Karabağ Savaşı Sonrası Türkiye-Azerbaycan-Ermenistan İlişkileri

Bu makalede otuz yıllık işgalin ardından 2020 yılında yaşanan 44 günlük Karabağ Savaşı’nın Güney Kafkasya’daki bölgesel ve küresel etkileri değerlendirilecektir. Bu kapsamda ilk etapta genel olarak Rusya-Ukrayna savaşı, ABD’nin 24 Nisan kararı, Türkiye’nin Rusya ile ilişkileri, NATO’nun genişlemesi ve dünyada meydana gelen enerji krizinin Türkiye-Azerbaycan-Ermenistan ilişkilerine olan etkileri üzerinde durulacaktır. Daha sonra Karabağ zaferinin Türkiye-Azerbaycan ve Türkiye-Ermenistan ilişkilerini nasıl etkilediği ve zaferin küresel yansımaları üzerinde durulacaktır. Zaferin ardından Güney Kafkasya ile ABD ve AB ülkelerinin bölgeye dair tutum ve politikalarında herhangi bir değişim ve dönüşüm olup olmadığı üzerinde de durulacaktır. Çalışmada ayrıca Türkiye ve Ermenistan’ın görevlendirmiş olduğu özel temsilcilerin yürüttüğü görüşmeler de ele alınacaktır. Yapılan bu görüşmelerin Türk ve Ermeni kamuoyundaki yansımaları üzerinde de durularak yeni dönemin bölge ülkeleri ile olan ilişkiler üzerindeki etkileri değerlendirilecektir.Anahtar kelimeler: Türkiye, Karabağ, Azerbaycan, Ermenistan, Güney Kafkasya

Anahtar Kelimeler:

Türkiye, Karabağ, Azerbaycan, Ermenistan

Relations between Turkey-Azerbaijan-Armenia after the Karabakh War

In this article, the regional and global effects of the 44-day Karabakh war in 2020in the South Caucasus, will be evaluated. In this context, in the first place, the Russian-Ukrainian war, the USA’s April 24 decision, Turkey’s relations with Russia, the expansion of NATO and the effects of the energy crisis in the world on Turkey-Azerbaijan-Armenia relations will be discussed. Then, how the Karabakh war affected Turkey-Azerbaijan and Turkey-Armenia relations and the global repercussions of the war will be discussed. After the war, it will also be focused on whether there has been any change and transformation in the attitudes and policies of the USA and EU countries towards the region. In the study, the meetings of the special representatives appointed by Turkey and Armenia will also be discussed. The reflections of the meetings held in the Turkish and Armenian public opinion will also be emphasized and the effects of the new period on the relations with the countries of the region will be evaluated.Key words: Turkey, Karabakh, Azerbaijan, Armenia, South Caucasus.

Keywords:

