Adil BAKOĞLU, Hüseyin BAYKAL, Muhammed İkbal ÇATAL

Zorkal Yaylasının (İkizdere-RİZE) Vejetasyon Yapısının Belirlenmesi

Bu çalışma Rize ili İkizdere ilçesi Zorkal yaylası merasında 2019 yılı içerisinde yapılmıştır. Çalışmada meranın toprağı kaplama alanı, botanik kompozisyonu, mera kalite derecesi ve mera durumu parametreleri incelenmiştir. Vejetasyon çalışması, Temmuz ayı içinde, vejetasyonun klimaks evreye ulaştığı safha da yapılmıştır. Araştırma alanının bitki örtüsü karakterleri “Lup” yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. Araştırma alanında 21 familya ve 43 cins de toplam 47 takson teşhis edilmiştir. Familyaların takson sayıları; Poaceae (5), Fabaceae (4), Asteraceae (7), Apiaceae (3), Brassicaceae (2), Campanulaceae (1), Caprifoliaceae (1), Caryophyllaceae (2), Crassulaceae (1), Cyperaceae (1), Gentianaceae (1), Geraniaceae (2), Lamiaceae (4), Juncaceae (1), Orobanchaceae (2), Plantaginaceae (1), Polygonaceae (2), Primulaceae (1), Ranunculaceae (2), Rosaceae (3), Rubiaceae (1) şeklindedir. Mera alanının toprağı kaplama oranı % 83.40 olarak belirlenmiştir. Çalışma alanının botanik kompozisyonunda Poaceae % 13.07, Fabaceae % 28.11 ve diğer familyalar % 58.82 olarak tespit edilmiştir. 2.65 mera kalite derecesi ile meranın durumu “Zayıf” olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Botanik kompozisyon, Rize, toprağı kaplama alanı, vejetasyon yapısı, Zorkal yaylası

Determination of Vegetation Structure of Zorkal Plateau (İkizdere-RİZE)

This study was carried out in 2019 at the pasture of Zorkal plateau in İkizdere district of Rize province. In the study, canopy coverage area, botanical composition, pasture quality degree and pasture condition parameters were studied. The vegetation study was carried out in July, when the vegetation reached the climax phase. The vegetation characters of the research area were determined using the "Lup" method. In the research area, 47 taxa were identified in 21 families and 43 genera. Taxa numbers of families; Poaceae (5), Fabaceae (4), Asteraceae (7), Apiaceae (3), Brassicaceae (2), Campanulaceae (1), Caprifoliaceae (1), Caryophyllaceae (2), Crassulaceae (1), Cyperaceae (1), Gentianaceae (1), Geraniaceae (2), Lamiaceae (4), Juncaceae (1), Orobanchaceae (2), Plantaginaceae (1), Polygonaceae (2), Primulaceae (1), Ranunculaceae (2), Rosaceae (3), Rubiaceae (1). The canopy coverage rate of pasture area was determined as 83.40%. The botanical composition of the study area was determined as Poaceae 13.07%, Fabaceae 28.11% and other families 58.82%. With a pasture quality degree of 2.65, the condition of the pasture was determined as "Weak".

Keywords:

Botanical composition, canopy coverage, Rize, vegetation sucture, Zorkal plateau,

