Kestane Ahşap Elemanlarının Yüzey Özellikleri Üzerine Doğal Yaşlanmanın Etkisi

Bu çalışmanın amacı; Doğu Karadeniz Bölgesi, Giresun ilinde bulunan ve kentsel sit alanı olarak tescil edilmiş Zeytinlik Mahallesinde rastgele belirlenen örnek evlerin farklı kısımlarından alınan ve herhangi bir koruyucu kimyasalla emprenye edilmemiş ahşap elemanların bazı yüzey özelliklerinin (renk parametreleri, parlaklık ve yüzey pürüzlülüğü) araştırılmasıdır. Eski ahşap elemanlar ve günümüz odun örneğinin (kontrol örneği) yüzey özellikleri ölçümleri ilgili standartlara göre gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda; tüm eski ahşap elemanların dış yüzeylerinin renk parametrelerinde (L, a ve b değerleri) kontrol örneğine kıyasla azalma olduğu, doğal yaşlanmanın etkisiyle gerek ışığa gerekse rutubete maruz kalan dış yüzeylerin zamanla parlaklığını kaybettiği ve yüzey pürüzlülük değerlerinde genel olarak bir artışın olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Doğal yaşlanma, eski odun, tarihi ahşap yapılar, yüzey özellikleri

Effect of Natural Aging on Surface Properties of Chestnut Wooden Elements

The aim of this study is to investigate the some surface properties (color, gloss and surface roughness) of the wooden elements not impregnated with any protective chemicals and taken from different parts of randomly selected sample houses in Zeytinlik district which is registered as a third degree urban protected area in Giresun, Eastern Black Sea Region. The surface properties of old wooden elements and recent wood sample were measured according to relevant standards. As a result of this study, it was found that the color parameters (L, a and b values) of the outer surfaces of all old wooden elements decreased compared to the control sample, the outer surfaces exposed to both light and moisture with the effect of natural aging lost their brightness over time and generally surface roughness values increased.

Keywords:

Historical wooden structures, natural aging, old wood, surface properties,

PDF

___

Referans1 Aydın, Ö. & Lakot Alemdağ, E. (2014). Karadeniz geleneksel mimarisinde sürdürülebilir malzemeler; ahşap ve taş. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(35).
Referans2 Bostancıoğlu, E. & Düzgün Birer, E. (2004). Ekoloji ve ahşap-Türkiye’de ahşap malzemenin geleceği. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 9(2), 37-44.
Referans3 Bozkurt, A. Y., Göker, Y. & Erdin, N. (1993). Emprenye Tekniği. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları.
Referans4 Bozkurt, Ö. (2011). Geleneksel Tekirdağ evlerinde kullanılmış meşe ahşabının mekanik özellikleri ve kimyasalla koruma uygulamalarının mekanik özellikler üzerine etkisi. Politeknik Dergisi, 14(2), 115-119.
Referans5 Budakçı, M. & Karamanoğlu, M. (2014). Açık hava koşullarının odunun bazı fiziksel özelliklerine etkileri. Journal of Forestry Faculty of Kastamonu University, 14(1).
Referans6 Cavalli, A., Cibecchini, D., Togni, M. & Sousa, H. S. (2016). A review on the mechanical properties of aged wood and salvaged timber. Construction and Building Materials, 114, 681-687. doi:10.1016/j.conbuildmat.2016.04.001
Referans7 DIN 4768, (1990). Determination of values of surface roughness parameters Ra, Rz, Rmax using electirical contact (stylus) instruments. Concepts and Measuring Conditions.
Referans8 Dogu, D., Yilgör, N., Mantanis, G. & Tuncer, F. D. (2017). Structural evaluation of a timber construction element originating from the Great Metéoron Monastery in Greece. BioResources, 12(2), 2433-2451. doi:10.15376/biores.12.2.2433-2451
Referans9 Erdin, N. & Tırak, K. (2009). Identification of wooden objects in Ishak Pasha Palace. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University, 59(2), 125-136.
Referans10 HunterLab, (2008). Hunter L, a, b Color Scale. Applications note-insight on color. 8 (9):1-4. https://www.hunterlab.se/wp-content/uploads/2012/11/Hunter-L-a-b.pdf
Referans11 ISO 2470-1: (2016). Paper, Board and Pulps- Measurement of Diffuse Blue Reflectance Factor-Part 1: Indoor Daylight Conditions (ISO Brightness), International Organization of Standardization, Geneva, Switzerland.
Referans12 Kaba, S. (2012). Tarihi yapıların test yöntemleriyle dayanıklılık testlerinin yapılması. Karabük Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Karabük, Türkiye, 84s.
Referans13 Kránitz, K., Sonderegger, W., Bues, C. T. & Niemz, P. (2016). Effects of aging on wood: a literature review. Wood Science and Technology, 50(1), 7-22. doi:10.1007/s00226-015-0766-0
Referans14 Lebow, S. & Anthony, R. W. (2012). Guide for use of wood preserva¬tives in historic structures. General Technical Report FPL-GTR-217. Madi¬son, WI: U.S. Department of Agriculture, Forest Service, Forest Products Laboratory. 59 p.
Referans15 Matsuo, M., Yokoyama, M., Umemura, K., Sugiyama, J., Kawai, S., Gril, J., Kubodera, S., Mitsutani, T., Ozaki, H., Sakamoto, M. & Imamura, M. (2011). Aging of wood: Analysis of color changes during natural aging and heat treatment. Holzforschung, 65(3): 361-368. doi:10.1515/hf.2011.040
Referans16 Oberhofnerová, E., Pánek, M. & García-Cimarras, A. (2017). The effect of natural weathering on untreated wood surface. Maderas. Ciencia y tecnología, 19(2), 173-184. doi:10.4067/s0718-221x2017005000015
Referans17 Palaşoğlu, S. (2012). Artvin ve Ordu’daki tarihi yapıların dayanıklılık testlerinin yapılması, Karabük Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Karabük, Türkiye, 77s.
Referans18 Panshin, A.J. & Zeeuw, C. (1970). Textbook of Wood Technology. Volume I, McGraw-Hill,Inc. United States of America.
Referans19 Tayla, H. (2007). Geleneksel Türk mimarisinde yapı sistem ve elemanları (1. Basım). İstanbul: Mas Matbaacılık A. Ş.
Referans20 Tımar, M. C., Beldean, E., Varodi, A. M., & Muscu, I. (2017). Old wood recovered from constructions-from scientific challenge to design opportunities. Pro Ligno,13(4).
Referans21 Türkçü, H. Ç. (2004). Yapım ilkeler-malzemeler-yöntemler-çözümler (Genişletilmiş 3. Basım). İstanbul: Birsen Yayınları.
Referans22 Williams, R. S. (2005). Weathering of wood. In; Rowell, R.M. (ed.) Handbook of wood chemistry and wood composites. Taylor and Francis CRC Press, Boca Raton, Florida, USA, Volume 7, pp. 142–178.
Referans23 Yaman, F. Z. (2007). Geleneksel ahşap yapılarda kullanılan ahşap yapı elemanlarının uzun-dönem performansı – Giresun Zeytinlik Mahallesinde örnek yapı incelemesi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, Türkiye, 112 s.
Referans24 Yokoyama, M., Gril, J., Matsuo, M., Yano, H., Sugiyama, J., Clair, B., Kubodera, S., Mistutani, T., Sakamoto, M., Ozaki, H., Imamura, M. & Kawai, S. (2009). Mechanical characteristics of aged Hinoki wood from Japanese historical buildings. Comptes Rendus Physique,10(7), 601-611. doi:10.1016/j.crhy.2009.08.009