Türkiye Karabağ, Azerbaycan, Ermenistan, Güney Kafkasya,

PDF

___

• Aydın, Mustafa. Üç Büyük Gücün Çatışma Alanı: Kafkaslar (1800-1830), Gökkubbe Yayınları, İstanbul, 2008.
• Bayramova, Ulviyya. "October-2021 Analysis The Impact of the Opening of Zangezur Corridor on Regional." (2021), Retrieved from https://policycommons.net/artifacts/1851479/october-2021-analysis-the-impact-of-the-opening-of-zangezur-corridor-on-regional/2599000/ on 08 Apr 2022. CID: 20.500.12592/bkr7n1
• Bilge, M. Sadık. Osmanlı Devleti ve Kafkasya, Eren Yayınları, İstanbul, 2005.
• Çeliksoy, Emine, "İkinci Karabağ Savaşı’nda Şuşa’nın Rolü ve Türkiye-Azerbaycan İşbirlikleri." Al Farabi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi 6.4 (2021): 126-133.
• Deveci Bozkuş, Yıldız. “Türkiye-Ermenistan ilişkilerinde ıskalanan barıştan aracısız yeni döneme.” Fikir Turu, https://fikirturu.com/jeo-strateji/turkiye-ermenistan-iliskilerinde-iskalanan-baristan-aracisiz-yeni-doneme/
• Deveci Bozkuş, Yıldız, “Time for a Solution fort he Armenian Question”, in An Anti –Türkiye Narrative: The Events of 1915, Presidency’s Directorate of Communications, Ankara, 2022, pp.133-144.
• Deveci Bozkuş, Yıldız, “Türkiye-Ermenistan görüşmelerinde ikinci adım”, Anadolu Ajansı, 23 Şubat 2022.
• Deveci Bozkuş, Yıldız, "Levon Ter Petrosyan’ın “XII. ve XIII. Yüzyılda Kilikya Ermenileri Kültüründe Asurilerin Rolü” adlı eserinde Süryani-Ermeni İlişkileri", Ermeni Araştırmaları Dergisi, 45 (2013): 127-142.
• “Ermenistan Dışişleri Bakanı Mirzoyan: Türkiye'yle diplomatik ilişkiler kurmaya ve sınırları açmaya hazırız”, 16 Mart 2022, https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-60760918
• Gürbüz, M. Vedat. Kafkasya’da Siyaset, Çatışma Ortamı ve Taraf Güçler, Kadim Yayınları, Ankara, 2012.
• https://mapsontheweb.zoom-maps.com/post/665277466053689344/zangezur-corridor-connects-azerbaijans-main
• “İlk uçuş gerçekleşti: Ermenistan’dan kalkan flyOne’ın uçağı İstanbul’da”, İndependent, 2 Şubat 2022, https://www.indyturk.com/node/467376/haber/i%CC%87lk-u%C3%A7u%C5%9F-ger%C3%A7ekle%C5%9Fti-ermenistandan-kalkan-flyone%C4%B1n-u%C3%A7a%C4%9F%C4%B1-i%CC%87stanbulda
• “Kanada Türkiye’ye askeri teknoloji satışını durdurdu”, https://www.dw.com/tr/kanada-t%C3%BCrkiyeye-askeri-teknoloji-sat%C4%B1%C5%9F%C4%B1n%C4%B1-durdurdu/a-57178257
• Keskin, Arif. “Zengezur Koridoru ve Kafkasya’daki jeopolitik rekabetin dönüşümü”, Fikir Turu, https://fikirturu.com/jeo-strateji/zengezur-koridoru-ve-kafkasyadaki-jeopolitik-rekabetin-donusumu/
• No: 83, 12 Mart 2022, Sayın Bakanımızın Antalya Diplomasi Forumu Marjında 12 Mart 2022 tarihinde Ermenistan Dışişleri Bakanı Ararat Mirzoyan’la Yaptığı İkili Görüşme Hk. https://www.mfa.gov.tr/no_-83_-sayin-bakanimizin-antalya-diplomasi-forumu-marjinda-12-mart-2022-tarihinde-ermenistan-disisleri-bakani-ararat-mirzoyan-la-yaptigi-ikili-gorusme-hk.tr.mfa
• No: 122, 8 Nisan 2022, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ın 6 Nisan 2022 Tarihinde AB Konseyi Başkanı Charles Michel’in Evsahipliğinde Brüksel’de Gerçekleştirdikleri Görüşme Hk. https://www.mfa.gov.tr/no_-122_-azerbaycan-cumhurbaskani-ermenistan-basbakani-ab-konseyi-baskani-gorusmesi-hk.tr.mfa
• MINASYAN, Nelli. "SCIENTIFIC ARTSAKH." SCIENTIFIC ARTSAKH Учредители: ԱՐՑԱԽԻ ԵՐԻՏԱՍԱՐԴ ԳԻՏՆԱԿԱՆՆԵՐԻ ԵՎ ՄԱՍՆԱԳԵՏՆԵՐԻ ՄԻԱՎՈՐՈՒՄ (ԱԵԳՄՄ) 4: 44-53.
• Palabıyık, Mustafa Serdar -Yıldız Deveci Bozkuş, "Türkiye-Ermenistan ilişkileri (1918-2009)", Ermeni Sorunu: Temel Bilgi ve Belgeler (Genişletilmiş İkinci Baskı içinde, Editör: Ömer Engin Lütem, AVİM Yayınları, 2000.
• “Petrosyan'dan Ermeni aydınlarına çağrı: Gerçekten vatansever olmak istiyorlarsa, Paşinyan, Koçaryan ve Sarkisyan'ı bir araya gelmeye zorlasınlar, Independent, 11 Mayıs 2023, E.T.11.05.2023.
• Soysal, İsmail, Tarihçeleri ve Açıklamaları ile Birlikte Türkiye'nin Siyasal Antlaşmaları, Vol. 1., Türk Tarih Kurumu, Ankara, 1983.
• Veliyev, Cavid, “Azerbaycan ve Ermenistan nihai barış için önemli adımlar attı, https://www.aa.com.tr/tr/analiz/azerbaycan-ve-ermenistan-nihai-baris-icin-onemli-adimlar-atti/2558506
• Veliev, Cavid, “Türkiye-Azerbaycan Diplomatik İlişkilerinin 30 Yılının Özeti”, Kriter Dergi, Ocak 2022, 6/64.
• https://mapsontheweb.zoom-maps.com/post/665277466053689344/zangezur-corridor-connects-azerbaijans-main
• Yıldırım, Hacı Osman vd. Arşiv Belgelerine Göre Kafkaslar ’da ve Anadolu’da Ermeni Mezalimi II, 1919, Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı, Ankara, 1995.
• Yatin, Gülçin “Yaşayan Bir Organizma Olarak Devlet”, Batıda Jeopolitik Düşünce, Edt: M. Serdar Palabıyık, Orion Yay., Ankara, 2009, s.45-46.