ISPARTA ÜZÜM ÇARŞISI ÜST ÖRTÜ SORUNLARI

Ticaret yüzyıllar boyunca kentlerin gelişmesine katkı yapmış, kentlilerin farklı dünyalarla tanışmasını sağlamıştır. Kentlerin oluşmasında da önemli bir etken olan ticaret eylemi kent merkezinde kendisine yeni bir mekân tasarlar. Eski dönemlerde açık alanda gerçekleşen ticaret zamanla kapalı ortamlara ihtiyaç duymuştur. Isparta kenti Osmanlı döneminde önemli bir ticaret odağı olmuştur. Gelişen ticaret yolları ve kervansaraylar sayesinde Isparta kent ticareti gelişmiştir. Isparta tarihi Üzüm Çarşısı da 455 yıldır varlığını sürdürür. Mevcut tarihi dokuda tescilli 16 ticari dükkân bulunmaktadır. Bölge günümüzde 2. kat seviyesinde bir üst örtüyle kapalıdır. Alınan tescil fişleri ışığında üst örtü ticari dokudaki dağılımına göre analiz edilmiştir. Yapıların fotoğrafları Google-streetview aracılığıyla belgelenerek dokunun ve yapıların niteliğinin analizi yapılmışıdır. Bu çalışma aracılığıyla son yıllarda tarihi ticaret dokularında sıkça karşılaşılan üst örtülerin tasarlanmasında ve uygulamasında dikkat edilmesi gereken unsurlara yönelik farkındalık yaratılmaya çalışılmıştır. Bu makale içeriği fotoğraf ve çizimlerle desteklenerek Isparta Üzüm Çarşısı’nın tasarımsal sorunları irdelenmiş ve belirlenen sorulara öneriler getirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Isparta Üzüm Çarşısı, Tarihi Ticaret Merkezi, Üst Örtü, Tarihi Dokuya Çağdaş Ek

ISPARTA UZUM BAZAAR TOP COVER PROBLEMS

The trade has contributed to the development of cities throughout the centuries, and made it possible for the citizens to meet with different worlds. Trade action, which is also an important factor in the formation of cities, designs a new space in the city center. In the past, the trade in the open space, needed closed environments in time. Isparta has been an important trade focus during the Ottoman period. With the developing trade routes and caravanserais, Trade in Isparta has developed. The historic Uzum Bazaar in Isparta continues its existence for 455 years. There are 16 commercial shops registered in the existing historical texture. The area has covered with the second floor level top cover. In the light of the registration slips received, the top cover was analyzed according to the distribution in the commercial tissue. Photographs of buildings are documented through google streetview and the structure of the tissue is analyzed. The aim of this study is to create awareness about the elements that should be considered in designing and applying top coverings which are frequently encountered in the historical trade tissues in recent years.The content of this article is supported with photographs and the design problems of the Uzum market in Isparta were examined and suggestions were made for the questions.

Keywords:

Isparta Üzüm bazaar, Historical trade center, Top cover, Contemporary annex to historical Textiles,

PDF

___

AYTAR, İ., 2013, Alışveriş Merkezlerinin Tarihsel Süreç İçinde Gösterdiği Değişimler ve Mekansal Kurgularının Sosyal Yaşam Üzerindeki Etkilerinin Örnekler Üzerinde Analizi, Doktora Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
BATI, U., 2007, Tüketim Katedralleri Olarak Alışveriş Merkezlerinin Toplumsal Göstergebilimi: “Forum Bornova Alışveriş Merkezi Örneği”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi,4(1), 14-16.
CEYLAN, Menekşe Nihal, 2010, Tüketim Toplumunun Yeni Kentsel Mekânı: Alışveriş Merkezleri, Yüksek Lisans Tezi, T.C. Selçuk Üniversitesi
ÇETİN, S., 2011, Dönüşüm Sürecinin Tarihi Kent Merkezleri Üzerine Etkileri: Isparta Örneğinde Bir İnceleme, Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 27(2), 185-199.
DEMİRCİ, D., 2014, Isparta’daki Kervan Yolları Üzerine Bazı Düşünceler, Karabük Üniversitesi, Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi ISSN: 2147(0626), 98-123.
SARGIN, S., 2005, Isparta’da Kentsel Koruma, Doğu Coğrafya Dergisi 10(14), 251-281.
TÜRK, A., 2006, Isparta Kent Merkezinde Bulunan Tescilli Konutların Özellikleri, Koruma Sorunları ve Değerlendirme Önerileri, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(2), 274-283.
TÜRK, A., Öçal, H., 2007, Isparta Kenti Konut Dışı Sivil Mimari Yapıları ve Özellikleri, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 11(1) , 38-47.
Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü.
Tarihi gelişim, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Isparta İli Kültür ve Turizm Müdürlüğü Resmi İnternet Sitesi, http://www.ispartakulturturizm.gov.tr/TR-71028/tarihsel-gelisim.html, [Erişim Tarihi: Mayıs, 2018].
Google-Streetview/Üzüm çarşısı, 2017, https://www.google.com/maps/search/ısparta+üzüm+çarşısı, [Erişim Tarihi: Mayıs, 2018].
Yandex Haritalar/Isparta Kent Merkezi, 2012, https://yandex.com.tr/harita/103846/isparta, [Erişim Tarihi: Mayıs, 2018].