Dönerdere, Yumruklu, Değirmigöl ve Dolutaş Göletlerinin (Van, Türkiye) Su Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi

Kapalı bir havza özelliğinde olan Van Gölü Havzası içerisinde birçok gölet kaynağı bulunmaktadır. Bu çalışmada Dönerdere, Yumruklu, Dolutaş ve Değirmigöl Göletleri (Van)’nin su kalitesi özellikleri araştırılmıştır. Çalışmada göletlere ait sıcaklık, çözünmüş oksijen, oksijen doygunluğu, tuzluluk, elektriksel iletkenlik ve pH ortalama değerleri sırasıyla 17.9±0.6 (16.2-19.1)°C, 8.27±0.3 (7.47-9.15) mg/L, %114.1±4.7 (105.4-127.6), ‰0.32±0.0 (0.27-0.37), 559.5±39.7 (482-662) μS/cm ve 8.88±0.1 (8.68-9.00) olarak ölçülmüştür. Örnek sularında ağır metallerden alüminyum ve bakır belirlenmezken, diğer ağır metal ortalama seviyeleri Mn> Mo> Co> Zn> Fe> Ni>Cr şeklinde olmuştur. Su örneklerinde klorür, kalsiyum, magnezyum, toplam sertlik, karbonat, bikarbonat, toplam alkalinite, nitrit, nitrat, fosfat, fosfor, sülfat, florür, siyanür, bulanıklık, askıda katı madde ve silisyum analizleri de gerçekleştirilmiştir. Elde edilen sonuçlar ilgili su kalite yönetmeliklerine göre değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Göletler, su kalitesi, su kirliliği, Van Gölü Havzası

A study on Water Quality Criteria of Dönerdere, Yumruklu, Değirmigöl and Dolutaş Ponds (Van)

There are many pond resources in the Van Lake Closed Basin. In this study, the water quality characteristics of Dönerdere, Yumruklu, Dolutaş and Değirmigöl Ponds (Van) were investigated. In this study, the average temperature as 17.9±0.6 (16.2-19.1) °C, dissolved oxygen (DO) 8.27±0.3 (7.47-9.15) mg L-1, oxygen saturation (OS) 114.1±4.7% (105.4-127.6), salinity 0.32±0.0‰ (0.27-0.37), electrical conductivity (EC) 559.5±39.7 (482-662) μS cm-1 and pH 8.88±0.1 (8.68-9.00) were measured. The concentration of aluminum and copper from heavy metals were not determined. The heavy metals from the highest value to the lowest one were Mn> Mo> Co> Zn> Fe> Ni>Cr. In addition, turbidity, total suspended solids, nitrite, nitrate, phosphate, phosphorus, sulfate, fluoride, cyanide and silicon analysis were also performed. The results obtained were evaluated according to the relevant water quality regulations.

Keywords:

Pond, water quality, water pollution, Van Lake Basin,

PDF

___

Aksoy, T. (2006). Silisyumun bitki ve toprakta bulunuşu, dağılımı ve insan sağlığı için önemi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Adana, Türkiye, 95s.
Atıcı. A.A., Gültekin, A., Şen, F. & Elp, M. (2016). Erciş (Van) İlçesi içme sularının su kalitesi özellikleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 26(4), 517-528. Doi: 10.29133/yyutbd.282756
Atici, A.A., Elp, M. & Sen, F. (2018). The Effects of Sand Pits and Sand Extractions Region on Karasu Stream (Van) to Water Quality Criteria. Fresenius Environmental Bulletin, 27(10), 6583-6590.
Belli, O. (1997). Doğu Anadolu’da Urartu sulama kanalları-Urartian canals in Eastern Anatolia. Arkeoloji Sanat Yayınları, İstanbul. 64s.
Bulum, B.Ö. (2015). Bendimahi Çayı’nın (Van) su kalite kriterleri üzerine bir araştırma. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Van, Türkiye, 126s.
Chapman, D. & Kimstach, V. (1996). Sediments and water in enviromental monitoring, In: Chapman, D. (Ed), Water quality and assesments: a guide to use of biota, 2nd ed., 1-56 p. E & FN Spon., London, UK.
Çavuş. A., Atıcı, A.A. & Şen, F. (2017). Van-Merkez içme sularının su kalite kriterlerinin incelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 27(3), 326-336. Doi: 10.29133/yyutbd.265956
Çetinkaya, O. (2003). Su kalitesi ders notları, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Su Ürünleri Bölümü. Van, Türkiye, 76s.
Donahue, I. & Irvine, K. (2003). Effects of sediment particle size composition on survivorship of benthic invertebrates from Lake Tanganyika, Africa. Hydrobiology, 157(1), 131–144. Doi: 10.1127/0003-9136/2003/0157-0131
Duran, C. (2016). Taşköprü İlçesindeki (Kastamonu) göl/göletlerin kırsal rekreasyona uygunluğu. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(46), 295-301
EPA. (2009). Environmental Protection Agency (EPA), National primary drinking water regulations, EPA- 816-F-09-0004, USA.
Göksu, M.Z.L. (2003). Su kirliliği. Çukurova Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Yayınları, No:7, Adana, Türkiye, 232s.
Karadeniz, H., Birincioğlu, İ., Zazoğlu, S. & Ketenci, H.Ç. (2017). Siyanür zehirlenmesi ile meydana gelen ölümlerde toksikolojik analizin önemi: Olgu sunumu. J. For. Med., 31(2), 96-100. Doi: 10.5505/adlitip.2017.72677
Küçükali, S. & Çokgör, Ş. (2019). Akarsularda farklı kaya parçaları düzeneklerinde oksijen transferinin deneysel olarak incelenmesi. Journal of Anatolian Environmental and Animal Sciences, 4(3): 500-505. Doi: 10.35229/jaes.638186
Olhan, E. & Ataseven, Y. (2009). Türkiye’de içme suyu havza alanlarında tarımsal faaliyetlerden kaynaklanabilecek kirliliği önleme ile ilgili yasal düzenlemeler. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 6(2), 161-169.
Tebbutt, T.H.Y. (1998). Principles of water quality control (Fifth Edition). Elsevier Ltd. 228p. ISBN: 978-0-7506-3658-2.
Tepe, Y. & Mutlu, E. (2004). Yayladağı Görentaş Göleti (Hatay) su kalitesi parametreleri üzerine bir araştırma, Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg., 35(3-4), 201-208.
TSE. (2005). TS 266: Türkiye İçme Suyu Standartları, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
YSKY. (2012). Yerüstü Su Kalitesi Yönetmeliği, R. G. Tarihi: 30.11.2012, R. G. Sayısı: 28483. Orman ve Su İşleri Bakanlığı. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=16806&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5 Erişim: Mayıs, 2020.
Zweig, L.D. & Rabeni, C.F. (2001). Biomonitoring for deposited sediment using benthic invertebrates: a test on 4 Missouri streams. Journal of the North American Benthological Society, 20, 643-657. Doi: 10.2307/1468094