PDF

___

Açıkgöz, E. (2001). Yem bitkileri (3. Baskı). Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı, Yayın No:182. Vipaş A.Ş.:yayın No:58, s.584, Bursa
Anonim. (2008). Türkiye’nin Çayır ve Mera Bitkileri. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü Yayınları, 468 s.
Anonim. (2018). Rize Mera Alanı. https://rize.tarim.gov.tr/Menu/13/Ekonomi (Erişim: 24.09.2019).
Anonim. (2019). T.C. Başbakanlık Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, Rize İl Müdürlüğü Kayıtları.
Babalık, A.A. ve Ercan, A. (2018). Eskişehir ili Karaören köyü merasının vejetasyon özelliklerinin belirlenmesi. Türkiye Ormancılık Dergisi, 19(3): 246-251
Babalık, A.A. ve Sarıkaya, H. (2015). Isparta ili Zengi Merasında ot verimi ve botanik kompozisyonun tespiti üzerine bir araştırma. Türkiye Ormancılık Dergisi, 16(2): 96-101.
Bakoğlu, A. (1999). Otlatılan ve korunan iki farklı mera kesiminin bazı toprak ve bitki örtüsü özelliklerinin karşılaştırılması. Atatürk Üniv. Fen Bil. Ens. Erzurum, Türkiye, 128s.
Bakoğlu, A., Baykal, H. & Çatal M.İ. (2019). Handüzü yaylasının botanik kompozisyonu üzerine bir çalışma, Turkish Journal of Agriculture - Food Science and Technology, vol.7, pp.1339-1343.
Baykal, H., Çatal, M.İ. & Bakoğlu, A. (2020). Çamlıhemşin-Palovit Yaylasının botanik kompozisyonu üzerine bir araştırma. Turkish Journal of Forestry, 21(2): 136-140.
Çaçan, E. ve Başbağ, M. (2016). Bingöl İli Merkez İlçesi Yelesen-Dikme Köylerinin Farklı Yöney ve Yükseltilerde Yer Alan Mera Kesimlerinde Botanik Kompozisyon ve Ot Veriminin Değişimi. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 53 (1):1-9
Çatal, M.İ., Baykal, H. & Bakoğlu, A. (2019). Ovit yaylasının (İkizdere-RİZE) botanik kompozisyonunun belirlenmesi, Journal of Anatolian Environmental and Animal Sciences, vol.4, pp.435-440.
Çınar, S., Hatipoğlu, R., Avcı, M., Yücel, C. & İnal, İ. (2019). Adana ili Tufanbeyli ilçesi meralarının vejetasyon yapısı üzerine bir araştırma. KSÜ Tar Doğa Derg 22(1) : 143-152, DOI : 10.18016/ ksutarimdoga.vi.448421.
Davis, P.H. (1965-1985). Flora of Turkey and The East Aegean Islands, Vol. 1-9, Edinburgh University Press, Edinburgh.
Davis, P.H., Mill, R.R., Tan, K. (1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands, Vol. 10, Edinburgh University Press, Edinburgh.
De Vries, D.M., De Boer, T.A., Dirver, J.P.P. (1951). Evalation of grassland by botanical research in the Netherlands. In Proc. United National Sci. Conf. on the Conservation and Utilization of Resources, 6, 522-524.
Erik, S., Guner, A., Yıldırımlı, Ş., Sümbül, H. (1996). Tohumlu bitkiler sistematiği laboratuvar kılavuzu. Literature Yayınları, Ankara.
Gökkuş, A. (1991). Doğu ve Güney Doğu Anadolu Bölgeleri Çayır Mera ve Yem Bitkileri ve Hayvancılığı Geliştirme Projesi Eğitim Semineri. 20-22 Şubat 1991, Erzurum.
Gökkuş, A., Koç, A., Çomaklı, B. (1993). Çayır-mera Uygulama Kılavuzu. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları No:142, A.Ü. Ziraat Fakültesi Ofset Tesisi, Erzurum.
Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M., Babaç, M. T. (ed.). (2012). Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını, İstanbul.
Güner, A., Özhatay, N., Ekim, T., Başer, K.H.C. (2000). Flora of Turkey. Vol. 11. Edinburgh: University Press.
Tosun, F. (1968). Doğu Anadolu kıraç meralarının ıslahında uygulanabilecek teknik metodların tesbiti üzerine bir araştırma. Zirai Araştırma Enstitüsü Araştırma Bülteni No: 29, Ankara.
TÜİK. (2019). Bitkisel üretim istatistikleri. http://www.tuik.gov.tr (30 Ekim 2019).