandemide Sona Doğru?

Elmas Pınar KAHRAMAN, Mustafa ALTINDİŞ

İnfluenza Tanısında Kullanlılan Hızlı Tanı Kitlerinin RT-PCR yöntemi ile Karşılaştırılması

Ayşe Başak ALTAŞ, Yasemin COSGUN, Fatma BAYRAKDAR, Gülay KORUKLUOĞLU, Selçuk KILIÇ

Yoğun Bakım Hastalarında Gelişen Sağlık Hizmeti İle İlişkili Acinetobacter Baumanii Bakteriyemilerinin Retrospektif Değerlendirilmesi

Emel YILDIZ, Murat TOKUR, Emel YILDIZ, Özlem ARIK, Sevil ALKAN ÇEVİKER

Kızamık Aşılamasının COVID-19'un Morbidite ve Mortalitesi Üzerine Herhangi Bir Etkisi Var mı?

Mustafa Törehan ASLAN, İlke ÖZER ASLAN, Öner ÖZDEMİR

Polietereterketon ve İndirekt Kompozit Rezin Kalınlığının, Endokronla Restore Edilmiş Maksiller Premolar Dişteki Stres Dağılımına Etkisi: 3 Boyutlu Sonlu Elemanlar Analizi

Merve KÖSEOĞLU, Fatma FURUNCUOĞLU

COVID-19 Hastasında Tosilizumab Kullanımı Sonrası Gelişen Karaciğer Toksisitesi

Erkut ETÇİOĞLU, Deniz ÇEKİÇ, Kubilay İŞSEVER, Ahmed Cihad GENÇ, Abdülkadir AYDIN, Selcuk YAYLACI

Diş Hekimliği Öğrencilerinin Covid-19 Pandemisi ile İlgili Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi

Kamile Nur TOZAR, Emine TATAR ŞATIROĞLU, Mesut TOZAR

Çocuk Yaş Grubunda COVID 19 Enfeksiyonunun Görülme Sıklığı ve Toraks Bilgisayarlı Tomografi Bulguları

Alper KARACAN, Zehra KURT, Mehmet Halil ÖZTÜRK, Yasemin GÜNDÜZ, Ömer Faruk ATEŞ